Os datos acabados de publicar polo Instituto Nacional de Estatística (INE) ofrecen unha nova foto da redución do sector do libro en galego. En 2016 editáronse en Galiza 751, unha baixada do 5,7% respecto do 2015.
O dramaturgo Carlos Santiago (Santiago de Compostela, 1966) sufriu en carne propia a redución das liberdades públicas, en concreto a de expresión, que organizacións internacionais veñen denunciando a respecto do Estado español. Foi a causa do pregón de entroido de Compostela, pronunciado polo seu personaxe o Apóstolo Santiago.
Ningún ámbito relacionado coa literatura foi alleo a María Victoria Moreno. Escritora en xéneros diversos, editora, libreira, tradutora, profesora. E aínda así, considera a súa biógrafa Montse Pena Presas, “unha grande descoñecida”. A tirala desa zona de sombra pode contribuír o Día das Letras Galegas deste ano, que a Academia dedica á autora de Anagnórise (1988).
Asociacións culturais e partidos políticos da oposición veñen de recoller 1.200 sinaturas para manter a diversidade de usos das Covas de Dona Urraca, en Salvaterra de Miño. O concello, gobernado polo PP, adoptou a decisiónn unilateral de as pechar para construír un museo dedicado ao viño. O espazo é empregado por numerosas persoas e agrupacións para actividades culturais e de lecer.
A edición número 35 da Semana Galega de Fiolosofía de Pontevedra orbitará arredor da idea de “común”. “Recuperemos o común, o colectivo, os lazos que nos unen frente a unha sociedade cada vez máis individualista e invivible”, sinalou a presidenta da Aula de Filosofía da cidade, Ana Regueira, na presentación do programa que se desenvolverá entre o 2 e o 6 de abril.
A terceira edición do premio de literatura fantástica que leva o nome de Antón Risco vén de distinguir Os mouros do Pico Sacro, de Luís Rodríguez Rivera (Mos, 1971). O galardón, convocado pola Fundación Vicente Risco e a editora especializada en ciencia ficcón e fantasía Urco, fallouse o pasado sábado en Allariz.
Os clásicos teñen a estraña capacidade de falar a calquera tempo. Ao pasado, ao presente, ao futuro. Emerxen cando non son agardados e métense onde ninguén os chama. Esta cualidade intempestiva é unha que das adorna O Tartufo de Molière, polo menos segundo entende o seu tradutor ao galego, Henrique Harguindey. “A súa vixencia é plena nesta realidade tartufiana”, di.
Cando Mónica de Nut pisa un escenario as fronteiras esvaécense. Nin folk, nin jazz, nin ópera, nin cabaret, senón unha mestura indómita deses e outros elementos, sen prisioneiros e tampouco concesións ao previsíbel. A trioloxía de discos coa que irrompeu nesta década confirman a insularidade da súa proposta. Como tamén a confirman as súas escollas para Albums de aquí e acolá.
O pregón do entroido en Compostela, pronunciado polo dramaturgo Carlos Santiago a través do personaxe do Apóstolo Santiago, está a desembocar nunha manifestación colectiva en defensa da liberdade de expresión. Un novo manifesto, A prol do Apóstolo Santiago, vén de saír á luz.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega vén de emitir un comunicado de apoio e solidariedade co dramaturgo Carlos Santiago, “ferozmente criticado por sectores ultraconservadores” con actitudes que “parecen retrotraer ao absolutismo medieval” despois do seu pregón no entroido de Compostela. Ao tempo, un cento de autoras, actores e dramaturgos portugueses, país co que Santiago mantén unha estreita relación, fan o propio noutro manifesto.
Sete mostras de entre o máis salientábel da última produción fílmica galega compoñen a terceira edición da Escolma de Cinema Galego, este sábado en Sarria. “Na última década houbo un espertar que permitiu agromar o talento latente”, considera Alberte Branco, Bertitxi, encargado de dirixir o encontro, “e queremos que na parte oriental do país haxa unha fiestra para visualizalo”.
Cantares Gallegos (1863) marca en todas as historias da literatura o inicio da restauración do galego como lingua de cultura. Entre as moitas tarefas que asumiu Rosalía de Castro esa é a que salienta o biólogo Xurxo Mariño (Lugo, 1969). “Entendendo a súa biografía e lendo a súa obra”, explica a tres días do sábado 24 de febreiro, Día de Rosalía de Castro, “comprendín a importancia do galego que temos hoxe en día”.
A escritora e novelista María Reimóndez (Lugo, 1975) foi a encargada de redactar o manifesto da Asocación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega polo Día de Rosalía de Castro. “Precisamos todo do que falou e todo o que foi Rosalía de Castro”, proclama.
A conexión entre a música e as matemáticas é obxecto habitual de pensadores e intérpretes. Nun terreo próximo investiga o pianista de jazz Abe Rábade (Santiago de Compostela, 1977), pero desta volta como fotógrafo e poeta. A súa segunda exposición no mundo das imaxes, Na Fronteira do Espello, xunta fotos e versos derivados da súa experiencia como compositor.
Un acto en que interviron as cabezas visíbeis da cultura institucional galega serviulle á Xunta para pechar, na mañá desta sexta feira, o acordo co Centro Galicia de Bos Aires grazas ao que se exporá, por primeira vez en Galiza, A derradeira lección do mestre de Castelao.
Desde o ano 2004, a fundación que coida o legado do pintor Laxeiro outorga recoñecemento a toda unha traxectoria cultural. Este ano será para Xosé Luís Méndez Ferrín (Ourense, 1938), cuxas achegas literarias son, entende o patronato da fundación, “non só indispensábeis senón mesmo basilares na configuración da Galiza contemporánea”.
Un xigante vivo da poesía en castelán lerá os seus poemas a segunda feira na Coruña. Antonio Gamoneda (Oviedo, 1931) protagonizará con Dores Tembrás (Bergondo, 1979) a xornada mensual do ciclo Poetas Di(n)versos.
A primeira edición do premio Roberto Vidal Bolaño de textos teatrais vén de ser convocada pola editorial Galaxia e o IES Ribeira do Louro, do Porriño. O certame, indican desde a editorial, “ten como finalidade animar á escrita de pezas teatrais para o público mozo”.
O segundo disco de Bala chámase Lume (2017). E un incendio é o que provoca sobre o escenario este dúo de guitarra e batería. A súa aliaxe de hardcore metálico, punk pétreo e electricidade acoirazada coas vísceras á vista impacta a propios e estraños. Tan estraños que xa xiraron por Australia, Estados Unidos ou Xapón.
