A emoción da revolución

Duarte é un home tímido que soña con facer algo grande. Coñece a Montse e Emilio e comeza a vivir emocións. O desexo da revolución, os agoiros de mudar as cousas. Nunha Barcelona que case se pode camiñar a pé, e nunha atmosfera gris, sitúase Un anarquista, a nova novela de Diego Ameixeiras, que é unha lembranza a todas as persoas que loitaron neses anos convulsos despois da ditadura e, ao mesmo tempo, unha crítica a todo aquel sistema que chamaron democracia pero que realmente non o foi. Ateigada de referencias musicais, e coas películas do Oeste, a acción comeza no bar Nebraska, onde xermola esa crónica a varias voces na que Duarte, un mozo de ascendencia galega, pasa os días apático e co desexo de triunfar, sen saber moi ben que é iso. Escrito sen apenas pausas, Un anarquista é un libro que se le dunha sentada, sen apenas espazo para tomar aire, e que relata o movemento efervescente da loita contra o franquismo e a ditadura. Cunha documentación moi coidada, con trazos culturais, musicais e mesmo xornalísticos da época, a brétema e a néboa son moi protagonistas na novela, algo que tamén se observa no interior de Duarte pero tamén nesa Barcelona de finais dos 70, e que atopa concomitancias con Suicidantes, a novela gráfica que Ameixeiras asinou hai uns meses con Tomás Guerrero. A pesar da súa brevidade, o libro contén unha gran variedade de lecturas posibles. Así, por exemplo, en varias pasaxes fálase de como a literatura pode reescribir a historia, unha idea que entronca co traballo levado a cabo pola tamén escritora Almudena Grandes. Neste caso, Ameixeiras xoga con esa mestura entre verdade e mentira para reivindicar que as persoas de carne e óso estean fóra do anonimato. Ademais, interesante é a reivindicación arredor da figura do escritor ou novelista, con alusións directas sobre todo cara ao remate da historia: "Seriamos asaltados polo poder da escrita e indagamos con ela na raíz do esencial; era unha autoridade secreta, a palabra, que se fortalecía nas nosas vixilias e nos permitía acceder a unha nova natureza dos feitos vividos". É unha lectura deliciosa, cun xogo literario a tres voces que engaden maior riqueza á obra. Ademais, neste Duarte eu crin ver ao Pijoaparte de Juan Marsé, o que fai que esteamos diante do Ameixeiras máis persoal e cun estilo abondo maduro.