Por que o chocolate é cada vez máis caro?

O chocolate encareceu 13,7% en 12 meses, segundo os datos desagregados do índice de prezos de consumo (IPC) de xullo que achega o Instituto Nacional de Estatística (INE). De feito, tan só no último mes, este produto encareceu 2%, e aínda maior foi a suba de custo do cacao e do chocolate en po, de 3,2% (9,4% en termos interanuais, desde xullo de 2023). A crise do cacao, motivada polo descenso da produción mundial debido a factores climáticos e á aparición de pragas, está provocando que esta materia prima estea a alcanzar nos últimos meses prezos récord a nivel global, na que se considera a peor crise deste produto en catro décadas. Comercio xusto: a loita política a prol da soberanía alimentar Esta situación xa se está trasladando aos prezos do chocolate nos supermercados, cunha repunta no que vai de ano que supera o 14%. Así, o chocolate é o alimento que máis encareceu durante 2024, xunto ás patacas, que tamén elevaron o custo a dobre díxito entre xaneiro e xullo, en concreto, un 11,5%. O consumo de cacao e chocolate, segundo as cifras do sector, experimentou un aumento durante o ano 2023. Porén, fica por ver a evolución en 2024 nun contexto de escalada de prezos. Unha suba dos custos do produto que afecta especialmente non só a Galiza, senón ao conxunto da Unión Europea (UE), posto que recibe esta materia prima do exterior. Neste sentido, segundo os últimos datos da Comisión Europea, a importacións no territorio comunitario de café, té, cacao e especias aumentaron en ao redor de 850 millóns de euros (+16%) ao mes con respecto ás cifras rexistradas no ano 2023. O custo duplícase nos mercados internacionais Os principais Estados de onde chega o cacao á UE son Costa de Marfil, Ghana, Nixeria, Camerún e Togo. Os problemas de produción nestes lugares provocaron que a tonelada de cacao (nos mercados a futuros) pasase de rondar os 3.000 euros en agosto de 2023 a superar os 6.000 euros no mesmo período de 2024. Concretamente, durante os últimos 12 meses, o prezo da materia aumentou 110,55%, é dicir, cotiza a máis do dobre que un ano antes. Larpeiradas para o verán: a mellor receita da man de 'Kukinhas' Ademais, trátase dunha materia prima que está experimentando grandes oscilacións no seu valor, o que denota tamén a especulación das e dos investidores ante a incerteza sobre a cotización do cacao a nivel internacional. Por exemplo, o pasado 9 de agosto, a tonelada de cacao chegou a ter un custo nos mercados de futuros de 8.242 euros, cunha suba diaria de 11,25% na súa cotización. Pola contra, o cacao abriu esta semana os mercados cun valor de 6.398 euros, sufrindo unha baixada de 18,7% con respecto ao custo de fechamento da semana anterior. Ademais, o pasado 18 de abril, no punto máis álxido da escalada do valor do cacao nos mercados globais a futuros, chegou a cotizar por riba dos 11.000 euros. Reduflación e promoción de produtos alternativos Naquela altura, nos meses de marzo e abril de 2024, Ghana tivo que atrasar as súas entregas durante varias semanas debido á falta de grans de cacao e ás dificultades para cumprir os contratos nas tempadas previas ante unha menor recolección. Pola súa parte, Costa do Marfil tamén pediu aos seus compradores internacionais que esperasen até mediados da colleita para poder mitigar a escaseza. A pesar da relativa relaxación nos prezos (con respecto aos máximos por riba dos 10.000 euros), a elevada cotización do cacao estase traducindo nun aumento do custo do chocolate nos supermercados. Unha situación que ademais está levando algúns fabricantes a reducir o tamaño das barras comercializadas (un fenómeno coñecido como reduflación) ou a promover produtos con ingredientes alternativos para conter o encarecemento. Deforestación Ademais, a subministración de cacao podería verse aínda máis comprometida pola entrada en vigor (en xuño de 2023) das normas da UE destinadas a impedir a comercialización de produtos que contribúan á deforestación. Neste sentido, transcorridos 18 meses desde a entrada en vigor do regulamento, cara a finais de 2024, a Comisión Europea elaborará unha clasificación dos Estados de orixe dos produtos segundo presenten un risco baixo, medio ou alto, o que determinará a frecuencia dos controis. Deforestación, comercio ilegal e cambio climático alentan a alza das zoonoses Afectación sobre varios sectores económicos A alza do custo do cacao e do chocolate non só ten repercusións sobre os galegos e as galegas como usuarias do produto, senón tamén sobre as empresas que teñen dependencia desta materia prima de forma directa ou indirecta. Na Galiza hai un importante número de compañías que dedican ao doce, desde os xeados até as galletas, pasando polos diferentes tipos de sobremesas que levan chocolate. Ademais, o galego é un país larpeiro con tradición de repostaría, un sector que emprega o cacao e o chocolate en moitos dos produtos. Por outra parte, cando os galegos e as galegas van a un restaurante teñen por tradición rematar cun doce, que moitas das veces é de chocolate, polo que o sector da hostalaría tamén ten que decidir entre subir os prezos ou reducir a marxe de beneficio.