'Do final e do comezo': a arte do futuro exponse en Pontevedra

Unha exposición que mostra "os vencellos que ten que haber entre a Universidade e a sociedade" e que contribúe ao papel da Facultade de Belas Artes como "dinamizador e catalizador cultural". Do final e do comezo é un proxecto expositivo no que se mostra a obra de 27 novas tituladas e titulados e que reúne no Pazo da Cultura de Pontevedra unha escolma de obras nacidas como traballos de fin de grao na Facultade. A exposición non é só un "primeira relación directa co mundo laboral no ámbito cultural", que lles achega unha aprendizaxe "fundamental" ao levalos a “interactuar cos equipos de montaxe ou coas normativas e necesidades dos espazos", como destacou a comisaria, Alexandra Rodríguez Rey, da plataforma de servizos culturais Vaciocero. Tamén representa unha mostra das inquedanzas e preocupacións que moven ás artistas novas a desenvolver o seu traballo nunha dirección determinada. Do final e do comezo é un proxecto que contribúe a promover a creatividade dos artistas noveis e a crear un espazo de exhibición no que poidan mostrar os seus traballos. Iniciouno o profesor Juan Carlos Meana, falecido o pasado ano, na súa etapa á fronte do Decanato, e por el foron pasando un bo número de docentes da facultade como comisarios e comisarias. Nos últimos anos, desde que Xosé Manuel Buxán é Decano, o comisariado pasou a profesoras asociadas e, este ano, por primeira vez, a unha exalumna Alexandra R. Rey. "Outorgar protagonismo a docentes asociadas e a exalumnas parecíame a forma de dar paso ás persoas que serán o noso recambio natural", comenta Buxán a este medio. " E o que notamos é que o formato da exposición pasou a ser máis dinámico, integrando unha serie de actividades paralelas, visitas guiadas e mesmo sesións de performance que se afastan da fórmula máis tradicional que se mantiña antes". Galiza e Portugal, unha identidade que traspasa fronteiras: Porto expón obras que se interrogan sobre o territorio común Indagar na orixe Alexandra R. Rey confesa, en conversa con Nós Diario, que "resulta complicado articular unha narrativa coherente ou ver os vínculos entre as obras de artistas que manexan temáticas e referentes moi dispares" mais que "examinando as obras de perto, vemos que teñen algúns trazos en común". Algunhas desas concomitancias teñen a ver cunha busca da orixe, con indagar o lugar de onde parten para, a partir de aí, "comezar a camiñar", explica Rey. "Hai moitas obras nas que se buscan referentes infantís, xoguetes, lembranzas da primeira idade, personaxes das narrativas para a cativada... Mais cunha vontade de interrogalas e de espilas do seu sentido máis evidente, de interrogalas e de subvertir o seu significado. Que se empreguen referentes infantís non significa, nin moito menos, que o discurso sexa pueril, ao contrario, dáselle a volta ao discurso que sosteñen". E tamén nese sentido destaca a relevancia que adquiren os téxtiles como material para abordar diferentes disciplinas artísticas. "Durante algún tempo, os traballos de bordado, por exemplo, serviron de inspiración para a arte feminista. Agora os materiais téxtiles obteñen un novo protagonismo para abordar a pintura, a escultura ou a instalació0n a partir deles como ingrediente principal". É así como baetas de cociña, impermeábeis, menaxe do fogar ou mandís se incorporan a algunhas das obras presentadas. Se durante anos -pensemos na liña que une, por exemplo, a Louise Bourgeois con Tracey Emin- o doméstico se convertera nunha ferramenta subversiva que trastocaba a orde capitalista e patriarcal, agora pasa a ser tamén símbolo dunha filiación que non renuncia ao emocional como trincheira desde a que identificarse e definirse. "O emocional e o sensorial teñen moita importancia para esta xeración", observa a comisaria da exposición. "Son artistas que parten dun universo moi individual para despois proxectarse no mundo". Elisa Molíns e Blanca Chao, dúas pintoras rescatadas do esquecemento Universos femininos A conversa, na sala de exposicións, deriva cara á posíbel influencia que podería ter nesta xeración de artistas a vivencia da pandemia e os períodos de confinamento e de restricións que seguiron á aparición da Covid. "Non sei se influiría", manifesta Rey, "mais as dinámicas de grupo son moito menos frecuentes que noutras promocións". "Durante un tempo demasiado prolongado as clases convertéronse en telemáticas", lembra Buxán, "e é posíbel que iso cambiase as mecánicas de traballo. Se cadra, ese refuxio no emocional podería ter que ver con aqueles períodos de illamento, tería a súa lóxica". O que si queda clara é a absoluta prevalencia de mulleres na actividade artística: das 27 persoas que participan, 25 son mulleres. "Habitualmente tratamos de manter unha certa paridade, mais na convocatoria deste ano era imposíbel, o número de mulleres era esmagador", indica Rey. Buxán, a este respecto, chama a atención sobre algunhas artistas que imparten docencia na Facultade e que, ao seu ver, están creando unha certa escola. "Nuns casos trátase dunha influencia evidente e, noutros, máis sutil. Pero profesoras como Chelo Matesanz ou Almudena Fernández Fariña, por poñer dous exemplos, están difundindo unha forma de enfrontarse co traballo artístico co que alumnado se ve identificado e que acolle con naturalidade", sinala, A exposición logra visualizar esas liñas de traballo grazas a que -como subliñan tanto Buxán como Rey-, malia estar dedicada aos egresados de Belas Artes, organízase á marxe de valoracións académicas. "A selección de traballos faise de acordo cos criterios cos que se proxecta calquera outra exposición, o que tamén é un factor que iguala a mostra coas que se propoñen habitualmente no mundo da arte", remata Buxán. Unha grande exposición retrospectiva reúne as múltiples facetas de Luis Caruncho