Antes do Laxeiro gran pintor de raíz expresionista e tenebrismo popular, houbo outro: o que debuxaba cadriños humorísticos na prensa. Unha mostra na fundación ao seu nome -con sede en Vigo- repasa as súas colaboracións en El pueblo gallego e Faro de Vigo entre 1928 e 1930.
![[Imaxe: Bibliotecas Municipais da Coruña]](/asset/zoomcrop,480,270,center,center/media/nosdiario/images/2016/10/27/2016102713333227679.jpg)
O libro atravesa un territorio destruído. É o lugar da casa que xa non está, dos restos animais, todo o sólido que se esvaece no ar. A poeta rexistra a dispersión da tribo e a caveira do pai, o pelo morto do can e as follas do limoeiro. Tempo fósil titúlase a quinta entrega de Pilar Pallarés (Culleredo, 1957), a autora que abriu a poesía dos 80 ao corpo da muller.
O máis célebre dos poetas alófonos en galego, Federico García Lorca, coñecerá unha nova edición dos seus poemas en lingua galega. Acompañada de seis estudos obra de investigadores e autoras contemporáneas, os Seis poemas galegos segundo a editorial Chan da Pólvora conmemora dous feitos de xuño fulcrais: a aprobación do Estatuto de Autonomía de 1936 e a loita polos dereitos LGTBI.
Unha paisaxe rural, en que a lingua é obliterada e mesmo monstruosa, o estraño irrompe e as relacións sociais aparecen mediadas pola lenda e a maxia. Eis a Galiza que compoñen olladas distintas e distantes de 13 cineastas foráneos. Explícao o videoensaio de Brais Romero Galicia filmada desde fóra.
“O cine galego é a conciencia da súa nada. Xa é algo”. Con esta frase abriu o encontro fundacional do cinema galego moderno, as Primeiras Xornadas de Cine de Ourense. Era 1973. Lémbrao o investigador Xan Gómez Viñas na súa contribución ao volume colectivo Marcas na paisaxe. Para unha historia do cinema en lingua galega, pioneiro na materia.
Máis de 60 músicos e músicas participan no quinto disco da orquestra folk SonDeSeu. Beiralúa é o título dun traballo que procura “a celebración da vida plena” da súa experiencia pioneira: “Abrir un camiño novo na rrelaboración da música de tradición oral galega”.
Na longa noite de pedra había candeas acesas. Pequenos puntos de luz que resistían a escuridade. Contra a historia oficial, construían un país. Unha das luces máis intensas prendeuna a pedagoga Antía Cal, cuxa enciclopedia infantil O libros dos nenos, inédita nos 50, rescata agora a Deputación de Lugo.
Existen máis imaxes en movemento da vella Galiza das que parece. O Centro Galego das Artes da Imaxe (CGAI) vén de dispoñibilizar na súa nova páxina web un mangado de históricas pezas audiovisuais rescatadas pola propia filmoteca. Entre elas, imaxes de Castelao en Bos Aires, rexistradas entre 1940 e o seu pasamento.
Case 51 anos tivo que agardar a lousa de Ramón Cabanillas polo epitafio que el mesmo escollera: “Quero na lousa que me de sosego / esta palabra que ten ás: Poeta / e esta palabra que ten luz: Gallego”. Desde o pasado 13 de xuño, un ramo de rosas brancas e vermellas descansa sobre a, agora si, completa tumba do escritor no Panteón de Galegos Ilustres.
A mítica banda do Barbanza Heredeiros da Crus vén de pendurar un vídeo nas redes sociais en que intepretan un fragmento de canción contra o proxecto da mina de Touro.
A Illa das Esculturas de Pontevedra acollerá, un ano máis, o festival Surfing the Lérez. Será este sábado, 16 de xuño, cun abondoso cartel en que figuran 15 bandas de Galiza e de fóra. Mais antes, en concreto a partir da noite da cuarta feira, día 13, haberá aperitivos.
O disco Memorias do óxido é o cofre do tesouro de Radio Océano. Inencontrábel o seu único, antolóxico, elepé, Nin falta que fai (1986), a súa memoria transitaba a forza de versións doutros, en casetes ou a través de vinilos ripeados na web. Ate que o selo madrileño Subterfuge, un dos responsábeis da explosión indie estatal nos noventa, puxo fin a tan anómala circunstancia. Memorias do óxido recolle 25 cancións, en estudio e en directo, da banda coruñesa comandada por Xosé Manuel Pereiro e Santiago Romero.
As aventuras subacuáticas do Capitán Nemo abrirán a primeira colección en galego de lectura fácil. Adaptado pola Asociación Xoán XXIII de Pontevedra, as 20.000 leguas baixo dos mares, o clásico de Jules Verne publicado orixinalmente entre 1869 e 1870, abrirá unha serie de seis títulos que, da man da Editorial Galaxia, achegarán os libros a persoas con dificultades lectoras transitorias ou permanentes.
O encontro de editoras de Galiza, Catalunya e Euskadi regresa a Galiza. Entre a cuarta e a sexta feira desta semana, a Asociación Galega de Editoras (AGE) organiza o Galeusca editorial “coa finalidade de colaborar entre os gremios, comparir experiencias, estratexias e darlle visibilidade á edición nas linguas propias”.
A próxima fin de semana, 16 e 17 de xuño, “Lalín Con Gusto” suma unha nova edición para nos deleitar coa mellor gastronomía e coa mellor música, da man de chefs como Pepe Solla ou de músicas como Ses e Mamá Cabra.
“Currunchu orixinario. Aldea amada. Aquí comezou a desenvolverse o nobelo do meu existir. Aquí vin a miña primeira luz, tatexei as primeiras falas, boteime a camiñar”. Así abre Xosé Neira Vilas De Gres a Cádiz, o libro póstumo en que regresa aos seus primeiros vinte anos sobre a terra.
Os posíbeis fíos que cosen a música co gastronomía de Galiza preocupan a Xurxo Souto. Tanto que esta segunda feira, 11 de xuño, ofrecerá unha palestra de título Despensa Sonora sobre as interaccións das dúas disciplinas. Será na sala Numax de Compostela dentro do programa Música e Pratos das adegas Martín Códax.
O festival de blues de Fisterra reunirá entre o 15 e o 17 xuño artistas da escena galega, estatal e internacional. Haberá amais estilos irmandados como o swing, o soul e o R&B. A cita ofrecerá concertos en barco, obradoiros infantís, jam sessions por toda a vila e unha mesa redonda sobre esta música de orixe afroamericana.
