O Goberno galego é xunto ao andaluz o que menos inviste en sanidade no Estado

A Galiza é a segunda comunidade do Estado cun menor investimento sanitario. Segundo os datos que fixo públicos esta semana a Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (Airef), procedentes da liquidación dos orzamentos de 2023 efectuada pola Intervención Xeral da Administración do Estado (IXAE), o gasto sanitario por habitante na Galiza ficou en 1.817 euros no ano 2023, é dicir, 38 euros por baixo da media estatal, fixada en 1.855 euros por habitante. O gasto sanitario recollido na liquidación da IXAE contabiliza os fondos destinados pola Administración para financiar os servizos hospitalarios e especializados, de farmacia e da asistencia primaria prestada na rede de centros de saúde de cada comunidade. Nesta dirección, os custos varían en función das diversas variábeis demográficas e xeográficas dos territorios. Galiza é a segunda comunidade do Estado que menos inviste en Atención Primaria Os datos da Airef sinalan que só Andalucía inviste en sanidade menos que a Galiza, ao dedicar a saúde 1.634 euros por habitante. Porén, nesa comunidade, os custos reais dos servizos sanitarios son máis reducidos que na Galiza ao contar cunha poboación menos envellecida e cunha realidade xeográfica con escasa dispersión territorial e un número reducido de núcleos de poboación en comparación coa Galiza. Madrid mellora Madrid superou a Galiza en investimento sanitario por habitante en 2023, ao alcanzar os 1.828 euros por residente e ano. Se en 2022 a capital española destinaba a sanidade 1.709 euros por habitante e en 2021 1.640 euros, Galiza dedicada na primeira das anualidades 1.727 euros e na segunda 1.691 euros. Así, a comunidade presidida por Isabel Díaz Ayuso amosa un maior compromiso investidor en saúde que a dirixida por Alfonso Rueda. O investimento sanitario volveu caer en 2023, na liña da tendencia iniciada en 2009, acentuada nos últimos anos de Goberno de Alberto Núñez Feixoo. Até 2019 o investimento en sanidade na Galiza era superior á media estatal, superando nesa anualidade en 13 euros o gasto por habitante do conxunto do Estado. Precisamente, a partir deste exercicio comeza a agrandarse a fenda nos diversos niveis sanitarios, até aquela altura só existente no nivel primario. A Xunta achegou á sanidade privada perto de 226 millóns de euros en 2022 O baixo investimento en sanidade da Galiza contrasta co alto custo da prestación dos servizos sanitarios. Neste sentido, o voceiro de SOS Sanidade Pública, Manuel Martín, apunta a Nós Diario que “o gasto por habitante na Galiza debe ser superior se atendemos á dispersión xeográfica do país e o nivel de envellecemento da poboación”. Na mesma dirección, destaca que “a xente maior presenta tres veces máis problemas de saúde que a doutros grupos de idade e, polo tanto, require de tres veces máis atención”. Jaume Puig-Junoy e Ruth Puig Peiró, investigadores da Universitat Pompeu Fabra, sinalan para o conxunto do Estado español que “con respecto á relación existente entre as visitas ao médico e a idade dos individuos, hai dous colectivos que realizan un consumo de Atención Primaria 50% superior á media: por unha parte, a poboación de entre cero e catro anos e, por outra parte, as persoas de máis de 65 anos de idade". Os custos do servizo A dispersión é outro elemento chave para fixar o custo sanitario. A este respecto, a Xunta da Galiza cifra en 800 millóns de euros anuais o sobrecusto xerado pola dispersión na prestación dos servizos básicos, correspondéndose 62,5% desa contía coa sanidade. A caída do investimento sanitario por parte da Xunta da Galiza está a provocar a redución dos cadros de persoal do Servizo Galego de Saúde (Sergas) e a perda de prestacións sanitarias no conxunto das localidades galegas. Esta mesma quinta feira, no Parlamento da Galiza, o PSdeG denunciaba os recortes no servizo de Pediatría do centro de saúde do Barco de Valdeorras, que ficou nos últimos meses se un dos dous profesionais que tiña. SOS Sanidade Pública "ispe" as carencias da Atención Primaria ante o Parlamento A falta de pediatras é unha constante no sistema sanitario galego. Segundo os datos achegados pola Consellaría de Sanidade para 2023, último ano con cifras, 119 municipios galegos non contaban con servizo de Pediatría, téndose perdido só en Atención Primaria 80 profesionais desta especialidade no período de 2004 a 2023. Os recortes do verán A Cámara galega debateu tamén na súa sesión desta quinta feira sobre a negativa do Goberno galego a cubrir as baixas de profesionais sanitarios provocadas polas vacacións do verán. No marco dunha pregunta sobre a situación do sistema do saúde na comarca do Salnés, a autora da mesma, a parlamentaria do BNG Montse Prado, criticou "a falta de previsión" do Goberno galego. O xerente do Sergas, José Ramón Parada, respondeu a Prado defendendo as medidas recollidas no Plan de cobertura de necesidades de persoal médico en Atención Primaria para período estival elaborado pola Consellaría de Sanidade dirixida por Antonio Gómez e presentado esta semana aos medios, e que obtivo o rexeitamento xeneralizado das organización sindicais representativas da sanidade, das forzas da oposición e de diversos colectivos sanitarios. A CIG denuncia os temposde espera en Primaria O colectivo de persoas xubiladas e pensionistas da CIG mobilizouse esta quinta feira en Compostela para denunciar as dificultades das persoas maiores para acceder ao sistema sanitario. Neste sentido, critican que “para moitas persoas maiores conseguir cita mediante unha chamada que é atendida por recoñecemento de voz, xa non digamos a través da app ou da páxina web do Sergas, supón unha dificultade engadida”. O sindicato advirte de que os tempos de espera en Atención Primaria superan na maioría dos casos os 15 días, chegando nalgúns centros de saúde da Galiza a situarse por encima dun mes. Na mesma liña, alerta de que “as demoras e os problemas para recibir atención nos centros de saúde e PAC agravaranse durante o período estival pola falta de profesionais”. Defensa da Sanidade Pública acusa o Sergas de "escurantismo" e "trampas" nos seus orzamentos A central sindical denuncia que “as listas de agarda para atención especializada, probas diagnósticas como radioloxía ou colonoscopias ou as intervencións cirúrxicas son moito máis altas que as que publica o Sergas". Neste punto, asegura que "puidemos constatar ese desmantelamento e privatización da sanidade pública falando coas persoas maiores que nos contaban numerosos casos de obstáculos na atención e de atrasos nas probas ou intervencións".