Cerimonias relixiosas e contaminación acústica

En moitos lugares e durante todo o ano, o ruído e a contaminación acústica procedente de edificios e cerimonias relixiosas tensiona a relación entre o dereito fundamental á liberdade relixiosa cos dereitos fundamentais á intimidade persoal e familiar, que inclúe o dereito ao goce da vivenda sen ningún tipo de contaminación, o dereito á saúde e o dereito a un medio ambiente axeitado. Mais, en ocasións, tamén amosa unha falla de respecto democrático na sociedade plural dun Estado aconfesional. Pensemos, sobre todo, nas emisións dos actos de culto católicos mediante amplificadores de son dirixidos cara ao exterior e que, por ocasionar graves molestias ao descanso e á tranquilidade, xeran protestas e reclamacións por parte da veciñanza. O repenique das campás Aínda que outras confesións relixiosas, fundamentalmente as evanxélicas, tamén son obxecto de queixas e reclamacións polo ruído xerado nos actos de culto, na Galiza supoñen unha minoría. Teñamos en conta non só os privilexios e impunidades dos que goza a Igrexa Católica, senón o peso sociolóxico desta en comparación coas demais. Segundo o CIS, sobre 41% da poboación galega declárase catótoore santa maria do campo viveiro lica non practicante, arredor de 24% católica practicante, 33% atea, agnóstica ou non crente e sobre 2% crente noutra relixión. Cómpre considerar, así mesmo, as 3.707 igrexas católicas fronte aos 300 lugares de culto das confesións minoritarias entre os que destacan os evanxélicos (184), testemuñas de Xeová (42) e musulmáns (24). A Organización Mundial da Saúde (OMS) define a saúde non só coma a ausencia de doenzas senón coma un estado de benestar xeral físico, psíquico e social. Neste sentido considera que a contaminación acústica é causa de enfermidades e outórgalle un tratamento especial estimando que o sometemento a unha inmersión acústica superior a 65 dBA é prexudicial para a saúde. Afortunadamente, vaise xerando unha lexislación protectora nesta materia. Actualmente, podemos remitirnos á Directiva 2002/49/CE; ao art. 325 do Código Penal; á lei estatal 37/2003 de 17 de novembro e aos reais decretos que a desenvolven; RD 1513/2005, RD 1367/2007 e RD 1038/2012. Esta normativa básica complétase na Galiza co Decreto 106/2015, de 9 de xullo, e a Orde de 26 de novembro de 2018. Evidentemente, os lugares de culto deben cumprir –coma o resto de construcións e actividades– coa normativa administrativa de salubridade, seguridade e convivencia social, incluído o illamento acústico e control de emisións sonoras. A incerteza xorde por mor de que a propia normativa permite facer excepcións cando a contaminación acústica se "orixine na práctica de actividades domésticas ou relacións de veciñanza, sempre que non exceda os límites tolerábeis cos usos locais" ou "naqueles actos de especial proxección oficial, cultural ou relixiosa". A este respecto, a propia xurisprudencia vai perfilando criterios que poden ir aclarando certos casos. Así, por exemplo, o repenique das campás pode facer parte da liberdade relixiosa e de culto no seu uso de chamada aos actos ou cerimonias relixiosas; tamén facer parte dun ben declarado patrimonio histórico ou ben de interese cultural. Mais isto cabe diferencialo da súa amplificación por megafonía ou do caso dos reloxos e sinais horarias que deben cumprir a normativa. O mesmo acontece cando os ruídos xerados polos actos realizados no interior dos lugares de culto se proxectan ao exterior superando os límites estabelecidos. Normativa No que atinxe á competencia sobre esta cuestión, cómpre sinalar que a normativa básica estatal debe completarse coa normativa das comunidades autónomas, que poderán mellorar a protección nesta materia estabelecendo índices máis baixos de contaminación acústica. Mais cómpre salientar o papel fundamental dos Concellos, xa que mediante as ordenanzas municipais, e consonte ao marco legal estatal e autonómico, poden especificar determinadas exclusións así como concretar intensidades e horarios. Do mesmo xeito, os Concellos deben velar para que a cidadanía goce dun medio ambiente axeitado e vixiar e controlar para que a contaminación acústica se reduza ao máximo posíbel facendo respectar os límites fixados. A Igrexa Católica, e o resto das confesións, deben actuar a este respecto, asumindo que aos lugares de culto se lles deben esixir garantías de cumprimento á veciñanza e ás normas de convivencia alén de que o seu cumprimento poida ser controlado a través da actuación administrativa.