Amigo da Palestina, inimigo dos mapuches?

A resistencia dos pobos orixinarios ten sido permanente desde o inicio da propia invasión europea no continente americano, momento a partir do cal eses pobos foron negados, desprezados e invisibilizados como actores políticos. Na historia escrita polos vencedores eles son os bárbaros, os preguizosos, os alcoólatras. Cando deciden romper coa subalternización e iniciar procesos de politización orientados para a autonomía e a autodeterminación, eles son os terroristas. No caso do pobo mapuche, iso foi o que ocorreu desde 1997, cando a súa capacidade organizativa e de mobilización deu un salto cualitativo e abriu un escenario político-social que explica a situación actual. As promesas de Boric No Chile viven aproximadamente 1.800.000 mapuches e tamén a diáspora palestina máis numerosa do mundo, con perto de 500.000 persoas. A vitoria de Gabriel Boric nas eleccións presidenciais de 2021 xerou grandes expectativas nun sector importante da comunidade palestina pois durante a campaña, Boric comprometérase a apoiar o movimento de boicote, desinvestimento e sancións (BDS) a Israel desde a presidencia. No Chile viven uns 1.800.000 mapuches e tamén a diáspora palestina máis numerosa do mundo, con perto de 500.000 persoas No entanto, xa presidente, nada avanzou nesa dirección. E, en 9 de outubro de 2023, o alegado seguidor do BDS escribiu na súa conta do X: "Condenamos sen matiz algún os brutais atentados, asasinatos e secuestros do Hamas. Nada pode xustificalos nin relativizar o seu mais enérxico repudio". Tamén durante a campaña asegurara que non renovaría o estado de emerxencia constitucional decretado polo seu antecesor, Sebastián Piñera. E en maio de 2022, dous meses após asumir a presidencia, decidiu militarizar a rexión de La Araucanía, onde as comunidades mapuches reclaman terras como parte dunha reivindicación ancestral. Desde 1997, no Chile, o Estado tentou neutralizar e pór fin ao movemento mapuche, aplicando contra os seus militantes a Lei Antiterrorista (Lei 18.314 de 1984). En 2018, o presidente Piñera tentou reformar a lei para alargar o seu alcance a actos cometidos por persoas individuais, non necesariamente militantes dunha asociación. Ora, a escalada punitiva atinxiu o seu punto máximo co actual goberno de Boric que, en liña coas tendencias que equiparan insurxencia e protesto con terrorismo, presentou en agosto de 2023 unha iniciativa para derrogar e substituír a lei 18.314 por outra aínda máis dura. A proposta do Goberno retoma a consideración de "delito terrorista" individual defendida por Piñera, mesmo que o autor "non faga parte dunha asociación terrorista nen actúe en conformidade cos fins dunha asociación terrorista". E tipifica como actos terroristas: "a) Minar ou desestabilizar as estruturas políticas, sociais ou económicas do Estado. b) Impor ou inhibir algunha decisión a unha autoridade do Estado. c) Someter ou desmoralizar a poboación civil ou parte dela". Mecanismos de criminalización Ao presentar a iniciativa, a ministra do Interior, Carolina Tohá, afirmou: "O terrorismo é unha ameaza nos nosos tempos e ten moitas faces que ás veces nos confunden, aparece co rostro do odio racial, da defensa dos oprimidos, dos pobos ou nacións". Afirmacións que abertamente contrarían as recomendacións da ONU aos gobernos do Chile en relación ao tratamento do pobo mapuche como terroristas. En 2007, a ONU expresou preocupación pola criminalización dos mapuches que exercían o seu direito de protestar. En 2014, denunciou violacións de garantías ao debido proceso, incluíndo elementos estigmatizantes en relación ao pobo mapuche. A nova lei e a que esta revogará operan como mecanismos de criminalización das organizacións do pobo mapuche e de moitos outros organismos de loita e resistencia que igualmente teñen sido considerados organizacións criminosas. Hai unha lóxica interna, un acordo profundo e unha necesidade compartillada entre o réxime capitalista de excepción de Pinochet e os réximes democrático-burgueses posteriores, entre os seus proxectos de país, que a Lexislación Antiterrorista desvela. Diríamos, por tanto, que Boric é amigo da Palestina e inimigo dos mapuches? Non, Boric, como os gobernantes anteriores, acepta someterse aos grandes grupos económicos internacionais, incluídos os sionistas, que traballan para controlar a sociedade. No Chile, en 2019, a repulsa a este sometemento chegou a ser tan intensa e tan unánime que unha vella voz, a voz do que chamamos pobo, se fixo ouvir con forza en forma de insurrección popular. E Boric, como todos os outros, sabe ben diso.