Xustiza

O TSXG alcanza as 49 suspensións de parques tras paralizar outros seis por risco de "danos irreversíbeis"

Polígono eólico na Serra do Suído. (Foto: N. B.).
O alto tribunal paraliza os proxectos Alvite II, Valdepereira, Coto Loureiro, Estivada, Piago e Feás.

O Tribunal Superior de Xustiza da Galiza vén de acordar a suspensión cautelar de seis novos parques eólicos ao apreciar o risco de que a súa construción causase "danos irreversíbeis", amparándose no principio de periculum in mora, polo que xa son 49 as paralizacións deste tipo de infraestruturas no que vai de ano por parte do alto tribunal galego. Estes seis parques suspendidos de forma cautelar foran autorizados pola Xunta, pero agora o TSXG entende acreditada a existencia do periculum in mora, que tenta asegurar que unha futura sentenza poida levarse á práctica de modo útil, o que non se conseguiría no caso de que se producisen situacións irreversíbeis.

Os maxistrados decretaron a paralización cautelar dos parques Alvite II —situado en Mazaricos, Negreira e Santa Comba (comarcas de Xallas e Barcala)—; Valdepereira —situado en Lalín (O Deza) e O Irixo (comarca do Carballiño)—; Coto Loureiro —situado na Laracha e Cerceda (Bergantiños e Ordes)—; Estivada —situado en Agolada (O Deza) e Antas de Ulla (A Ulloa)—; Piago —situado en Cervo, Xove, Viveiro e Valadouro (A Mariña)— e Feás —situado en Aranga e Coirós (As Mariñas)—.

Nos seus veredictos, a sección terceira da Sala do contencioso-administrativo do alto tribunal galego advirte que "a prevalencia da protección ambiental non significa que se a actuación incide no medio ambiente teña que ser suspendida de forma automática". Desta forma, lembra que para acoller as medidas cautelares fundadas no periculum in mora "é necesario ter en conta que non abonda con facer unha referencia xenérica a danos posíbeis, senón que se teñen que singularizar e acreditar; isto é, pasar da abstracción á concreción". Nos seis casos analizados, a Sala conclúe que se acreditaron os prexuízos que as instalacións poderían ocasionar a valores ambientais sensíbeis, así como a presenza nesas zonas de especies vulnerábeis ou en perigo de extinción.

No auto relativo a Coto Loureiro, recalca que queda indiciariamente acreditada "a presenza de lobo na contorna e a ausencia de realización de accións previas que salvagarden as zonas de encame ou de encontro". E, no que a Sala analiza a solicitude sobre o de Piago, sinala que se considera indiciariamente probada "a afectación visual e paisaxística, tanto á Rede Natura como ás áreas de especial protección da paisaxe".

Na resolución na que o TSXG estuda a medida solicitada pola veciñanza afectada respecto ao parque eólico Alvite II, subliña que resulta acreditado que a propia Declaración de Impacto Ambiental (DIA) "contempla como hipótese que a captación de augas, da que se abastecen algunhas das casas relacionadas no informe pericial da demandante, si poden ser afectadas polas obras, sen que a Sala aprecie de que forma prevese na DIA paliar ou neutralizar os efectos durante as obras, o cal resulta especialmente grave, tendo en conta que se trata da auga potábel dos afectados".

No caso de Valdepereira, a Sala indica que a distancia á que se proxectan construír as instalacións eólicas —polo menos un dos aeroxeradores está situado a 610 metros da aldea da Ermida— é "susceptíbel de ocasionar unha perturbación significativa sobre a saúde das persoas e o benestar dos animais, que constitúe un dano de difícil reparación, ao incidir, en relación aos humanos, sobre os dereitos fundamentais á integridade física e á vida privada e familiar dentro do domicilio".

Ademais, os maxistrados advirten que, en sede cautelar, a ponderación favorábel de intereses económicos como prevalecente é "extremadamente excepcional, só admisíbel cando compromete de forma esencial a economía da nación ou produce un dano particularmente intenso".

Segundo datos do TSXG, até hoxe o alto tribunal galego notificou 96 autos —77 estimatorios e 19 desestimatorios— nos que decide sobre as solicitudes de suspensións cautelares de 52 parques eólicos, dos cales 49 foron estimatorios —Ventumelo, Porto Vidros, Banzas, Monte Neme, Zamorra, Touriñán II, Felga, Rodeira, Ou Cerqueiral, Chao do Marco, Monte Peón, As Encrobas, Pico Seco, Serra do Faro Ampliación II, As Penizas, Figueiras, Reboiro, Alto dá Telleira, Troitomil, Outeiro Grande, Rodicio II, Alto de Montouto, Meirama, Monte dá Croa, Gato, Cunca, Serra do Farelo, Maxal, Serra do Colmo, Uxo, Castro Valente, Marcofan, Serra do Punago, Acibal, Monte do Cordal, Dous Cotos, Treboada, Mesada, Legre, Xeada, Serra do Furco, Campo dás Rosas, Xesteirón, Alvite II, Valdepereira, Coto Loureiro, Estivada, Piago e Feás—, e os tres restantes, desestimatorios —Vilartoxo, Neboada e Seselle—.