A paisaxe sen portas

A paisaxe galega non precisa de portas. Precisa agarimo, apreciar a súa beleza, coidar dela para a manter. A natureza agasállanos coas fragas, os cantís, os tombos do mar, os ríos escintilantes. Os engadidos non a melloran, ao contrario: o resultado é natureza estragada, paisaxe estragada.

Non se poden poñer portas ao campo, mais hai ultimamente unha moda de poñer portas á paisaxe. Portas, marcos, bancos, bambáns. É tan absurdo como sería absurdo encher de lazos as follas dos carballos ou dos bidueiros, pendurar un colar ao pescozo dos merlos ou dos miñatos, recortar os toxos con formas de personaxes dos debuxos animados. Talvez eu teña algunha responsabilidade no banco de Touriñán, porque durante moitos anos, antes de que se instalase en 2015, escribín sempre que tiven ocasión que Touriñán é a verdadeira Fisterra, o cabo máis occidental de Galicia e de España. Cabo Touriñán ten unha beleza brava, conmovedora, e nel calquera peza de "mobiliario urbano" resulta incongruente. Incluso un banco como ese, de pedra labrada colocado, teño a certeza, coa mellor das intencións. Porque non é parte da natureza, nin do faro, unha construción que ten ou tivo unha función, do mesmo modo que os valados nas corredoiras, e está integrada na paisaxe. A contemplación do cabo, do mar, das ondas, pódese facer de pé; e se é preciso levar unha cadeira de encartar e retirala despois.

A moda iniciouna, seica, o banco de Loiba en Ortigueira, en 2009. Como un andazo espallouse por toda Galicia: o banco máis fermoso, o bambán do solpor e outros. O último caso desta doenza do que teño noticia é a instalación dun marco e unha porta –sempre aberta– no Miradoiro do Péndulo en Nogueira de Ramuín, para contemplar a Ribeira Sacra. Reitero que as intencións son boas, mais as consecuencias non o son. Pódense urbanizar vilas e cidades, prego de todo corazón que non nos "urbanicen" a natureza.