Descubrir os sons do silencio

O título sitúanos de entrada nunha localización espacial, pero tamén temporal. O peso da actualidade pandémica mesmo lle afectou ao significado connotativo da lectura poética. Unha Venecia abandonada asociámola irremediablemente coas imaxes que nos lanzaban os media en marzo e abril de 2020. O silencio do cataclismo onde antes reinaba un boureo enxordecedor e barato, o do tinguilear da "bixutería para turistas" que mesmo cubría a beleza. Pero aínda que esta é a clave coa que lemos o libro, ao final atopamos a sorpresa. Os textos foron escritos anos antes. A única coincidencia é a da escolla do mito, a da evidencia da polisemia da cidade porque Venecia, como apunta un verso, "só admite / simulacións". Venecia abandonada / Eduardo Estévez / Edicións Positivas / 2021 / 18 euros / 110 páxinas En realidade o libro actualiza principalmente o tema da viaxe xa que "ninguén precisa destino no poema". A esixencia simplemente é chegar á descuberta de espazos, tamén interiores, á procura dunha mirada nova e á necesidade da "lentura" propia do daguerrotipo en vez da velocidade da fotografía dixital e desenfocada. Un desexo universal. Mais o aggiornamento complétase cando redescubrimos un camiño do que xa coñeciamos etapas, aínda que fose de maneira indirecta. Unha meta que alimentou a nosa construción cultural. Así, acompañamos o viaxeiro que chega á estación de Santa Lucía non só polas rúas e canles desertas, o que por outra parte xa supón outro lugar. Con el repensamos o papel da arte e, en xeral, das mediacións: "talvez Venecia / nunca sexa real". Non podemos xa vela sen as interferencias cos relatos herdados do barroco, da literatura e do cine, como ocorre co Casanova de Fellini: "que significado ten a realidade / se mesmo a cidade é inverosímil / e nega a fuxida?". Non obstante a disciplina que máis resoa, como corresponde ao xénero lírico, é a música a través das referencias a Verdi, a Vivaldi ou a La Fenice. De aí que non se complete o sentido da obra ata ouvir o CD do grupo 1500 que acompaña o poemario, onde se selecciona de maneira exquisita, entre outras pezas, algunhas impresas no século XVI en Venecia, cidade pioneira na impresión de libros de música. A lectura en contemporáneo á escoita amplía o gozo da recepción e as posibilidades interpretativas. É esta unha obra multidisciplinar, como lle gusta a Eduardo Estévez, rica en estímulos sensoriais e evocadora, que se complementa á perfección co recente As liñas do frío, publicado este ano nun formato moi atractivo e particular. Tanto nun como noutro, agroman os lugares como estampas onde "o silencio fixo da beleza / outra beleza".