Unha sentenza do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) vén de abrir a porta a que miles de gandeiras e gandeiros galegos reclamen compensacións polas prácticas ilegais de fixacións de prezos dalgunhas empresas lácteas durante os anos 2000 e 2013, o coñecido como 'cartel do leite'.
En concreto, a sentenza do Alto Tribunal europeo amplía até o 11 de xullo de 2024 o prazo para solicitar a suspensión da prescrición do presunto delito, o que supón cinco anos desde que a Comisión Nacional dos Mercados e da Competencia (CNMC) multase as empresas lácteas por supostamente pactar os prezos de compra do leite en orixe.
Así o explicaron en rolda de prensa o secretario xeral de Unións Agrarias (UUAA), Roberto García, e o secretario de Acción Sindical, Félix Porto, na que cifraron en 27.000 o número de gandeiras e gandeiros na Galiza que se poderían sumar aos algo máis de 5.000 que xa tiñan presentada a suspensión da prescrición antes dos prazo dun ano inicialmente previsto e despois prorrogado pola irrupción da pandemia da Covid.
En palabras do secretario xeral de UUAA, trátase dunha "boa noticia para o sector produtor", que se vén sumar a outras recentes sentenzas que veñen a confirmar que "non só non está prescrita a acción, senón que o tempo para solicitar a suspensión da prescrición comeza a contar en 2019", e non en 2015, como pretendían as industrias lácteas en virtude a unha resolución anterior á multa da CNMC.
Contexto favorábel
A nova xurisprudencia da Unión Europea fai que calquera demanda que se teña presentado a este respecto, mesmo as que se vaian presentar, fágao en tempo e forma. Incluso posibilita recurso naqueles casos en que fose desestimada por terse notificado fóra do prazo, como aconteceu nunha recente sentenza en Lugo, que obrigaba o titular da explotación a asumir as costas do proceso, no canto de recibir o que cobraron de menos naqueles anos polo leite que venderon ás industrias.
As reclamacións galegas, que representan 70% das tramitadas no Estado, teñen agora máis visos de prosperar, o que podería levar a industria a negociar unha saída extraxudicial.
De momento, as demandas contra o 'cartel do leite' non chegaron aos xulgados do mercantil, xa que antes diso a Audiencia Nacional se ten que pronunciar sobre os recursos presentados por unha asociación industrial e oito das firmas implicadas á sanción de Competencia.
Segue a indefensión
Desde a Federación Rural Galega (Fruga) valoraron en declaracións a Nós Diario esta nova sentenza, que consideran "positiva" en tanto que permite máis gandeiras e gandeiros galegos reclamar polos danos patrimoniais do 'cartel do leite'.
Pola súa parte, a secretaria xeral do Sindicato Labrego Galego (SLG), Isabel Vilalba, á espera de coñecer en detalle a sentenza, celebra en declaracións a este xornal que se recoñeza a necesidade do sector de resarcirse polos prexuízos, máis lamenta que a situación de "indefensión" continúa, xa que desde as Administracións "seguen sen tomar medidas" para pór freo a determinadas "prácticas abusivas" da industria.
