Un coitelo tipo Simancas, do conxunto arqueolóxico natural de Santomé e datado nos séculos IV-V, foi, en febreiro de 1999, a primeira Peza do Mes do Museo Arqueolóxico Provincial de Ourense. Vinte anos e 200 pezas despois, o centro celebra esta actividade divulgativa e faino con outro material da mesma procedencia: unha placa de cinto ligada ao mundo Baixo Imperial da Meseta.
“Fun capturado pola milicia fascista o 13 de decembro de 1943”, comeza un dos libros máis importantes de todos os libros importantes escritos no século XX: Se isto é un home (1947), de Primo Levi. A súa versión galega vén de saír do prelo, traducida por Xoán Manuel Garrido Vilariño e publicada por Xerais.
O Ministerio de Xustiza dirixiuse esta semana a 15 concellos galegos para instalos a que cumpran coa Lei de Memoria Histórica e retiren dos seus rueiros “vestixios do franquismo”. Trátase da Coruña, Lourenzá, Quiroga, Ribadeo, Beariz, Carballiño, Melón, San Cristovo de Cea, Xunqueira de Ambía, Agolada, A Estrada, Tui, Campo Lameiro e O Porriño.
Dentón, caruncho, cornecello, grao de corvo, dente de can, cornizó. Un fungo que lle medra ao centeo. Ademais, a semente da que derivou o LSD. E o núcleo de non poucos usos aplicados na industria farmacéutica. Protagonista dunha historia apenas coñecida, que incluíu a febre por recollelo e a especulación mercantil, o claviceps purpurea centra o novo proxecto documental de Illa Bufarda.
Catro palestras nas catro quintas feiras de febreiro servirán á asociación cultural Alexandre Bóveda e á AS-PG para reflexionar sobre o patrimonio e a memoria colectivos. De feito, así se denominan as xornadas que comezan este 7 de febreiro, ás 19.30 horas, no local da A.C. Alexandre Bóveda, na Coruña.
En agosto de 1937, mentres Atila asolaba Galiza, 18 homes embarcaron no pesqueiro Novo Emden -13 metros de esolara- e fuxiron do Grove. Aquilo que aparentaba unha saída á costeira do bonito acabou nun extraordinario periplo. Recupérao o documental O Novo Emden. Unha vila desmemoriada á caza dos seus recordos, que se proxecta este 31 de xaneiro no Museo das Peregrinacións de Compostela.
A asociación de estudantes Elvira Parcero, da facultade de Xeografía e Historia da Universidade de Santiago, organizan a vindeira cuarta feira, 30 de xaneiro, unha palestra sobre a represión fascista e a resistencia democrática.
Siervo González Rivas, Graciano Paz Amieiro e Manuel Rodríguez Núñez simbolizan en Mondoñedo a causa da liberdade e a democracia. Asasinados en 1938 por unha partida de falanxistas e gardas civís, un monólito lembra desde este sábado o seu compromiso.
Celta Film foi unha empresa fundada por Rey Soto en agosto de 1922 co obxectivo de criar obra de “exaltación gallega recogiendo rincones y sorprendiendo momentos de la vida de Galicia”.
A reparación política de Ánxel Casal culmina, dalgún xeito, a vindeira cuarta feira ás oito do serán. O Concello de Santiago de Compostela, do que foi alcalde polo Partido Galeguista antes de ser asasinado polos fascistas en 1936, nomearao Alcalde de Honra.
No sétimo cabodano da súa morte, un monllo de amigas e persoas achegadas -organizadas como Academia Real Isaac Díaz Pardo- volven homenaxear o artista, intelectual e creador de Sargadelos. Será este domingo, 13 de xaneiro, no cemiterio de Boisaca, en Compostela.
O manifesto está apoiado, entre outros, por Rafael Pillado, Francisco Rodríguez, Méndez Ferrín, Peña Rey ou Elvira Souto.
Francisco Martínez, Quico (Cabanas Raras, O Bierzo, 1925) é o único membro vivo da Federación de Guerrillas de Galiza e León. Entrevistamos o que foi dirixente guerrilleiro durante máis de cinco anos aproveitando a súa recente visita a Galiza, onde participou en diversos actos de restauración da memoria antifranquista.
O programa da Concellaría de Patrimonio Histórico leva dende 2013 realizando diferentes iniciativas co fin de investigar, documentar e divulgar a vida das mulleres pontevedresas. Após cinco anos de longo percorrido, o Concello presenta agora unha páxina web na que comparte todos os materiais recollidos até o momento.
O 12 de xaneiro de 2019 Mondoñedo ergue un monólito en lembranza e homenaxe de Siervo González, Graciano Paz e Manuel Rodríguez. Os tres procedían do exercito dos máis, aqueles que enterraron en solo civil Leiras Pulpeiro, fixéronse xentes de ben naquelas milicias dos bos que construíron o soño republicano e morreron, como os mellores, asasinados polo fascismo.
A súa figura hoxe esvaecida contrasta coa envergadura da súa vida e obra dacabalo dos séculos XIX e XX. Pensador anarquista e emprendedor a prol da clase obreira, xornalista de idea e combate e organizador das forzas do traballo, Ricardo Mella morreu en 1925 na súa cidade natal, Vigo. A Guerra Civil acabou de eliminar a súa memoria. A esta situación arreponse a web www.ricardomellacea.info.
Hai 80 anos, os sublevados contra o lexítimo Goberno da II República -en concreto, un piquete de falanxistas e gardas civís- asasinaban os en Mondoñedo Siervo González Rivas, Graciano Paz Amieiro e Manuel Rodríguez Núñez. Unha iniciativa veciñal inaugurará o vindeiro 12 de xaneiro un monólito na súa lembranza e “de todas as vítimas do franquismo”.
Foi un dos militantes de referencia nos tempos iniciais do movemento nacionalista. Asinante do manifesto da asemblea de Lugo en 1918, directivo da Irmandade da Fala da Coruña, candidato a concelleiro na coalición republicano nacionalista en 1922, activista no tecido social da cidade, morreu asasinado polo franquismo en Fraga, Catalunya, a onde acudira a combater contra o fascismo.
