Josep Rull: "Se deteñen o president Puigdemont, non podo aceptar que o pleno se desenvolva con normalidade"

Todo o mundo está pendente de que pode pasar esta quinta feira no Parlament de Catalunya. Xa está claro que Salvador Illa ten o apoio de suficientes deputados para ser elixido president da Generalitat de Catalunya. Mais agora a gran dúbida é a volta de Carles Puigdemont. Poderá chegar ao Parlament de Catalunya? Será detido antes? A policía tentará entrar no Parlament? Diso dependerá que o debate de investidura se poida exercer con normalidade ou non. Para saber de primeira man que pode pasar falamos cun dos protagonistas políticos destes días, o president do Parlament de Catalunya, Josep Rull.

Rull veo claro: "Se deteñen o president Puigdemont, non podo aceptar que o pleno se desenvolva con normalidade". Asegura que o seu traballo é garantir o dereito de todos os deputados. E, neste caso, habería en xogo o dereito de Carles Puigdemont como deputado a quen se prohibiría asistir ao debate; mais para Rull tamén estaría en xogo o dereito que ten Salvador Illa de confrontar o seu programa político, nun debate, con todos os dirixentes dos partidos que hai no parlamento.

—Todo o mundo queda pendente de que pasará esta quinta feira no parlamento. Tras a rolda de consultas, ven claro que Salvador Illa será president da Generalitat esta quinta feira?
Esta quinta feira non o sabemos. Sabemos que hai unha maioría sólida de 68 deputados para investilo.

—Entendo que din que non saben se será esta quinta feira, porque o presidente Carles Puigdemont anunciou que volverá pola investidura. Dixo que se Puigdemont chegaba ao Parlament non permitirían que fose detido, que antes terían que detelo a vostede. Manteno?
Ratifícome. Temos moitos argumentos xurídicos, mais tamén hai unha decisión política, que é insubornábel. Mentres eu sexa president do Parlament, farei tanto como poida para impedir que un deputado poida ser detido en exercicio das súas funcións, porque o Parlament dispón dunha inmunidade que transcende mesmo o ámbito estritamente normativo. É un lugar sacro. En calquera país avanzado e democrático, a sede do parlamento é sacra, democraticamente sacra, e non pode limitarse ningún dereito, en termos de privación de liberdade, de ningún deputado. A min pasoume no Congreso dos deputados. Fun deputado un día, xunto con Jordi Sánchez, Jordi Turull e Oriol Junqueras. Lembro unha imaxe que me golpeou moitísimo. Cando se acabou o pleno de constitución, obrigáronnos a quedarnos no hemiciclo e entrou a policía, probabelmente armada, a desaloxarnos. Iso no Parlament de Catalunya non pasará nunca.

—Como o garantirán?
Garantirémolo primeiro con toda unha serie de argumentos xurídicos, que son sólidos: desde o que di o Estatut de Catalunya ao mesmo regulamento, ademais de dous protocolos que xa aprobamos e están vixentes, polos que non se pode deter a ningún deputado dentro do Parlament. E máis aló diso tamén hai máis argumentos. O proceso dunha actividade parlamentaria, neste caso tan solemne e tan relevante como a investidura dun presidente, non pode interferirse de ningunha das maneiras. Por tanto, desde o momento en que se convoca o pleno, formalmente, que eu asinarei a convocatoria, até que non se feche, non se pode deter a ninguén porque alteraría a actividade parlamentaria. Mais as garantías que quero expor como president do Parlament van máis aló diso. Hai varias coroas: do xuridicamente máis robusto ao politicamente máis determinado. E aquí non só xoga o dereito, senón a determinación política. Existe o dereito que nos ampara, mais existe a determinación política da Presidencia do Parlament, e este non é un elemento menor.

—Púxose en contacto con vostedes o conseller de Interior?
Falamos. Simplemente, fixen valer o que di a norma e os protocolos do Parlament. Expúxenlle o que xa dixen en público.

—E el que lles respondeu?
Non o podo dicir, non creo que sexa adecuado desvelar a conversación.

—Estes días algúns medios aseguran que a policía española xa mira a rede de sumidoiros do Parlament. Ten constancia de algún movemento fóra do habitual?
Non, persoalmente non percibín nada. É verdade que en caso de acontecementos importantes, si hai un control. E non para evitar que haxa alguén que entre polos sumidoiros, senón para garantir a seguridade do Parlament. E entendo que o que corresponde á Policía, neste caso, é garantir a integridade do Parlament e a seguridade dos 135 deputados.

—Que pasaría se a Policía entrase no Parlament?
Se fose así, trataría de situar o president Puigdemont nun lugar ao máximo de seguro dentro do Parlament, que sería o meu despacho. Téñoo moi claro. A determinación política, neste caso, está. Non creo que vaiamos chegar a esta situación, mais para min é un elemento absolutamente sacro e innegociábel.

—Por tanto, confía en que Puigdemont estará esta quinta feira no Parlament?
Debería ser normal que estivese. Nunha democracia normal, debería ser normal. Mais xa vimos que nestes momentos hai unha parte do Estado español, que é o Poder Xudicial, concretamente a cúpula do Poder Xudicial, que está fóra de control, está desbocado.

—Se Puigdemont finalmente non pode chegar ao Parlament, o pleno debe suspenderse? O seu partido pediralles que o suspendan...
Se deteñen o president Puigdemont, eu non podo aceptar que o pleno se desenvolva con normalidade. Por tanto, sería unha formulación idónea e adecuada aprazar o pleno.

—E dependería de vostede ou da Diputació Permanent?
De entrada, dependería de min. Xa hai antecedentes de plenos que se aprazaron por unha situación absolutamente excepcional. E se o president Puigdemont é detido, que quere dicir que se detén a un deputado en exercicio da súa función, e cun debate tan transcendente, teriamos que aprazar o pleno. Porque a miña función é garantir o dereito de todos os deputados. E neste caso o dereito dun deputado ao que se prohibiría a súa liberdade, mais tamén o dereito que ten o candidato á investidura, Salvador Illa, de afrontar un debate en plenitude no que poida confrontar o seu programa político con todos os líderes que foron elixidos polo pobo de Catalunya. Por tanto, non só é o dereito do deputado Carles Puigdemont a participar presencialmente neste debate, senón tamén o dereito do candidato Salvador Illa a confrontar o seu programa político con todos os líderes de todos os partidos políticos.

—Mais a Mesa e a Xunta de Portavoces tamén deberían estar de acordo, non?
De entrada, depende de min. Despois, evidentemente, debería poder consolidar a decisión, pactala, acordala coa Mesa. Esta figura xa se despregou dúas veces. Xa se aprazou o pleno de investidura do 30 de xaneiro de 2018 do president Puigdemont, e a investidura que non foi do candidato Jordi Sánchez. Naquel caso houbo un aprazamento, non houbo unha desconvocatoria do pleno, porque en ningún dos dous casos o pleno empezara.

—Neses dous casos foi un aprazamento indefinido. Entendo que nesta ocasión non sería de todo igual?
Isto témolo que determinar coa Mesa e co conxunto de grupos parlamentarios. E esta cuarta feira, na rolda de consultas, xa empezou a aliviarse esta opción. Por tanto, teremos que falar diso e moito. Mais o que non sería aceptábel é que nunha situación tan grave como a detención dun deputado non fixésemos nada. E máis nas condicións concretas en que se levará a cabo esta detención, cando hai unha lei de Amnistía que foi aprobada. E máis aló, se falásemos dun ingreso en prisión, dunha medida cautelar de privación de liberdade, falariamos dunha situación dunha anormalidade de primeiro orde. Falariamos dunha prisión preventiva pedida por Vox, non pola Fiscalía, cun delito que practicamente nunca implica medida de privación de liberdade e cun procesado que volve e que entra no Estado español. E, por tanto, este elemento de risco de fuxida non está. Aínda que hai que remarcar que o president Puigdemont non fuxiu nunca da Xustiza. Nin o conseller Comín, nin o conseller Puig, porque se foron sen que houbese ningunha orde, e cando se foron compareceron ante as xustizas europeas. Sempre foron sometidos á Xustiza, neste caso á europea, que é unha Xustiza infinitamente máis garantista que a española.

—Por tanto, canto debería durar esta suspensión do pleno? O tempo que Puigdemont fose detido? E se entrase no cárcere?
Non quero especular. Teremos que ver en que termos se produce. Se é unha detención e liberación, se é unha detención con medida cautelar de prisión provisional...

—E se Puigdemont fose encarcerado, podería seguir votando?
Si, imos aprobar a modificación do regulamento en que está a figura do voto delegado. Por tanto, á hora de votar, o president Puigdemont, tanto dunha maneira como de outra, votará. O seu voto será recoñecido e computado. Pode haber represalias xurídicas dalgún órgano do Estado con relación á Mesa? Asúmoo eu.

—Esta semana Puigdemont asumía que podía entrar no cárcere. Como a viven, esta posibilidade?
Home, dunha maneira moi dura, porque eu sei que quere dicir estar no cárcere, mais tamén sei o significado do combate político que quere dicir o cárcere e o exilio. E, por tanto, cunha actitude de respecto extraordinaria á figura do president Puigdemont, porque non é unha decisión persoal, é política. El mantivo como decisión non persoal, senón política, preservar a Presidencia da Generalitat no exilio. Non é Carles Puigdemont, senón o 130º presidente da Generalitat de Catalunya. E nestes momentos en que se aprobou unha lei de Amnistía, que é unha vitoria de país, hai unha parte dos poderes do Estado, o Xudicial, que está desbocado. E el toma esta decisión política de volver para pór en evidencia esta contradición profundísima que hai na democracia do Estado español. Hai momentos nos que se deben tomar decisións que non son nada confortábeis no ámbito persoal, mais que teñen unha forte carga política, e esa é a decisión que asumiu o president Puigdemont. O bo é que non sexa detido e poida exercer con normalidade o seu dereito como deputado e como cidadán libre. Insisto, hai unha lei de Amnistía que foi aprobada, que está vixente e que di o que di. Algo que seguro que non di é que o delito de malversación queda excluído ou que se pode manter unha orde de busca e procura.

—Por tanto, entenden a decisión do president Puigdemont? Estes días houbo xente que lle pediu que non volvese...
É unha decisión política, que defende politicamente o president Carles Puigdemont e que ten un compoñente humano que eu respectarei sempre. Eu, cuns termos diferentes, tamén tiven que asumir esta decisión, e sei que é unha decisión que costa. E cando a tes tomada, fai falta un respecto absoluto. Coincido con el en que esta é unha decisión política que ten un forte contido político. Desde esta perspectiva si comparto a súa decisión. Compártoa, respéctoa e son consciente do sufrimento e a coraxe política que hai detrás.

—E entenden á xente que lle pide que non volva?
Tamén... Enténdoo, mais cando ti tomas esta decisión tes que ser moi respectuoso. Cando eu a tomei, vin que había xente que, con boa fe, ámate, quérete aforrar este sufrimento e dáche consellos. Mais, unha vez tomaches a decisión, tomáchela con todas as consecuencias. Por tanto, gustaríame crer que estes que piden que o pense non o piden froito de ningún reproche político, senón dun nivel de empatía e sufrimento persoal que é lóxico, porque, despois dun exilio durísimo, extraordinariamente vitorioso e frutífero, o escenario do cárcere non é cómodo. O cárcere é duro, é moi duro.

—A detención sería a demostración de que a Amnistía non se aplica correctamente? Sería un fracaso?
Non é ningún fracaso, mais é unha constatación de que hai unha parte do Estado español que, en termos democráticos, é un Estado errado. Non é un xuíz, é a cúpula do Poder Xudicial, a sala segunda do Tribunal Supremo, que decide que renuncian á súa condición de xuíz. Un xuíz debe aplicar ou interpretar a lei, nunca reescribila. O Tribunal Supremo español decidiu reescribila, ademais, cuns termos que entran dentro da prevaricación. Incumpre a lei da Amnistía. Mais é que, ademais, imaxinémonos que non existe a lei de Amnistía: tampouco se entendería unha detención e unha medida cautelar de prisión provisional por un delito como a malversación. E máis cando volveu doutro Estado da Unión Europea; por tanto, o risco de fuxida non está. Ademais, a prisión provisional non a pide a Fiscalía, senón a extrema dereita, na condición de Acusación Popular. Prisión provisional? É que é dunha gravidade que o conxunto da cidadanía en Catalunya, no Estado español e en Europa debería ser consciente diso. Iso é o que nos custa máis explicar en Europa, porque cando no resto de Europa se fala da separación de poderes, sempre existe a percepción de que o poder que debe ser protexido en primeira instancia é o Xudicial, porque é o máis débil. Mais no Estado español non é así. É o Poder Xudicial que interfire e neutraliza o resto de poderes públicos, reescribindo as leis e converténdose nunha terceira cámara anómala e non democrática.

—O 31 de xullo Alerta Solidaria calculaba que había tan só un centenar de amnistiados, e a metade eran policías. Seguro que non é un fracaso?
Non se aplica coa intensidade e o rigor con que debería aplicarse. Aquí falta unha peza, que debe manifestarse, que é o Tribunal Constitucional. Algúns outros tribunais xa expuxeron cuestións de constitucionalidade, o Tribunal Supremo expúxoa cuns termos que tamén son absolutamente abominábeis. E son consciente do adxectivo que utilizo. Reescribiron a sentenza que nos condenou, e fixéronlle dicir o que non se atreveron a dicir no seu momento. Falan de golpistas, de golpe de Estado... Se fose así non teriamos que ser condenados por sedición, senón por rebelión. Mais a valoración final da lei de Amnistía só se poderá facer cando o Tribunal Constitucional se pronuncie.