Balance 2023

Hai pouco máis de trinta anos, diante da caída da Unión Soviética, o historiador e filósofo F. Fukuyama proclamou "o fin da historia". Os réximes autoritarios e de economía planificada ían desaparecendo e só nos agardaba un doce futuro democrático, baixo o dominio da economía de mercado. Fukuyama é un profesor moi intelixente e, aínda que as súas profecías en nada coinciden cun presente cargado de historia, el segue gozando dun excelente traballo na prestixiosa, e progresista, universidade de Stanford. Pero a historia segue mostrándonos o dominio dunhas persoas por outras, as desigualdades, os terribles efectos do colonialismo, o imperialismo e a discriminación, comezando por centos de millóns de mulleres coartadas no seu desenvolvemento persoal. Por iso fai falla un balance necesariamente xeral de 2023. Guerras A actualidade da historia mídese polo retorno dun instrumento tan cruel como son as guerras. E 2023 foi un ano de guerras que escenifican cambios formais das regras de xogo do capital financeiro, pero que apenas tocan na substancia a súa hexemonía. As máis silenciadas son as máis mortíferas, como as que afectan ao Sahel comezando polo Sudán (e seguindo por Chad, Níxer, etc.). Aquí occidente semella que deixou de exercer un asfixiante poder pos-colonial en distintos territorios, pero os prezos do uranio, ouro, gas e petróleo non se moveron demasiado nos mercados internacionais. A acumulación por desposesión segue, agora con miles de mortos e desprazados, e ás portas dunha crise alimentaria severa. A guerra de Ucraína continuou, sen grandes mudanzas, máis que o incremento de mortos. Rusia sairá debilitada, quizais con honra, e Ucraína occidentalizada; dos progresos da democracia e da organización das dúas sociedades civís ninguén fala. Por último, o xenocidio de Gaza. Miles de mortes nunha guerra declarada á poboación palestina sen distinción. Os gazatíes pagan a rabia sionista polos seus fallos de seguridade no ataque de Hamas o 7 de outubro. Israel presenta a súa faciana de estado fascista. Fronte a este panorama, Occidente continuou a facer o ridículo internacional. A suposta cultura superior defensora dos dereitos humanos e das liberdades permite o xenocidio en Gaza. Mantén unha guerra de desgaste en Ucraína onde só os nacionais dese país e os rusos morren. Só no fundamental, na defensa do negocio capitalista, occidente semella seguir sendo coherente. Así, hai novidades non moi publicitadas, pero significativas. Con China, tanto Estados Unidos como a UE foron recompoñendo relacións. Até os mandos dos respectivos exércitos volveron comunicarse directamente. Hai unanimidade occidental para que China non logre converterse no novo hexemón mundial. A suposta cultura superior defensora dos dereitos humanos e das liberdades permite o xenocidio en Gaza Coa relativa desaceleración da súa economía, isto semella lonxe. Pero China chegou ao liderado mundial compartido para quedar e isto xa é asumido. Por outra banda, o poscolonialismo pode non ser tan rendible ou facerse moi custoso, como o de Francia no Sahel. Abonda con ir ao mercado mundial mercar materias primas baratas e arrendar o control dos Estados a forzas militares (os pro-occidentais exércitos de Nixeria ou Senegal, as supostamente anti-occidentais de Níxer e Malí, os independentistas amazhig ou mesmo algunha filial do Estado Islámico). O estado de inseguridade e de guerra civil crónica obriga as nacións a exportar máis barato. Eleccións Neste contexto de asentamento do capital financeiro e global, con novos trunfos como o do ultra liberalismo fascista en Arxentina, semella que "España é diferente". Parouse á extrema dereita polo momento e temos un presidente guapo (no senso político do termo), que pactou coas forzas nacionais de Catalunya, Euskadi e Galiza. Pero non nos fagamos ilusións, o pacto foi obrigado polas circunstancias. Ademais, neste acordo figura o non cuestionamento das normas financeiras impostas desde a UE, da cal somos alumnos avantaxados. Mentres a economía (capitalista europea) vaia, non haberá problema; cando xurdan os problemas, o escenario pode poñerse moi complicado. Así e todo, mentres, temos eleccións en Galiza. Adiantadas, porque dous ou tres meses máis tarde poderían ser desastrosas para un Goberno da Xunta moi desgastado. Este adianto hai que aproveitalo e, se como semella, o BNG segue forte e o PSOE inicia a súa recuperación (coa necesaria desaparición doutras forzas á esquerda), cabe a posibilidade dun balanzo máis sorrinte para 2024. Un balanzo dun novo goberno que xestione ben, con ánimos e desde o autogoberno. O desgaste do PP en Lugo e en Ourense semella fundamental para que os desexos e o cambio se fagan realidade, pois na Galiza urbana a dereita xa perdeu a hexemonía hai algún tempo.