De visión obrigada

Hai unhas semanas, Kiko da Silva quentaba motores antes da posta de largo do festival BDra Gráfica presentando no Teatro Principal de Pontevedra, xunto Miguelanxo Prado e Alejandro Tobar, a edición en galego de Cando sopra o vento, a banda deseñada máis famosa de Raymond Briggs, acompañada da proxección do filme homónimo dirixido por Jimmy T. Murakami en 1986 no seu debut en solitario. Acabou gañando o Premio a Mellor Filme en Annecy, premio que xa gañara coa curta O alento 20 anos atrás, e viña de codirixir con Roger Corman a xenial (por creativa) Os sete magníficos do espazo e, con Dianne Jackson, a adaptación a curtametraxe televisiva de The Snowman, outra obra de Briggs que, ademais, estivo nomeada nos Oscar. Murakami foi extraordinariamente fiel ao cómic e contou co propio Briggs no guión. Opta por unha mestura de debuxo tradicional con imaxe real e stop-motion para fondos e obxectos. Tamén muda o estilo nas aparicións de Churchill, Montgomery ou Stalin, seguindo un pouco a estela de artistas como Edelmann, Kurtzman ou Gilliam. A historia acontece en plena Guerra Fría. Unha candorosa parella de avanzada idade, James e Hilda, vive nunha casa afastada no medio da campiña inglesa. As noticias dos xornais e da radio alertan dun inminente ataque nuclear, cousa que non preocupa en demasía a James, pois conserva o panfleto oficial de que facer nestes casos, cheo de solucións tan “seguras” como: pintar as fiestras de branco, facer un refuxio con portas, poñer unha bolsa de papel na cabeza ou meterse nun saco de patacas. James, como é natural, confía no bo saber do goberno, ao cal serviu na Segunda Guerra Mundial. Entre estupor, humor e tenrura, asistimos ás decisións peregrinas e diálogos flegmáticos desta parella de velliños alienados e un chisco ignorantes aferrados ás normas institucionais cunha fe tan cega como terrorífica. Só o quebranto do cotián xera dúbidas en Hilda, sendo desmentidas ao instante por un James que saca ferro ao asunto, sempre cun optimismo “a proba de bombas”, non sabemos moi ben se por férrea convicción, ou para non preocupar a súa esposa ante a evidencia dunha morte segura. Cómic e filme son tan marabillosos como tristes. Removen e sementan conciencias a partes igual. Pode ser casualidade pero, tres anos despois da estrea de Cando sopra o vento, rematou a Guerra Fría. Agora repuxérona no Xapón. Aquí deberían facer o propio, e nos colexios e institutos ser de visión obrigada. Quizais contribúa rematar coa teima autodestrutiva do ser humano.