Lúa, lúa que bonita es

Regreso a estas páxinas despois dunha pausa tras o nacemento do meu segundo fillo, unha experiencia que me regala infinidade de momentos emocionantes, experiencias inéditas e novas aventuras, pero que tamén me devolve ás reflexións do meu primeiro embarazo: durante os meses nos que a barriga era prominente, moitas persoas se achegaban a min para darme consellos, facer comentarios ou predicir cando chegaría o meu pequeno a este mundo. Na recta final do embarazo, non faltaron os comentarios, tanto de persoas na rúa como de persoal sanitario, que me advertían da influencia das fases da Lúa: "Coa lúa chea, seguro que chegará o parto". O meu fillo naceu case coa Lúa chea… Case, pero non! Naceu cando el quixo. É unha crenza popular moi estendida, tamén entre os profesionais, que coa lúa chea aumentan os partos. Parte do persoal das maternidades asegura que ao longo da súa carreira sempre foi así. De feito, eu mesma son testemuña tamén de que cando algunha vez se tratou este asunto en charlas e conferencias como claro exemplo de nesgo de confirmación, sempre hai persoas entre o público que aseguran que así o viviron e non dan creto aos estudos que o desmenten. Por exemplo, un estudo con datos do Sergas de 45.000 partos desbota esta influencia. Non hai ningunha análise que ofreza evidencias significativas da correlación entre as fases lunares e os partos. E, xa que estamos, tampouco con outros ingresos hospitalarios, comportamentos anómalos ou patoloxías mentais (aínda que calara tanto que ata temos a palabra "lunático/a"). E hai investigacións que abranguen ata 120 anos de datos. Ilusións e curiosidades Aqueles que defenden a influencia da Lúa adoitan argumentar que "somos auga, nunha gran parte". Isto é certo e tamén o é que a Lúa afecta ás augas, pero só ás grandes masas. A gravidade lunar, xunto coa do Sol, dan lugar ao fenómeno das mareas. A Lúa afecta ás augas, pero só ás grandes masas. A gravidade lunar, xunto coa do Sol, dan lugar ao fenómeno das mareas. As boas xentes da costa coñecemos moi ben as mareas e non adoitamos perder o coche na preamar (desculpen a brincadeira). Aínda así, vímonos sorprendidas polas mareas vivas máis grandes dos últimos 20 anos, un fenómeno extraordinario que inmortalizamos en centos de fotografías, un gozoso acontecemento que nos permitiu observar e aínda deixar a nosa pegada en fondos mariños poucas veces pisados, ou que nos facilitou a visita a bosques fósiles submarinos de milleiros de anos de antigüidade, dos tempos nos que se podía ir a Cíes a pé. Poida que nun futuro volvamos observar este fenómeno e lembraremos que semellantes mareas vivas teñen a súa orixe na coincidencia do equinoccio cun particular aliñamento do Sol, a Lúa a Terra que se produce cada 20 anos. O ceo e os obxectos que observamos nel teñen espertado a nosa curiosidade dende que habitamos este planeta e claro, hai investigadoras e investigadores que viven para entender os seus misterios. Ás veces, preguntándonos por cousas tan aparentemente sinxelas como a ilusión óptica da Lúa. Precisamente o pasado mes faleceu o investigador Lloyd Kaufman, que avanzou neste misterio milenario: por que a Lúa se ve tan grande no horizonte e tan pequena alá arriba no firmamento? A ilusión lunar podería ser a ilusión óptica máis coñecida e unha das máis antigas, rexistrada xa, ao parecer, nunha táboa de arxila mesopotámica no século VII a.C. Kaufman, motivado por desentrañar un problema que, segundo as súas propias palabras "nin Galileo nin Newton puideron resolver", desenvolveu diferentes experimentos que permitiron medir o tamaño da ilusión: a lúa no horizonte aparecía sempre un terzo máis grande que a lúa no ceo nocturno, descartando hipóteses anteriores e amosando que, en realidade, tiña que ver coa propia percepción humana, o cal sigue sendo hoxe a hipótese máis aceptada. Lúa, lúa A lúa está moi presente na nosa vida e na nosa cultura. Para darnos luz na escuridade ou agocharse para que vexamos as estrelas; para apreciar a súa beleza; para provocarnos e puxar a nosa ciencia e tecnoloxía para pisala de novo e en Galicia ata para alumear o nome un dos programas máis lonxevos da tele en España. Quizais non sabías que durante dous meses imos ter dúas lúas. Ás veces, a Terra captura asteroides na súa órbita. Nalgunhas ocasións non chegan a dar toda a volta, pero outras quedan un tempo con nós e sucede: temos dúas lúas. Segundo os expertos, temos unha segunda lúa dende finais de setembro. Mágoa que non sexa visible a simple vista, do contrario, que outras cousas nos inspiraría ao mirar ao ceo? *O título desta peza toma prestado o retrouso da canción infantil "Lúa", de María Fumaça.