franquismo

Casa Cornide, situada na Cidade Vella da Coruña. (Foto: Sandra García Rey)
MEMORIA E HISTORIA

O BNG insta a Xunta da Galiza a "obrigar" os Franco a abrir ao público a Casa Cornide

Os herdeiros do ditador deberían ter permitido un réxime de visitas ao palacete xa desde maio de 2021, momento en que se incoou o expediente de declaración como BIC

Casa Cornide, situada na Cidade Vella da Coruña. (Foto: Sandra García Rey)
SOCIAL

A Coruña inicia o proceso para recuperar a Casa Cornide, aínda en mans dos Franco

Críticas á "tardanza" do Goberno local para incoar o expediente
Homenaxe á familia Díaz Corral no parque do Cadaval en narón. (Foto: Nós Diario).
MEMORIA E HISTORIA

Narón homenaxea a "solidariedade e compromiso" da familia Díaz Corral coas persoas represaliadas polo franquismo

Unha placa conmemorativa lembra dende este sábado no parque do Cadaval a familia de Rudesindo Díaz Beceiro e Benigna Corral Yáñez, "pola súa solidariedade e compromiso en favor das persoas perseguidas pola ditadura franquista, dándolles refuxio, sen reparar en sacrificios, no seu domicilio de Cornido".
Patricia Igrexas e Paloma Castro, esta cuarta feira no Parlamento galego. (Foto: Nós Diario)
POLÍTICA

O PSdeG acusa a Xunta de pór "obstáculos" á Lei de Memoria

A formación socialista propón o 8 de maio e o 31 de outubro como datas conmemorativas.
O guerrilleiro dezao Miguel Nicolás Esperante “O Corcheiro”. (Foto: Arquivo Alberte Maceira)
MEMORIA E HISTORIA

A memoria rebelde da guerrilla dezá do Corcheiro

Chamábase Miguel Nicolás Esperante pero na memoria da Galiza democrática será sempre “O Corcheiro”. Naceu en Taragoña, no concello de Rianxo, na comarca do Barbanza o 29 de marzo de 1915 e segue a demandar xustiza.

O editor Xabier Romero. (Foto: Nós Diario)
Contracultura

Xabier Romero: "Os poemas non foran editados porque ían contra o réxime franquista e a monarquía"

Xabier Romero (Vigo, 1965) é o editor de 'O Cabronario' (Luscofusco), un poemario inédito de Celso Emilio Ferreiro e prohibido durante a ditadura.
Ofrenda floral na inauguración do Memorial ás vítimas do franquismo de Ferrolterra, Eume e Ortegal. (Foto: Iago Varela)
star
Reportaxes

Honrar a memoria en Ferrolterra, Eume e Ortegal

A cidade de Ferrol conta á fin cun Memorial que recolle a lista das vítimas mortais do franquismo nas comarcas de Ferrolterra, Eume e Ortegal. Son os nomes das 904 vítimas da barbarie entre os anos 1936 e 1975 cuxos casos puideron ser contrastados en fontes documentais. A inauguración do monumento supón un fito importante para a Comisión Pro Memorial, tras perto de sete anos loitando polo cumprimento do acordo para a súa construción.
Á esquerda, escavación dunha fosa común no cemiterio de Rubiáns, en Vilagarcía de Arousa; á dereita, de arriba a abaixo, traballos de exhumación de fosas en Oza-Cesuras e Crecente. (Fotos: Histagra)
MEMORIA E HISTORIA

A cartografía da represión franquista, da man de Histagra: "A Historia non é algo inamovíbel que está escrito nos libros"

O primeiro Plan Cuadrienal Memoria Democrática concibido polo grupo Histagra para buscar, identificar e exhumar a persoas desaparecidas durante a represión franquista chega ao seu último ano facendo un esforzo de divulgación e socialización do estudado.
Inauguración da exposición, esta quinta feira, no Museo Provincial de Lugo. (Foto: Nós Diario)
MEMORIA E HISTORIA

O Museo Provincial de Lugo recupera a memoria das mulleres rapadas durante a ditadura franquista

A exposición compleméntase coa proxección dunha obra documental

José Gómez Avelaira, no centro, coa caixa. (Foto: / Alberte Pérez para AMR)
star
Reportaxes

A música, inimiga da ditadura

Os gaiteiros que tocaban nos mitins do Estatuto, os que honraban Santa Mariña no intre do golpe, os que ano a ano executaban a danza gremial do agro ou as pandeireteiras que non perdían unha festa, foron vítimas da represión franquista, igual que bandas de música, compositores ou intérpretes. Aquel verán do 36 o son galego enmudeceu ou foi luxado ao mudar en ferramenta do fascismo. Mais ficou o legado da resistencia. 
Detalles do 'Sermos Galiza' desta fin de semana.
CULTURA

Silvia Penas, Alberto Gracia e a represión franquista sobre a música protagonizan o 'Sermos Galiza'

Neste novo número do semanario, á venda durante a fin de semana, entrevistamos a poeta Silvia Penas e afondamos na represión franquista sobre a música galega. Ademais, analizamos a obra de Alberto Gracia, cuxa longametraxe La Parra será exposta no Festival de Cinema de Rotterdam.
Busto de Manuel Fraga situado na alameda de Vilalba. (Foto: Nós Diario)
MEMORIA E HISTORIA

Piden retirar o busto de Fraga da alameda de Vilalba por “incumprir” a lei de memoria histórica

O BNG de Vilalba (A Terra Chá) solicita retirar símbolos franquistas na localidade

A antiga rúa do Caudillo de Beade. (Foto: Google)
MEMORIA E HISTORIA

Beade, o concello gobernado polo franquista Senén Pousa até o pasado ano, cambia o nome da rúa do Caudillo

A vía pasa a denominarse rúa do Ribeiro tras un acordo entre as diferentes forzas políticas representadas na corporación. O alcalde, Fernando Taboada (PP), nega que o concello simpatice co réxime franquista e afirma que iso é "algo do pasado" que atribúe a Pousa.
Participantes no Congreso de Neuropsiquiatría decorrido en Compostela en 1952, retratados diante do Psiquiátrico de Conxo (Compostela) (Foto: Cedida por David Simón).
star
Reportaxes

Tolas no franquismo: As mulleres que a ditadura fechou en Conxo

O silencio cara ás vítimas do franquismo, e nomeadamente ás mulleres, foi aínda máis fondo para quen padeceron enfermidades mentais ou foron tratadas como tolas por un réxime misóxino que, lonxe de amparalas, fechounas en Conxo. A dureza do psiquiátrico superou a dos cárceres e foi mortal para as que, carentes de medios, asilaron as Deputacións. Á fin, a tolemia foi outro lucrativo negocio da ditadura.
Cruz franquista situada no monte do Castro de Vigo. (Foto: Liliya Trott)
MEMORIA E HISTORIA

Manuel Monge, vítima do franquismo, recorre ao Defensor do Pobo para demandar a retirada das 'cruces dos caídos'

No caso concreto de Vigo e a cruz do Castro, a pesar dunha denuncia presentada hai anos, os tribunais acabaron por dar a razón ao Concello na súa decisión de non retirar ese símbolo.
Ferrol-memoria-historica
MEMORIA E HISTORIA

Ferrol homenaxea o 24 de febreiro os 900 asasinados na comarca polo franquismo

O parque Antón Varela inaugura un memorial ás vítimas.
Cruz erguida en 1939 pola Falanxe no Outeiro da Obra de Celanova (Foto: Nós Diario).
star
Análise

Que facer coas cruces dos caídos?

Manuel Monge é sociólogo e vítima do franquismo.
Dolores Veiga, a Manuelona, carniceira en Lérez, e Belarmina Otero, madriña en Rianxo. (Fotos: Concello de Pontevedra / Arquivo familiar)
star
Análise

As mil caras da solidariedade

Montse Fajardo é xornalista e escritora especializada en memoria histórica.
Elisardo Freijo López con outros 
guerrilleiros abatidos pola Garda Civil. . /Foto: S. G.).
star
Reportaxes

Lupe Martínez: A memoria da guerrilla antifranquista

Socióloga, funcionaria da Administración, investigadora... Dous anos dedicados á obra Coa man armada (2007) e dezaseis á que vén de publicar, Guerrilleir@s antifranquistas da provincia da Coruña (Editorial Galaxia, 2023), con trescentas fichas de xente da guerrilla e 125 causas militares expurgadas, un traballo inxente que a converte nunha das historiadoras de referencia nas investigacións da resistencia armada ao franquismo...
Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.
star
Reportaxes

'Sempre en Galiza' e a censura franquista

Sempre en Galiza constitúe, con certeza, o libro galego máis perseguido polo franquismo. O acoso foi constante e á vez obstinado. Así, non se permitiu a importación das edicións arxentinas e moito menos se tolerou que se emprendese calquera intento de imprentar a obra no noso país. Os exemplares editados en Bos Aires e París que entraban clandestinamente tamén viron obstaculizada a súa difusión.