Contra o ceo

No recorte que os edificios debuxan contra o ceo recóllense as mellores e peores intencións dos seus promotores e creadores. Proxectar o remate dun edificio, a entrega deste co aire, non é cousa fácil e ao dobre compromiso co propio edificio que coroa e coa rúa que conforma, súmanse todas as solucións e tentacións que vemos construídas. Canta maior é a capacidade económica, maior é a ambición e a posibilidade de “lucirse” e, moitas veces, maior a submisión municipal para tramitar a excepción. En cada novo inmoble, todo importa, o encontro coa rúa é vital, o corpo é importante pero é o remate da edificación o máis sensible, e convértese nun agasallo ou nunha carga para a cidade. Paradoxalmente, máis evidente ou importante canto máis nos afastamos. A cidade pénsase para ser vista desde a rúa, de abaixo cara arriba pero cando a distancia o permite, tamén ao lonxe. Hai dúas actitudes extremas nesta última planta. A minoritaria, conformarse e resolver o asunto dentro do permitido, sen espaventos, ou esgotar todas as posibilidades da enxeñería creativo-burocrática en función do peto ou axenda. A primeira provoca situacións de grande atractivo, xa sexan de uso común -o desexable- ou privado. Produce grande alegría ver cada vez máis terrazas profundas axardinadas, cubertas translúcidas lixeiras ou outras mil situacións inesperadas ou inacabadas. En moitos casos, os mellores remates son os que non ven. Na segunda, o que vemos é o común “máximo aproveitamento”, é dicir, o maior número de centímetros cadrados vendibles. Trátase do volume maior edificable onde, ademais, e cóntasenos como mellora, prevese macizar ata a fachada o que puido ser dende o comezo unha terraza ou balcón. É dicir, un máximo permitido ao que se superpoñerán sen dúbida outras miserias. O baixocuberta ou faiado que servía de almacén e que illaba termicamente a casa converteuse agora no espazo que resume a cobiza do metro cadrado extra: xanelas tipo velux con espazos inhabitables debaixo, dúplex miserables, balcóns infames ou cubertas coadeiro con xeometrías irresolubles. É dicir, facer complicado onde maior compromiso ten a edificación, a parte impermeable. Como sería un paraugas con semellante lóxica? As cidades europeas máis admiradas-visitadas, como París, Munich ou Barcelona, teñen ensanches homoxéneos e na diferenza entre o igual reside o seu atractivo. Se importa o conxunto como debe, é a contorna a que o moldea. Sempre. Nestas cidades é o saber comportarse o que estimula, mentres a excepción acaba aburrindo. A cornixa é consecuencia ademais do que sucede no teito da última planta e que vemos desde o aire poñendo en evidencia o que somos. En lugar de situar nela o rocho do que sobra coas instalacións, letreiros luminosos e ruídos indesexables, podemos velo como a oportunidade de facer unha fachada máis. O ceo protector precisa ir acompañado dunha entrega digna dos nosos edificios. Tamén aquí, nese preciso intre, é importante saber despedirse.