Eslovaquia, Polonia e Hungría vetan as importacións de cereais de Ucraína e fenden a política comercial da Unión Europea

Eduard Heger, primeiro ministro de Eslovaquia, anunciou onte que o país europeo “suspenderá temporalmente a importación de grans e certos produtos máis de Ucraína”, dous días despois de que Polonia e Hungría fixeran o propio até o 30 de xuño, entrementres Bulgaria está “traballando” para sumarse á prohibición das importacións procedentes de Kíiv, recoñeceu o ministro de Agricultura, Yavor Gechev. En paralelo a esta sucesión de eventos, a voceira do Executivo da Unión Europea (UE) Miriam García Ferrer advertiu que están a “avaliar as medidas”, incidindo en que “a política comercial é competencia exclusiva da UE, polo tanto, as accións unilaterais non son aceptábeis”. Malia que as protestas destes países, Chequia e Romanía foron constantes ao longo do último medio ano entre denuncias polos efectos das políticas de Bruxelas no seu sector agrícola, esta situación intensificouse ao achegarse o primeiro ano desde que a UE deu luz verde á eliminación de aranceis e obstáculos para a importación de produtos procedentes de Ucraína para “apoiar de forma significativa a súa economía” e aliviar “a difícil situación dos produtores e exportadores ucraínos” no marco da guerra con Rusia. Esta medida, aprobada para prolongarse durante un ano, expira a finais de maio, polo que a UE propuxo prolongala un ano máis, ao que estes Estados responderon demandando a volta dos aranceis e reclamando a Bruxelas debater o asunto ante a conxestión no sistema de almacenamento e a desestabilización provocada pola baixada dos prezos xerada pola entrada masiva de cereais ucraínos. Así e todo, a única resposta da UE foi activar unha axuda de 56,3 millóns de euros para labregos búlgaros, romaneses e polacos, e prepara unha actuación semellante na que valora incluír produtores de Hungría e Eslovaquia, unha cifra moi cativa en comparación ás posíbeis perdas. Só no caso de Bulgaria, Gechev estimou que as perdas para labregas e labregos do país pola fin dos aranceis aos cereais ucraínos superan os 460 millóns de euros, e fixo fincapé en que “estivemos agardando que a Comisión Europea decida durante seis meses” nun asunto proposto “ao máis alto nivel”, cuestionando "que debemos facer agora? Deixar que os agricultores búlgaros quebren?". No que atinxe a Romanía, os labregos exixen a prohibición da importación e tránsito de cereais ucraínos do 15 de xuño deste ano ao 15 de marzo de 2024, ou convocarán a unha mobilización xeral no país o 7 de xuño. En Eslovaquia, o Executivo xa vetou a semana pasada o procesamento dun millón e medio de toneladas de trigo ucraíno polos riscos á saúde humana ao detectar pesticidas prohibidos na UE, algo que tamén aconteceu en Hungría, que destruíu 29 toneladas de millo por incluír “substancias tóxicas e transxénicos”, sinalou Budapest en declaracións recollidas por Radio Bulgaria. A seguridade dos alimentos tamén é un dos eixos das reclamacións das e dos labregos polacos, que a semana pasada intentaron bloquear na fronteira con Ucraína o camiño de ferro que trae os produtos agrícolas de Kíiv, algo que non conseguiron pola forte presenza policial. Michal Kolodzejczak, o presidente de Agrounia, unha das forzas sindicais detrás da mobilización, instou a Policía que permitise a protesta dos agricultores “a menos que queiran que a súa familia coma pan feito con grans destinados a fins industriais”. Aínda que para a UE en teoría Polonia -como Hungría- é un lugar de tránsito para que os cereais ucraínos sexan reexportados a outros destinos após fecharse nun primeiro momento despois da invasión rusa o paso das exportacións ucraínas polo mar Negro, estes produtos fican no país, subliñou Tomasz Obszanski, do sindicato de pequenos produtores Solidariedade, que estimou en máis de tres millóns de toneladas os cereais ucraínos que entraron no mercado polaco desde a invasión rusa. Isto motivou que Varsovia e Budapest puxeran o foco en que o veto tamén se refire ás importacións en tránsito desde Kíiv. As forzas sindicais agrarias polacas cuestionan ao tempo que por mor da falta de control na fronteira e de análises de calidade o gran ucraíno dedicado a fins industriais estase a mesturar con gran polaco para destinalo a fariña e alimentación animal. A presión sobre o Goberno de Lei e Xustiza (PiS), de extrema dereita, cun importante número de votos nas zonas rurais e perante os comicios xerais no outono, levou á renuncia de Henryk Kowalczyk, titular de Agricultura, a comezos de abril, porén, isto non muda a situación, apunta Kolodzejczak, que destacou que o motivo da inacción do Goberno até o de agora é que “un puñado de persoas neste país conectadas a PiS está a enriquecerse grazas a este comercio mentres que o resto de nós estamos a empobrecernos”. Nese sentido, o Wirtualna Polska confirmou que cando menos dúas empresas que importan cereais de Ucraína están conectadas coa formación. En todo caso, o Gabinete reiterou que a prohibición non está dirixida contra Ucraína senón contra a política da UE, polo que discutiu onte a medida co ministro de Agricultura de Kíiv, Mykola Solskyi, que chegou onte a Varsovia. Iniciativa de exportación de gran polo mar Negro O acordo entre Rusia, Ucraína, Turquía e a Organización das Nacións Unidas (ONU) permitiu estabelecer un corredor humanitario para a exportación de cereais de Ucraína desde xullo de 2022, nun acordo no que se inclúe a fin dos obstáculos para as exportacións de gran, fertilizantes e amoníaco ruso, e que foi prorrogado en distintas ocasións. A propia UE salientou que “contribuíu a facer fronte á crise mundial de seguridade alimentaria e a reducir o prezo dos cereais”, freando unha alza que comezara antes da invasión rusa. Así e todo, os datos ofrecidos pola ONU revelan que os máis de 1.000 buques que participaron no corredor humanitario acabaron desprazando os máis de 28 millóns de toneladas métricas principalmente a países de altos ingresos (45% do total) ou de ingresos medio altos (36%), mentres que Estados de ingresos medio baixos quedaron con 16% e os de ingresos baixos apenas recibiron 2,6% dos alimentos. España e o corredor humanitario As estatísticas da iniciativa humanitaria do mar Negro tamén amosan como a UE e o Reino Unido recibiron case 40% dos produtos exportados, á vez que o continente africano quedaba con 11% destes alimentos. No bloque comunitario, arredor da metade de todas as mercadorías exportadas por esta vía desde Ucraína acabaron no Estado español, case cinco millóns de toneladas métricas, o principal beneficiario do aumento de exportacións de Kíiv a Bruxelas.