O imperio convulso, unha análise escenográfica

Desde hai máis dun mes volveu o espectáculo das eleccións presidenciais norteamericanas. En boa medida o espectáculo, e os creativos de Estados Unidos son os mellores, axuda a transmitir a idea de que lideran o mundo. Temos a sensación de que sen votar nos xogamos moito. Isto é certo, pero se defendésemos a nosa autonomía xeopolítica, seríao bastante menos. O espectáculo comezou cun debate televisado onde un Trump mentireiro gañou claramente a un Biden vello, incapaz. Trump está forte porque conseguiu restaurar a súa alianza coa maioría dos grandes financeiros e oligarcas do país que queren pagar menos impostos, ter menos restricións na explotación dos recursos e recortar os gastos sociais. A política migratoria dura é un reclamo para os traballadores autóctonos trumpistas e se se deteriora a democracia, pénsase que haberá mecanismos para restaurala. Ademais, Biden continuou a política imperialista clásica dos demócratas e meteuse en dúas guerras (Ucraína e Palestina). Os demócratas defenden un tímido control das desigualdades sociais e un maior equilibrio étnico e social. Representan mellor as demandas das clases medias e dos sindicatos, apostan pola consolidación do modelo norteamericano de democracia. Pero Biden estaba moi vello e nun mes foi despedido e substituído por K. Harris, unha candidata incerta e un pouco máis progresista no económico e social. Ademais non é nin home nin branca. No fondo, esta elección mostra un poder imperial en declive, pero resistente. Trump non é o candidato típico da dereita conservadora, resulta histriónico, pero exprésase sen filtros, como moitos reaccionarios desexan. É maior, cometeu variados delitos, pero funciona como comunicador. De novo, quere dirixirse ás clases brancas traballadoras, que senten temor por perder algunhas das súas vantaxes e dereitos, Por iso escolleu Vance de Vicepresidente. Gañar nos estados do ferro como Wisconsin, Michigan ou Minessota sería fundamental para el. Pola contra, Harris e os demócratas necesitan mobilizar moito o voto afroamericano e latino. Seducir os novos indignados coa guerra de Gaza, facer acenos á esquerda. Sen dúbida, en Estados Unidos, conviven dúas nacións moi diferenciadas, o que constitúe un paradoxo destes tempos. En numerosas ocasións os europeos sentimos a tentación de considerar o pobo norteamericano como pouco intelixente ou manipulable nas súas decisións políticas. Nada máis lonxe da realidade. Os estadounidenses len menos que os europeos e posúen taxas de universitarios inferiores, pero os desniveis son pouco significativos. O que si é relevante é o peso da relixión, de numerosas igrexas protestantes e, polo xeral, reaccionarias na sociedade. Isto resulta evidente nas comunidades brancas de pequenas cidades e vilas, no centro-oeste do país (os chamados Estados da biblia) e reflicte a importancia que os puritanos tiveron na orixe da nación independente. A lóxica branco, protestante, hetero-normativo e imperialista segue representando moitos cidadáns dos EUA A crenza en ser un pobo escollido e a absoluta fidelidade ao capitalismo é outra constante. Resulta evidente que os afroamericanos, boa parte dos latinos e os profesionais brancos están moi organizados, son progresistas na súa maioría, e actúan en barrios, gobernan nas cidades e nos estados máis dinámicos case sempre (California, Nova Iorque, etc.). Pero de novo a lóxica branco, protestante, hetero-normativo e imperialista segue representando moitos cidadáns do país. Aqueles que defenden levar armas, ler a biblia nas escolas e non pagar impostos, que Trump lidera tan ben. Resultado incerto A día de hoxe, o resultado das presidenciais é totalmente incerto. Ninguén sabe cal das dúas almas do país máis poderoso do mundo (con permiso de China) se imporá. A chave está en que grupo conseguirá mobilizar mellor os seus apoios. Unha posición máis conciliadora en Gaza e Ucraína favorecerá a Harris, así como unha relativa axenda progresista no social. Trump xógase moito na súa alianza co gran capital e en tratar de convencer traballadores que perciben a ameaza da migración do declive do vello país. Mentres, nós, en Europa, contemplamos todo isto sen ter unha axenda internacional autónoma do amigo americano, sen atrevernos a comerciar con China; sempre con sensación de dependencia. Mentres, Trump despreza publicamente a OTAN e a UE, e Harris, californiana de orixe india e xamaicana, posúe uns referentes de Europa moito máis débiles que outros colegas seus como Biden ou Clinton.