A crise climática queima a ribeira do mar Mediterráneo

Os territorios de Alxeria, Croacia, Francia, Grecia, Italia, Tunisia, Turquía ou Siria están a sufrir unha vaga de incendios que a cuarta feira afectaban xa arredor da metade dos Estados que comparten a bacía do mar Mediterráneo. Unha das situacións máis graves atópase na illa de Sicilia, co lume ameazando a cidade de Catania e obrigando a evacuar un cámping e outras instalacións mentres arrasaba amplas zonas de bosque. A veciñanza da cidade denunciou cortes de electricidade e problemas na subministración de auga. O fogo comezara un día antes a cercar a capital, Palermo, onde a velocidade do lume forzou a fuxir a quen asistían a un velorio no barrio de Borgo Nuovo, informa ANSA, e a desaloxar aproximadamente 2.000 persoas. Os servizos sanitarios de Palermo reclamaron á poboación que “non permaneza ao ar libre” polo empeoramento na calidade do aire. Varias localidades ficaron illadas polas lapas, que acabaron coa vida de tres persoas e provocaron feridas graves en dous gardas forestais que tiveron que ser hospitalizados. Entre o domingo e a terza feira, os bombeiros contaron 650 incendios en Sicilia. Nese sentido, a Fiscalía de Palermo lanzou unha investigación ao determinar as persoas investigadoras que ducias dos incendios foran provocados de forma deliberada no contexto dunhas condicións idóneas para que se espallase o lume, tras múltiples acusacións no pasado contra as organizacións mafiosas por estar detrás dos lumes para asumir con posterioridade contratos de reforestación moi lucrativos. En Calabria, no sur da península itálica, producíronse case 400 incendios que causaron unha morte. Esta realidade levou o Goberno italiano a declarar o estado de emerxencia nas rexións afectadas após unha semana coas temperaturas superando amplamente os 40 ºC nestas áreas. O outro Estado que está a concentrar os incendios máis graves e fóra de control é Grecia, con tres grandes lumes nas illas de Rodas, Corfú e Eubea e 500 focos desde mediados de xullo. Na primeira, 760 km cadrados foron calcinados, estimou o servizo meteorolóxico Copernicus, da Unión Europea (UE), en nove días de incendios. Os fumes obrigaron a evacuar máis de 20.000 persoas, entre elas 7.000 turistas, ao tempo que os voos de varias compañías seguen a aterrar na illa, que está baixo o estado de emerxencia pola ameaza a zonas habitadas. No que atinxe a Corfú, o lume diríxese ao nordés da illa tras gañar forza a terza feira pola mudanza nos ventos, forzando a evacuación de catro vilas. En Eubea, os bombeiros combaten focos dispersos unha vez que a situación mellorou na mañá da cuarta feira. Dous pilotos faleceron ao estrelarse o seu avión antiincendios na illa, e tamén foi confirmada a morte dun gandeiro. Os fogos “están a diminuír en toda Grecia pero os bombeiros seguen a operar en diferentes lugares”, trasladou a Reuters un oficial. Así e todo, o servizo meteorolóxico grego alertou de que están no comezo dunha nova onda de calor, con temperaturas por riba dos 45 ºC na península do Peloponeso, e proclamou a cuarta feira como o día máis quente do ano. Ao respecto de Croacia, os equipos de bombeiros lograron frear as lapas que avanzaban cara a Dubrovnik, mais o fogo non foi extinguido no medio de fortes ventos que impediron o despegue dos avións antiincendios. No sur da conca do Mediterráneo, Alxeria é o país máis damnificado polo lume, que asolou 16 provincias entre temperaturas no bordo dos 50 ºC. O Executivo alxerino informou de que 80% dos focos xa están controlados. Un total de 34 persoas faleceron polos fogos, que tamén afectan oito provincias tunesinas. Fóra do Mediterráneo, en Portugal, as autoridades comunicaron que o incendio nas inmediacións de Cascais, a 35 km de Lisboa, ficou controlado a pesar de que o vento dificultou na madrugada os labores de extinción. A seca afecta 90% do territorio luso. Un xullo de récord Un estudo dos climatólogos agrupados en World Weather Attribution (WWA) converteuse no primeiro en analizar ondas de calor simultáneas en tres continentes, no marco do aumento da temperatura en América do Norte, Europa e Asia. “Se non houbese cambio climático, isto sería case imposíbel”, sostivo a autora principal do traballo, Mariam Zachariah, do Imperial College de Londres, no Reino Unido. O hemisferio norte acumula 68% da superficie por riba do mar e 88% da poboación mundial. No mundo, a temperatura media en 22 dos primeiros 24 días de xullo foi máis alta que en calquera outra xornada rexistrada da historia, desvelou a Universidade de Maine, nos Estados Unidos. Amais, o WWA salienta que as ondas de calor están 2,5 ºC por riba en Europa, 2 ºC en América do Norte e 1 ºC na China do que estarían “sen o cambio climático inducido polo ser humano” coa queima de combustíbeis fósiles. En paralelo, subliña que, á espera de que remate o mes, xullo é probabelmente o máis quente do planeta nos últimos 120.000 anos, o que podería convertelo no mes con máis calor desde a aparición do Homo sapiens, estimada en 230.000 anos atrás segundo as últimas investigacións. A pesar disto, no caso de non frear nun curto período de tempo a emisión de gases de efecto invernadoiro, estas ondas de calor serán “aínda máis comúns” e “máis calorosas e duradeiras”, resolve, algo do que tamén alertou a Organización das Nacións Unidas (ONU). Outro tanto acontece cos océanos, que bateron as súas marcas de temperatura nesa época do ano en abril, maio e xuño, e prevese que o mesmo aconteza en xullo. O climatólogo da Administración Nacional de Aeronáutica e o Espazo dos Estados Unidos (NASA), Gavin Schmidt, adiantou que 2024 será un ano aínda máis cálido por efecto do Neno, “que se está a formar agora e que alcanzará o seu punto máximo cara a finais deste ano”. Colapso da corrente circular do Atlántico? O servizo Copernicus da UE revelou que durante varios días deste verán boreal a temperatura media na superficie terrestre estivo 1,5 ºC por riba dos niveis preindustriais, o que faría imposíbel limitar o quecemento global a este nivel como se acordou nas distintas cimeiras do clima organizadas polos membros da ONU desde 2015. Neste sentido, un novo estudo da Universidade de Copenhague, en Dinamarca, afirmou que a partir de 2025 pode colapsar a corrente circular do Atlántico, o que derivaría en fortes mudanzas no clima europeo e mundial.