Anoando os fíos do pasado

A aparición dunha prometedora nova narradora que escollía unha grafía marxinalizada como a reintegracionista foi, sen dúbida, algo moi celebrado, e en certo sentido contribuíu a configurar un sector do campo literario no que hoxe contamos con nomes de peso como Séchu Sende, Teresa Moure ou Susana S. Arins. Tempo Tardade / Raquel Miragaia / Através / 2020 / 162 páxinas / 12 euros Desde aqueles anos perdidos no inicio do século a hoxe, Raquel Miragaia ofreceunos un bo monllo de narracións curtas, pero este Tempo Tardade do que nos ocupamos é, en rigor, a súa segunda e agardada novela. E como non podía ser doutro xeito, esta nova peza devólvenos unha parte das teimas da autora, sumadas a unha madurez narrativa que afina e redimensiona o peso destas na trama. Tempo Tardade, que leva no título e nas súas localizacións o lugar de nacenza da autora (Tardade, Vilalba), colócanos de cheo no espazo rural. Branca, a protagonista, volve á aldea dos seus pais para facerse cargo da súa herdanza. Filla do éxodo cara ás cidades que marcou varias xeracións, o reencontro co mundo rural coincide tamén co de varios elementos do pasado familiar dos que nunca fora plenamente consciente. Vellas cartas dun familiar emigrado e historias que van aflorando ao retomar a relación cos veciños conviven coa actitude de Branca cara a un rural que baralla o seu sentido último entre a idealización e o peso da súa crúa realidade. Sen tópicos, Miragaia saca á luz un tema problemático e que segue representando unha pregunta aberta no futuro da Galiza. Outra das características da escrita de escrita da autora aparece en relación ao tempo do relato. A narración en primeira persoa da protagonista, auto-indagatoria ao respecto dos seus propios procesos e un tanto demorada nas súas análises, combina coas cartas dun familiar emigrado que atopa na vella casa e tamén coa historia en terceira persoa dos avatares deste na Arxentina. Ningunha das dúas liñas da trama ofrece un ritmo trepidante, aínda que é de notar como vai abonando, mediante referencias explícitas ou simbólicas, un desenlace á altura das expectativas. A necesidade de anoar os fíos do pasado, de coller consciencia do legado familiar na nosa vida, contrasta coa definición dun mundo onde as relacións se rexen moitas veces polas inercias e o peso das cousas que nunca se chegan a explicitar. Co relato deses silencios é que Raquel Miragaia continúa unha carreira literaria da que seguimos agardando novos froitos.