A vitoria do nacionalismo

Afirmou Fernández Albor no seu discurso de investidura como primeiro presidente autonómico: “Eu non son político”. Efectivamente, outorgárannos unha autonomía non política, co apoio explícito dos sectores autonomistas galegos. A aldraxe do primeiro proxecto de Estatuto venceuse pola presión popular, pero, sobre todo, como explica Ceferino Díaz, polo medo en Madrid ao nacionalismo. Logo do golpe de Estado do 23-F, recuperaron as mesmas teses que lle sacaban a Galiza a súa categoría de “Nacionalidade Histórica”. Pero a decisión era moi perigosa cun nacionalismo con capacidade de resposta, capitalizando o “non” ao Estatuto. A ruptura en catro partes do BN-PG a comezos dos oitenta, así como a fractura dentro dos sindicatos, sentou as bases para reducir o nacionalismo popular á mínima expresión, antes das primeiras eleccións autonómicas. Voadura á que non foron alleos os servizos secretos españois e os seus infiltrados nas distintas direccións nacionalistas. Comezouse así unha vaga represiva que atinxiu a calquera disidencia social. Por denunciar a represión tras o 23-F, aplicáronme a Lei de Defensa da Constitución, caso único no xornalismo español O 25 de xullo de 1981 escribía eu: “Aquí de demócratas pouco, aquí de liberdade, nada”. Déronme polo pau. Por catro artigos desa A Nosa Terra, aplicáronme a Lei de Defensa da Constitución. Primeiro caso e único no xornalismo español. Denunciaba o clima de represión que se instalara en Galiza desde o 23-F. Con multas gobernativas, detencións, mesmo por pegar carteis, prohibición do uso do galego, de asembleas, de actos, de manifestacións, do traballo sindical..., estrañas mortes dos Grapo. Condena a Francisco Carballo. As primeiras autonómicas Neste contexto, celébranse as primeiras eleccións autonómicas no mes de outubro, ás que o nacionalismo popular concorre baixo as siglas de Bloque-PSG. Meses antes, a maioría das enquisas outorgábanlle máis de dez deputados, pero só acadou tres. Aínda así eran un elemento perturbador para o asentamento dunha autonomía de segunda, bicaría de Madrid e do seu bipartidismo deseñado desde as leis electorais e o seu desenvolvemento. Como me comentou Alfonso Guerra falando das trabas e accións para fender e minorar o nacionalismo, “o Bloque estaba contra o Estatuto, contra a Constitución, contra a UE, contra a OTAN... Se até me espiaron tamén a min!”. Así que a decisión que toman en Madrid é a expulsión dos tres parlamentarios do Bloque-PSG. Un ano despois de constituírse o Parlamento! Un ano despois de ter todos os seus dereitos como deputados! Priváronos do escano con efecto retroactivo! Inaudito legalmente. Efectivo! Pero antes de reformar o regulamento do Parlamento e obrigalos a xurar a Constitución e o Estatuto para seguir de deputados, os servizos secretos españois fan unha ampla análise do que suporía este feito e das súas consecuencias. No reporter que lle envía Alonso Manglano ao ministro Serra, encargado do Cesid, ao presidente do Goberno e ao Rei, constatan que o nacionalismo, logo da súa ruptura, xa non ten capacidade de dar resposta na rúa aínda que os parlamentarios fosen expulsados, segundo informacións das “antenas” que teñen infiltradas nas organizacións. Tamén explican que consultadas cen personalidades e referentes sociais de toda Galiza, están certos de que ou van apoiar a medida de expulsión ou non van opinar en contra. Citan os directores dos medios de comunicación, líderes sindicais de CCOO e UXT, así como os principais referentes de Realidade Galega, como García Sabell ou Ramón Piñeiro. As principais leis autonómicas aprobáronse sen a participación do nacionalismo popular. A volta de Castelao O seguinte paso foi a prohibición de celebrar o Día da Patria en Compostela. A esta petición afanáronse a maioría dos medios de comunicación. Como primeira medida, o gobernador civil Gómez Aguerre, prohibiu a entrada no casco histórico. Se o Día da Patria era máis que un símbolo para o nacionalismo, tamén o era Castelao. Así que Realidade Galega, movemento ao que pertencía o propio presidente Albor, comezou a súa campaña para repatriar os restos do patriota galego desde Bos Aires. Había que sacarlle ao BNG o símbolo do nacionalismo. E comezou a ladaíña “Castelao é de todos”. A petición presentouna no Parlamento Camilo Nogueira, partidario, desde o nacionalismo, de apuntalar a autonomía. Lembremos que xa a revista Teima sacara dous artigos no 1976 pedindo a traída dos restos de Castelao. Logo sería El País quen se distinguiría pola difusión desta proposta. A contestación do nacionalismo tanto á traída dos restos de Castelao, como ao xeito de traelo e á súa utilización de parte dos que o exiliaron, marcou un antes e un despois na dinámica autonómica. Aumentaron os ataques ao nacionalismo. Sirva como exemplo un editorial de La Voz de Galicia o día despois da traída dos restos no que afirmaba que “por desgracia, Galicia volveu aparecer aos ollos do mundo como un lugar pouco apracíbel, onde aínda residen elementos perigosamente perturbadores e antisociais, que deben ser erradicados canto antes e sen concesións (...) Do contrario é un suicidio colectivo”. Trabucábamos os dos servizos secretos. No 1984, o nacionalismo volvera gañar pulo, tanto organizativo como mobilizador. A folga xeral do 12 de xullo convocada pola ING foi todo un éxito. Así, aquel 25 de xullo de hai 40 anos, a manifestación do Día da Patria máis grande da historia até daquela, volveu rematar na Quintana ateigándoa con retratos de Castelao. En Madrid caeron na conta de que prohibila sería peor. O nacionalismo conquistou o dereito a reclamar a liberdade da Terra. Nada rematou como matinaran.