Carboeiro será este sábado centro de "devoción" pola Santa Ferreña

Hai en Carboeiro (Silleda, O Deza) unha santa sen liñaxe católica, que ten máis devotos ca outras moitas colocadas en altares de igrexas. A Santa Ferreña sae cada ano a primeira fin de semana de xuño a compartir “cunha manchea de xente” a celebración dos Encontros de Música Tradicional. O que comezou a producirse de forma espontánea entre a veciñanza da zona, é xa unha cita no calendario da cultura popular do país que cumpre un cuarto de século. Desde a organización, Chus Caramés, explica a Nós Diario que “a Santa Ferreña xa é unha relixión, xa é un rito festivo, comezamos para divulgar e pór en valor o noso patrimonio cultural inmaterial e conseguimos facer unha achega a ese patrimonio”. O rito festivo en silleda congrega cada ano centos de amantes da música popular Este “rito festivo” que congrega centos de devotos e devotas no Mosteiro de Carboeiro “bebe dos saberes de vello, adáptaos aos tempos que corren e coidamos de llo legar á seguinte xeración”. Un inxente traballo altruísta e voluntario que cada ano fai a “comisión de festas”, deu como resultado unha “foliada” que chegou para quedar e que contribúe a manter a tradición oral do país e a garantir a súa pervivencia no futuro. Explica Chus Caramés que “esta devoción pola Santa Ferreña é o sentimento de comunidade. Todo o que se leva feito en Carboeiro é posíbel porque o fixemos en comunidade”. A filosofía destes encontros de tradición é a da comunidade, “o man a man, toda a xente que desenvolvemos os Encontros de Música Tradicional non cobramos nada, facémolo por devoción á nosa comunidade, á nosa cultura, por poñer en valor os saberes populares de tradición oral”, di Chus Caramés. Santa Ferreña salvou a xente do dragón facendo bailar o burro ao son da muiñeira Tamén o vindeiro 1 de xuño, na XXV edición dos Encontros Musicais Tradicionais, a celebración contará con “tesouros vivos, como lle chamamos (acuñado pola Unesco) persoas que posúen estes saberes populares e que recibiron este legado por transmisión natural”. De feito a Santa Ferreña remata todos os seus comunicados públicos cun “Viva a xuventude e a xente vella que non morra”. Explica Chus Caramés que “nós non puidemos ter esa fortuna pero si que procuramos propiciar o encontro entre esas xeracións e as que somos detrás para poder facer esa transmisión en directo”. Hai canteira Logo de 25 anos de vida e co obxectivo de transmitir de xeración en xeración a tradición popular galega, a Santa Ferreña ten amosado que vai a máis. O segredo do seu éxito é, segundo os organizadores do evento, “que sempre se xuntan xentes de todas as idades, de todas as casas, de todas as castes, todas coa vontade de se encontrar, de compartir de festexar e de defender o noso desde a alegría sempre”. O cartel e a programación deste ano amosa precisamente “rapazada”. Caramés destaca que “son fillas e fillos das persoas que comezamos estes encontros”, algo que evidencia que “hai canteira, xa hai fillos e fillas dos encontros”. É máis, entre risas Caramés recoñece a Nós Diario que “houbo amores que naceron en Carboeiro e crianzas que agora son devotas”. A historia da Santa A Santa Ferreña é unha Santa por aclamación popular que representa a sabedoría de tradición oral. Os Encontros de Música Tradicional son unha romaría que congrega gran cantidade de romeiras e romeiros a lle levaren as súas ofrendas á Santa: cántigas, bailas, contos ou tocatas, “entrando así nun gran trance foliadeiro que dura até máis alá do amencer”. A foliada leva a Santa en procesión co paso marcado ao son do Himno do Antigo Reino da Galiza, póxase pola honra de portar as andas, acompáñase de figuras procesionais como os papamoscas (uns xigantes de papo móbil) ou a coca; celébrase unha cerimonia solemne cantada na que rezamos os versos da súa estampiña e a súa confraría tamén lle baila unha danza procesional. A confraría baila a danza do burro en "honra" ao milagre A esta Santa atribúenselle innumerábeis milagres e curacións valéndose da sabedoría popular de tradición oral. Conta a lenda que houbo un tempo no que Carboeiro estaba asediado por un dragón de dúas cabezas: cunha delas comía todo o pan e coa outra bebía todo o viño, mantendo anguriada toda a veciñanza. Ante este espolio, mandaron traer un cargamento de pan e viño nun carro tirado por un burro, custodiado polos monxes do mosteiro. Foi un primeiro sábado de xuño, cando, chegando este cargamento ao mosteiro, foron sorprendidos polo dragón disposto a papalo todo. Os monxes invocaron o poder da Santa Ferreña, quen obrou o milagre de facer bailar o burro ao son da muiñeira, e desfíxose do dragón a base das couces que daba nos picados por detrás. "É por iso que desde aquela, a confraría da Santa Ferreña baila a danza do burro na súa honra para conmemorar este milagre, e en sinal de agradecemento por nos proporcionar a máis poderosa arma ante calquera mal que nos poida espreitar", explica a este xornal desde a organización Chus Caramés. Música, artesanía, xogos populares e contos Para celebrar os seus 25 anos de vida, a Santa Ferreña deste sábado ten todo preparado para recibir os seus devotos, que acamparán á beira do río Deza. Unha sesión vermú dará comezo á celebración e chegará a poxa das andas, a cerimonia solemne e a procesión acompañada polos papamoscas de Viravolta. Haberá coca -o dragón- e danza. E unha exposición sobre 'Un cuarto de século encontrándonos', acompañada dos títeres de Viravolta. En Carboeiro non faltará este ano a feira de artesanía con postos de diversos produtos artesáns realizados en pedra, cerámica, tecido, coiro, madeira, fibras naturais ou materiais de refugallo en forma de abelorios, instrumentos, complementos ou xoguetes. Ao mediodía o xantar popular terá opción vexetariana. Tamén estarán presentes nesta edición os xogos populares e tradicionais coa ludoteca itinerante de xogos artesanais de Sororas, un “recuncho do tocar” co espectacular escenario do claustro do mosteiro, e Celso Fernández Sanmartín encargaráse dos contos na foliada falando de 'Vivir do conto contando nos tempos da Panorama'. É a comisión organizadora a que se encarga de todo, cunha pequena axuda do Concello de Silleda. Pero a filosofía na Santa Ferreña é o espírito de comunidade, man a man, dirixen o tráfico, coordinan e coidan de preservar o mosteiro e a súa contorna.