E agora un pauto pola lingua

Sorprendeume que o novo conselleiro de Cultura e Lingua, o vello Secretario Xeral de Política Lingüística ou o presidente da Real Academia Galega (RAG), falasen todos tres no mes pasado da conveniencia dun "novo pacto pola lingua". E aínda máis porque nas primeiras declaracións do conselleiro López Campos, este remoía na ladaíña do "galego sen imposicións" e demais restra de trapalladas que asollaron gobernos anteriores. Por iso o ofrecemento da Xunta de pacto pola lingua me causou unha mestura de sorpresa e incredulidade. Pacto ou pauto? Desque Feixoo gañou en 2009 as eleccións e –seguindo os ditados da FAES madrileña–, se conxurou para rematar coa "imposición del gallego", o noso idioma retrocedeu 40 anos en apenas 14. A FAES pregoara: "Cuanto más gallego más nacionalismo" e, anubiados pola boina de contaminación que cobre Madrid e as súas cabezas mesetarias, os cerebros da dereita carpetovetónica e os seus altofalantes lanzáronse á cruzada de españolizar Galicia, onde aínda máis da metade dos aborixes estabamos sen civilizar, ou sexa: sen castelanizar. Desgaleguización O caso é que nos últimos 14 anos, a consecuencia da implantación do Decreto 2010, o uso oral do noso idioma retrocedeu como nunca antes o fixera. Recentes estudos realizados en institutos de Vigo demostran que arredor de 60% dos rapaces que rematan Bacharelato non saben manter unha conversa en galego cun mínimo de fluidez e corrección. Pero tranquilos, que lles regalan o CELGA 4 (un C1!) e así xa os eximen do coñecemento de galego nas oposición, mentres nos exames normais do CELGA 4 existe unha proba oral. E logo estrañámonos de que haxa funcionarios que non saiban falar ou que tatexen en galego! Algo falla, principiando pola raquítica presenza real do galego nas aulas e todas as eivas derivadas do Decreto Incúmprese gravemente o art. 4.1. do seu Decreto 2010 e da nosa Lei de Normalización Lingüística: gran parte do estudantado ten unha competencia oral moi desigual nas dúas linguas, ou sexa: non sabe falar galego. Algo falla, principiando pola raquítica presenza real do galego nas aulas e todas as eivas derivadas do Decreto. Como pode falar con normalidade unha lingua quen non ten costume, nin fluidez, nin seguridade nela? E eu pregunto: que tipo de credibilidade para o pacto teñen o secretario xeral de Lingua ou o novo conselleiro cando teiman en negar a caída brutal de galegofalantes ou que a escola, primeiro lugar de socialización dos nosos cativos, sexa unha máquina de desgaleguización? Podemos confiar en quen repite a ladaíña da imposición que eles mesmos saben que sempre foi falsa? O propio Pedro Puy afirmara unha vez que "non sei se houbo imposición, pero algunha xente tivo sensación de imposición". Acabaramos, home! Os informes secretos que seica realizou a Consellería sobre as bondades da aplicación do Decreto 2010 non poden agochar a realidade: que se pasaron de freada desgaleguizadora e que o galego corre agora máis perigo ca nunca. Por primeira vez na historia o galego é minoritario e, desde a aplicación do seu Decreto 2010, os datos de uso na poboación escolar son arrepiantes. Por iso queren o pacto, porque saben que o perigo é real? Que comece a Xunta Como pode ser crible hoxe Netanyahu ofrecendo paz por territorios? Ou un maltratador xurando cariño eterno despois de mallar durante anos na parella? Se a Xunta de Galicia quere ser crible no seu amor polo idioma comece motu proprio por derrogar o Decreto 2010, implante a inmersión en galego de inicio polo menos nun terzo dos centros de Infantil e Primario; como xesto de querer un acordo sincero fomente dunha vez a edición e universalización de materiais pedagóxicos, didácticos e lúdicos en galego en todo tipo de soportes; esíxalle á TVG unha programación infantil e xuvenil ampla, atractiva, de calidade e en horarios axeitados etc., e moitas moitas outras cousas máis. Dea a Xunta os primeiros pasos se quere ser crible, porque outramente nunca o será. Cando dous se afastan, a maneira de se atopar é volveren ao último lugar de encontro: o Plan Xeral de Normalización de 2004, o mesmo que o conselleiro Jesús Vázquez aldraxara como "ocurrencia". Non fai falla inventar nada, só hai que aplicalo como se fixera no seu día: escolas infantís, decreto de 50% ou as exitosas liñas de inmersión lingüística –como sempre recomenda o Consello de Europa–, onde a rapazada se socializaba en galego como primeira lingua de relación e continuaba logo a falalo tamén fóra dos centros. Outra cousa será prolongar a agonía á que teñen sometido o noso idioma e niquiricar, facer que fan sen facer nada. Os pactos sempre son bos e necesarios, madia leva! Dos pautos líbrenos Deus.