O fanzine galego dá o salto e crea un premio para este formato de autoedición

O mundo do fanzine galego está de actualidade. A semana pasada anunciouse que contará cun galardón propio e esta ten lugar, en Compostela, a VI edición do 'FunFunFun. Movidote de autoedición e banda deseñada independente'. O evento comezou estaterza feira na Facultade de Xeografía e Historia coas xornadas FUNkadémicas nas que participaron, entre outras persoas, Teresa Moure, Paula Guerra e Miguel Anxo Rodríguez. A iniciativa contou coa colaboración do grupo de investigación Ideahs do Departamento de Historia da Arte da USC. O 8 de xuño as actividades trasládanse até o Centro Sociocultural de Santa Marta. Serán de tres obradoiros creativos no marco do FunFunLab, unha das novidades desta edición. Dani Xove e Maru Astray facilitarán o taller de gráfica, o Club de Foto da Facultade de Ciencias da Comunicación da USC encargarase do obradoiro de fotografía Movida Estenopeica, mentres que o director e montador, Bruno Arias, impartirá un Retiro Audiovisual Exprés no lugar. Galardón para o fanzine A semana pasada a asociación cultural Autobán da Coruña anunciaba o nacemento do I Premio ao Mellor Fanzine Galego 2023-2024 que levará o nome da entidade, un recoñecemento á autoedición que chega a través dun proxecto colaborativo que conmemora os dez anos de existencia. A iniciativa chega nun momento “doce” para este tipo de publicacións, segundo explica o portavoz de Autobán, Bernal Prieto, a Nós Diario. “Queremos destacar e que gañen notoriedade os fanzines máis relevantes, ademais de achegarlles unha axuda para as persoas que o crean”, sinala. Banda deseñada e arte contemporánea conflúen nesta mostra no Auditorio da Galiza Por este motivo o mellor de cada ano levará unha dotación económica de 1.250 euros e un trofeo personalizado pola artista Aisha Rey, a gañadora do Combate de Debuxantes que organizou Autobán en 2023. Este ano a preinscrición en liña, a través da páxina web da entidade, comezou o 27 de maio e estenderase até o 16 de xuño. No certame poderán participar autoras, autores e colectivos que autoeditaron en lingua galega ou desde a Galiza en 2023 e até o 15 de maio de 2024. Momento doce En opinión de Prieto, nos últimos anos tivo lugar unha “explosión” do mundo do fanzine, “aínda que semelle que Nas publicacións todo xire ao redor do mundo dixital”. Con base na cidade herculina, Autobán conta con membros en toda a Península Ibérica e capta ese “grande interese” por todo o que ten que ver coa autoedición. “Moita xente segue a empregar ou ten interese en autoxestionar a súa obra como unha saída directa ou alternativa ao seu traballo”, evidencia o portavoz de Autobán. Neste sentido, Prieto recoñece que hai “profesionais de cómic ou ilustración” que, aínda que saquen outros produtos con editoriais ou un traballo remunerado neste eido, “apostan polo fanzine para os seus traballos mais arriscados ou persoais”. Sobre as temáticas do fanzine galego actual, en Autobán recollen un panorama moi variado. "Hai uns anos tendíase moito a facer revistas colectivas e agora, despois da pandemia da Covid-19, as propostas xiran máis cara A proxectos persoais", asegura Prieto, "son os que denominamos 'perzines' que tratan temas como identidade, feminismo ou xénero", engade. Ramón Mariño: "O fanzine galego actual está especializado e compartimentado, mais ten un futuro aberto" Crear unha fanzinoteca Autobán naceu como “o festival coruñés de cómic autoeditado”, mais superou as expectativas. "Somos unha serie de autoras e autores de distintas xeracións que partimos da experiencia de contar cun posto de fanzines no festival internacional Viñetas desde o Atlántico da Coruña", lembra botando a vista atrás. A iniciativa rematou "por non contar con xente para estar nel toda unha semana" e, após dous anos sen ter presenza na rúa, crearon outro formato máis reducido de dous días. Desde ese momento a asociación organiza cada mes de agosto o seu encontro coincidindo co Viñetas desde o Atlántico. Nel difunden a banda deseñada e a ilustración, a autoedición e a autoxestión, así como aproveitan para tecer unha rede de apoio para as persoas que se dedican a estas disciplinas. Agora están traballando na creación dunha 'fanzinoteca' en colaboración coas bibliotecas herculinas. “É moi difícil pór á disposición do publico moitas publicacións e tamén catalogalas”, sinala Prieto, “por este motivo pensamos que o mellor era contar coa colaboración das bibliotecas da cidade”, engade. Malia os problemas que se atoparon para levar adiante a iniciativa -estas publicacións non poden mercarse de maneira normalizada por non contar con rexistro legal- conseguiron que exista un apartado dedicado ao fanzine na Biblioteca de Estudos Locais da Coruña. "Ademais, aproveitaremos a convocatoria do premio para facilitar ás bibliotecas un catálogo", informa Bernal Prieto. Por outra parte, a asociación realiza, tamén, outras iniciativas como o Autobom, que se presenta como a edición de primavera do Autobán, e un Club de Debuxo con diferentes temáticas en espazos que consideran son afines do sector. Gadis edita un fanzine coa obra de talentos emerxentes que distribuirá nas súas tendas Un ano cheo de actividades ao redor do fanzine galego Este 2024 semella estar marcado por unha maior presenza de actividades relacionadas co fanzine galego. En febreiro presentábase a investigación do xornalista Moncho Mariño Fanzines en Galiza. Unha breve e intensa historia da autoedición galega (Laiovento, 2024), un traballo que fai un percorrido por este tipo de obras desde a década de 1990 até comezos do século XXI. En abril, o Concello de Santiago inauguraba a exposición ‘#Punctum, beliscos de BD na arte contemporánea galega’, con traballos de artistas da Banda Deseñada e de fanzine galego. Na mostra, aberta até o 16 de xuño, participan as creadoras Maru Astray, Julia Lago, Bea Lema, Uxía Larrosa, Xulia Pisón e Pepa Prieto. Recoñecemento O comisario da exposición, Íñigo Rodríguez Román, apostaba o día da inauguración da mostra pola “necesidade de que tanto o fanzine como a Banda Deseñada teñan o recoñecemento das institucións e achegar ao público esta forma de arte contemporánea". Por este motivo, a mostra garda un oco para homenaxear festivais e movementos de autoedición como Fun, fun fun movidote de autoedición (Compostela), VaiaVaia (Lugo) ou o propio Autobán (A Coruña).