As peaxes da autoestrada AP-53 reduciranse até o 75% a partir de 2024: de 12,80 a 3,20 euros

Usuarias e usuarios da autoestrada AP-53, entre Dozón, na comarca do Deza, e Compostela son uns dos grandes beneficiados polo acordo asinado entre o BNG e o PSOE para investir Pedro Sánchez como presidente do Goberno do Estado. Neste sentido, o pacto entre nacionalistas e socialistas recolle que “nos Orzamentos Xerais do Estado para 2024 incluiranse novos descontos nas autoestradas AP-9 e AP-53”, que para as viaxeiras e os viaxeiros superrecorrentes, incluídos os vehículos pesados, alcanzará unha rebaixa de 75% e para os outros situarase en 50%. Unha viaxe de ida e volta por esta estrada de pago entre Lalín, capital da comarca do Deza, e Santiago de Compostela ascende na actualidade a 12,80 euros. Porén, coas bonificacións fixadas no acordo entre o BNG e o PSOE, o custo para usuarios superrecorrentes, aqueles que efectúen mais de 20 desprazamentos ao mes, pasará a 3,20 euros e para os restantes a 6,40. Neste sentido, as rebaixas para os transportistas superrecorrentes neste traxecto chegará na maioría dos casos a máis de 19 euros. Dirixentes do BNG e do Partido Socialista téñense desprazado nestes días á comarca do Deza para explicar as vantaxes do acordo. Na terza feira, o candidato socialista á Presidencia da Xunta da Galiza, José Ramón Gómez Besteiro, sinalou tamén en Lalín que “nesta autoestrada se instaurará unha bonificación igual á existente na AP-9, polo que a viaxe de volta será de balde, así como unha extensión de 50% máis de bonificación para viaxeiros superrecorrentes, os que superan as 20 viaxes ao mes”. Esta quinta feira, a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, defendeu en Lalín, que “o acordo recolle unha rebaixa substancial nas peaxes da AP-53 e vai corrixir o que para nós era unha inxustiza e un agravio cos veciños e veciñas do Deza, que tiñan unha das peaxes máis altas de todo o Estado”. Na mesma dirección, o deputado do BNG no Congreso, Néstor Rego, explicou que “é unha infraestrutura estratéxica para a vertebración do territorio mais, pola contra, conta cunha das peaxes máis caras do Estado". O portavoz nacionalista no Concello de Lalín, Francisco Vilariño, apuntou que “esta medida contribúe a articular o interior do país, favorecendo non só a veciñanza do Deza que ten a Compostela como referencia a nivel sanitario ou educativo, senón todos os residentes das comarcas ourensás que empregan esta vía para desprazarse á capital da Galiza”. A este respecto, explicou que “evidencia que só ao BNG lle preocupa esta cuestión, pois gobernando o PP e o PSOE non só non rebaixaron as peaxes, senón que as incrementaron”. A autoestrada entre Dozón e Compostela é unha das vías de pago máis caras do Estado. Concretamente, o seu tramo entre Silleda e Lalín rexistra as peaxes máis elevadas de toda a rede viaria estatal, até o punto de verse obrigados a pagar os vehículos lixeiros 3,75 euros por transitar por 12,6 quilómetros. Ao tempo, estas contías ascenden no caso vehículos pesados a 6,35 euros para a mesma distancia, carecendo até a data esta estrada de ningún tipo de bonificación para calquera tipo de usuario. Así, non é de estrañar que sexa unha das autoestradas máis rendíbeis do Estado, xerando uns beneficios para os propietarios en 2022 de 2,4 millóns de euros, o dobre que no exercicio anterior. A duración da concesión da AP-53 alóngase até 2074, unha data pola que non terá que agardar ningunha outra autoestrada do Estado. A maiores, canda a AP-9 (a Autoestrada do Atlántico) e a AP-66 entre Campomanes e León, é a única estrada de pago cuxa concesión para a explotación polo sector privado é de 75 anos, o máximo legal permitido pola lexislación española. A este respecto, as autoridades comunitarias e a xurisprudencia do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) cuestionan a legalidade da norma española, mantendo aberta a Comisión Europea un expediente sancionador polos excesivos prazos das concesións. Os donos de AP-53 A AP-53 é propiedade do grupo Itínere, participado por Globalvía, Corsair e APG, que controla 59,8% do capital do grupo de xestión de infraestruturas. Precisamente, Algemene Pensioen Groep (APG) está considerada como o maior fondo de pensións dos Países Baixos cun capital de 35,6 billóns de euros, procedentes na súa maioría das pensións das traballadoras do sector público e do ensino, até o punto de que unha sexta parte da cidadanía dese Estado pertencen ao mesmo. Pola súa parte, Corsair é un grupo de investimentos estadounidense que se fixo en 2017 coas accións de Globalvía pertencentes o banco estadounidense Citigroup Globalvía é o segundo accionista de Itínere. A maioría do seu capital está en mans de OPT Trust, nome comercial de OPSEU Pension Trust, fondo de pensións do Servizo Público do Sindicato de Empregadas de Ontario (OPSEU), fundado en 1995 e un dos vehículos de investimento máis grandes do Canada, que xestiona actualmente os plans de xubilación de máis de 86.000 persoas. PGGM e USS son os outros dous accionistas de Globalvía. O primeiro, PGGM fundado en 1969 está considerado como o segundo fondo de pensións máis grande dos Países Baixos. USS, creado en 1975 é o principal fondo de pensións das universidades e do conxunto das institucións da educación superior do Reino Unido, con máis de 30.000 adherentes repartidos en 400 entidades. Unha vía de comunicación decisiva para a articulación do interior galego O tramo entre Santiago de Compostela e Silleda da Ap-53 foi inaugurado no ano 2022, o treito entre Silleda e Lalín abriuse un ano máis tarde e o traxecto entre a capital do Deza e Dozón en 2004. Malia tratarse dunha infraestrutura de titularidade estatal, a Xunta da Galiza destinou arredor de 60 millóns de euros á súa construción, no marco do acordo adoptado para a súa execución entre o ministro de Fomento do Goberno español de José María Aznar, Francisco Álvarez Cascos, e o conselleiro de Manuel Fraga, Xosé Cuíña. A estrada foi pensada para conectar Santiago de Compostela coa cidade de Ourense. Neste sentido, desde o portádego da AP-53 en Dozón arranca a AG-53, ou autovía de Dozón a Ourense, do que están abertos ao tráfico os tramos Dozón-Cea, na comarca do Carballiño, e de Cea-Barbantes, localidade de Vilamarín, na comarca de Ourense. Unha e outra vía xogan un papel chave na articulación territorial do interior galego. A esta respecto, as novas medidas de rebaixa das viaxes non só van favorecer as conexións entre todas as localidades destas áreas senón que van mellorar a seguridade viaria, ao reducir a intensidade de tráfico na vella N-525, situada en todos os informes de Avaliación da Rede de Estradas do Estado, elaborados polo Real Automóbil Club de España (RACE) como unha das estradas mais perigosas de toda a rede viaria estatal. Nesta liña, nacionalistas e socialistas explicaron as rebaixas das pexes da AP-53 como unha aposta pola Galiza interior.