'How to Have Sex', unha película que nos interpela

A primeira longametraxe da directora de fotografía Molly Manning Walker, How to Have Sex (2023), trata dunha historia sobre o sexo e o consentimento entre adolescentes. A película mostra a tres mozas británicas de vacacións para celebrar os seus ritos de iniciación: beber, saír de festa e ligar, no que debería ser o mellor verán das súas vidas. É un relato que xorde do recordo dun estío que ela mesma viviu na coñecida localidade festeira de Magaluf (Mallorca), xusto antes de entrar na universidade. Na xornada organizada pola Sociedade Galega de Sexoloxía hai uns días en Nigrán para abordar o tema "Educación sexual. Materia pendente", tivemos a oportunidade de ver este filme tan acaído para a ocasión e poder afondar nel tras uns certeiros apuntamentos do profesor de Historia do Cine Alfonso Castaño. Froito dese intercambio, son estas liñas que comparto. Ambientada en Malia, na illa de Creta, Como ter sexo é un tipo diferente de traxedia grega: non é un gran mito, só unha observación cotiá e dolorosa do que o mundo ao que pertencemos lles fai ás adolescentes. Tara, Skye e Em son tres mozas cuxa viaxe a Creta non ten absolutamente nada que ver coa cultura ou a historia da illa. Mentres agardan os resultados dos exames para entrar na universidade, están alí para se embriagar e ter sexo (no caso de Tara, a protagonista, por primeira vez). O punto de partida sería o clásico para unha comedia, pero Manning convértea nunha radiografía da presión cara as rapazas para ter sexo, as formas nas que se ensina á mocidade a telo e como o consentimento segue a ser unha materia pendente na sociedade. Problema que se acentúa debido á inexistente educación sexual e aos vieiros polos que as e os adolescentes procuran hoxe información. Como non se fala de sexualidade, a información chega da man da pornografía case exclusivamente, propoñendo uns modelos de relación moi agresiva cara ás mulleres e ás persoas sensibles en xeral, e onde non se busca a comunicación nin se teñen en conta os afectos. Cultura da violación "Na adolescencia vívese con moita ansiedade a necesidade de perder axiña a virxindade", dinos a directora da película e engade: "É algo moi triste, só intentamos quitárnola de enriba canto antes. Hai tanto tabú ao redor do pracer feminino… pero deberíamos falar diso, sobre como nos sentimos, como debería suceder. Fixen esta película coa esperanza de que o mundo cambie, de que se inicie unha nova conversa sobre o consentimento". Mentres os seus beizos din "si", o seu corpo di "non", unha linguaxe que moitos homes non queren ou non saben ler E Manning arríscase a explicalo e a desenlealo, falando directamente coa xente moza que está agora nese preciso momento no que a virxindade é unha carga. Tal e como está construída hoxe a sociedade, asistimos a unha hipersexualización na que o desexo feminino non semella estar presente. Ela parte da súa experiencia e a doutras mulleres para trasladar á pantalla un retrato hiperrealista desta xuventude, que non conta con instrumentos nin coñecementos para entender de verdade o consentimento, para se defender ou saber moverse nesas festas alcoholizadas. Unhas noites que teñen algo de teimudo ritual de iniciación tribal, que a directora fai ben en non condenar, porque o alcol ou as drogas non son, a penas, culpables. O drama ao que asistimos ten unha orixe sistémica e habería que ir á raíz para evitalo. How to Have Sex é unha película intelixente e, ao tempo, conflitiva, que nos propón unha mirada distinta aos ritos iniciáticos da adolescencia. A Manning abóndalle unha imaxe, a da faciana compunxida da protagonista, para sintetizar a complexidade que se esconde tras a ética do consentimento. Mentres os seus beizos din "si", o seu corpo di "non", unha linguaxe que moitos homes non queren ou non saben ler, e entre eses dous adverbios ábrese un espazo político onde o home menospreza o desexo da muller e cae polo seu propio peso toda a patria potestade do masculino, o dereito de pernada feudal disfrazado de pracer sexual compartido. How to Have Sex explica dun modo moi directo e moi emotivo o que acontece logo do "si é non" da moza: toda a vergoña, todo o silencio, toda a presión para que ese detestable encontro sexa normalizado e se perpetúe a cultura da violación. Existe toda unha xeración de directoras mozas en moitos países, velaí a catalá Elena Martín, autora de Creatura (2023), que están a crear filmes que non temos visto antes e sobre temas dos que é preciso falar; como a sexualidade, o desexo e o consentimento, que amosan realidades non albiscadas, capaces de mudar conciencias e que presentan un futuro máis esperanzador. Oxalá.