Francia, a crise permanente

Francia adoita estar nos medios de xeito continuo e non só por ser veciña da Península Ibérica. Por unha banda, foi o país europeo onde primeiro se desenvolveu o concepto de soberanía nacional, de república burguesa e onde quedou claro que a clase capitalista desprazou o Antigo Réxime do poder. Por outra, Francia sempre actuou como un caso particular en Occidente, con moitas empresas clave nacionalizadas (mesmo a popular Renault despois de 1945) e cunha política exterior autónoma (De Gaulle recoñecendo á China comunista nos 1960, etc.). Unha República capitalista máis radical na defensa dos dereitos individuais e das condicións do traballo. Pero ao mesmo tempo, unha República que eliminou a diversidade territorial (suprimindo na práctica as linguas minoritarias) e que mantén posicións neocoloniais en África, América e nunha serie de arquipélagos repartidos polo mundo. A dereita Esta excepción francesa é a que está na base da súa crise alongada no século XXI. De feito, a crise xorde cando os principios neoliberais se impuxeron na economía. Francia mantiña un sector público potente e unhas condicións laborais mellores que na súa contorna e isto non debía ser admitido. Así, comezou un período de reformas para adaptar os seus modelos económicos aos do resto da OCDE. Unhas reformas que contaron cunha forte oposición popular e conduciron á crise, primeiro do seu presidente da dereita, N. Sarkozy, non re-electo, e despois do socialista F. Holande, que impuxo unha liberalización da economía moi impopular. Nos mesmos anos estoupou o problema migratorio: Francia acolle un elevado número de persoas procedentes das súas vellas colonias, amoreados nas periferias urbanas, que non dá asimilado. Os descendentes dos inmigrantes revólvense contra o sistema e os sectores conservadores da sociedade comezan a denunciar a falta de virtudes francesas, republicanas, dun colectivo numeroso que mantén a súa identidade. En todo este contexto prodúcese un crecemento continuo da extrema dereita, xa utilizada por Mitterrand desde o 1980 para baixar o apoio electoral da dereita clásica. A súa ideoloxía sempre estivo presente na Francia contrarrevolucionaria: os colaboracionistas de Petain, os colonos franceses deportados de Alxeria, os ultracatólicos, os monárquicos, etc. Mitterrand axudou a activalos. O que aconteceu despois foi que un partido ultra, primeiro Fronte Nacional agora Agrupamento Nacional, se foi modernizando. Trátase dunha extrema dereita distinta, pois vota a favor do aborto, é moi popular entre a clase obreira en crise, apoia as mobilizacións do campo e conta con líderes intelixentes como M. Le Pen e J. Bardella. De feito, o neofascismo vestiuse de dereita nacional e minorizou completamente a dereita clásica. A esquerda Mentres, unha esquerda en principio poderosa foi facéndoo case todo mal, agás nos últimos vinte días. Os socialistas aplicaron a axenda neoliberal con Hollande e case desaparecen. Os comunistas e ecoloxistas de esquerda acostumaranse a vivir dos seus feudos. Só a nova esquerda da Francia Insubmisa conseguiu aglutinar por momentos o voto crítico. Mais o seu líder, Melenchón, resulta un dos dirixentes máis centralistas do panorama francés, con declaracións contra toda diversidade territorial. Esta esquerda pelexada entre si por fin percibiu a ameaza, constituíu rapidamente unha Nova Fronte Popular, que agora se presenta como dique de contención fronte aos ultras. A esquerda pelexada entre si por fin percibiu a ameaza e constituíu unha Nova Fronte Popular que se presenta como dique de contención fronte aos ultras Por último, a Bolsa de París caeu moito nas súas cotizacións nestas semanas, porque o candidato de orde, E. Macron, e o seu partido poden ser irrelevantes nas eleccións. A creación de Macron no 2017 fora unha excelente operación de márketing político do sistema, apañando líderes socialistas e conservadores afectados polas crises dos seus partidos e mostrando a un líder culto, sen moita ideoloxía nin principios. O macronismo conseguía o 25-30% nas primeiras voltas e diante da emerxencia de parar a extrema dereita remataba gañando na segunda. Pero a súa política estes anos foi nefasta no tema das pensións e na lei de migracións onde pactou cos de Le Pen. Isto fíxolle perder o creto coa esquerda, que pode sobrepasalo. Polo tanto, o capital perde ao seu referente e non sabe se preferir a aventura de extrema dereita ou achegarse a unha esquerda plural. De aí a crise do sistema, que será probablemente a que marque o próximo período de condución da UE, onde Francia sempre exerceu xunto a Alemaña de patrón.