Non se pode ser espiritual sen ser comunitario e antiimperialista

Sosteño enfaticamente que non se pode ser descolonial sen ser antiimperialista e que non se pode ser espiritual sen ser antiimperialista e comunitario. Existe unha espiritualidade despolitizada e prosistémica que en tempos de crises confunde a millóns de seres humanos facéndolles crer que o mellor mundo posíbel é o que habitamos. A partir destas premisas xorde a seguinte reflexión: Unha parte esencial da crise civilizatoria é a crise espiritual que vive a humanidade como consecuencia dun sistema que produce xenocidios diarios, inxustizas, probreza, superexplotación, refugallo, ecocidio, morte e destrución a escala planetaria. A expansión colonial foi unha expansión civilizatoria xa que destruíu todas as civilizacións que atoparon e impuxeron a súa. Necesitamos con urxencia un novo proxecto civilizatorio máis aló da civilización moderna capitalista occidental que se construíu a partir da expansión colonial europea hai máis de 500 anos. O novo proxecto civilizatorio que necesitamos nomeouno Enrique Dussel, filósofo de liberación latinoamericano, como a transmodernidade entendendo por "trans" un máis aló da modernidade capitalista como civilización de morte. Ser espiritual Como militantes antiimperialistas e anticapitalistas, a espiritualidade ten que ver cun proceso de transcendencia do egocentrismo, para o que debemos emprender un traballo en dúas direccións. Por unha banda, un proceso interno de descolonización das estruturas subxectivas do ego moderno, é dicir, do eu individualista, egoísta e autorreferencial, e por outro, un proceso externo de liberación/descolonización das estruturas obxectivas do sistema imperialista mundial coas súas múltiples xerarquías de opresión. Como o ser humano é unha unidade carnal, ambas as dimensións da realidade son inseparábeis e mutuamente determinantes. Un verdadeiro ser espiritual é aquel en que o seu "eu" non é individualista senón comunitario Desde esta perspectiva, sosteño que non se pode ser unha persoa espiritual sen ser comunitaria e antiimperialista ao mesmo tempo, xa que o ego neste sistema capitalista moderno/colonial no subxectivo exprésase como "eu individualista" e no obxectivo como "eu imperial". Trátase, entón, de dúas caras da mesma moeda. Pois, mentres que o ego maniféstase na subxectividade como o eu individualista que busca o seu propio interese egoísta a expensas do ben común, na obxectividade materialízase como o imperio que busca cumprir co seu interese imperial a expensas dos pobos e a vida planetaria. Por iso, un verdadeiro ser espiritual é aquel en que o seu "eu" non é individualista senón comunitario, é dicir, ao servizo da humanidade e a vida planetaria, e que a súa praxe ético-política é antiimperialista, que pon a súa vida ao servizo do pobo, da vida contra a morte sistémica á que nos lanza a civilización moderna capitalista occidental. A liberación do ego implica un movemento simultáneo en dúas direccións: cara a dentro e cara a fóra. A loita espiritual implica avanzar contra as estruturas inxustas do sistema vixente e tamén combater o eu individual individualista. Esta idea é análoga á nosa concepción da descolonialidade, a cal tamén require loitar contra as estruturas internas de que colonizan as nosas mentes e corazóns e contra as estruturas externas de dominación e explotación. Esta praxe de liberación é a mesma que exercían os profetas, quen se alzou contra o fetichismo das autoridades políticas e do eu individualista do seu tempo. Ben común Se só loitamos contra as estruturas externas e descoidamos as internas, convertémonos en "marxistas eurocéntricos do século XX", mentres que se só traballamos para descolonizarnos das estruturas internas e descoidamos as externas, convertémonos en "New Age". A loita é simultánea nas dúas direccións. E para expresar esta loita en ambas as dúas direccións, contra o ego individual e o ego imperial, falo dunha loita interna contra os nosos egos enfermizos e a loita externa contra as estruturas de explotación e dominación deste sistema. Con todo, é importante comprender que a espiritualidade como proceso de transcendencia do ego non implica a súa automática superación inmediata, senón que se trata dun camiñar nesa dirección. Un mundo sen egocentrismo sería aquel no que non existe o individualismo, o egocentrismo, nin o imperialismo, senón a comunidade e a pluriversidade, o amor a todos os seres vivos (humanos e non humanos), o entregar a vida ao ben común; este sería precisamente un mundo transmoderno. Dicía o Che Guevara: "O verdadeiro revolucionario está guiado por grandes sentimentos de amor".