música

Os premios do certame Quero Cantar celebraron na gala do pasado 24 de novembro no Teatro Colón a fertilidade da música galega creada polas xeracións máis novas.

Xa dispoñíbel para a súa escoita nas principais plataformas dixitais, a banda ofrecerá un showcase de presentación do disco no Culturgal o vindeiro día 30 de novembro. 

Clío é a musa grega da historia e a poesía heroica. Filla de Zeus e Mnemosine -como todas as nove musas-, nas innúmeras representacións que coñeceu ao longo da historia das artes aparece cun libro na man. O volume é do historiador Tucídides, que viviu durante o século V antes de Cristo e redactou a Historia da guerra do Peloponeso. Desta imaxe que atravesa os tempos partiu Fernando Buíde (Compostela, 1980) para compoñer a ópera A amnesia de Clío, estreada o pasado 10 de novembro na súa cidade natal.

Nas montañas da Galiza é a segunda das sinfonías creadas polo violinista e compositor Andrés Gaos (A Coruña, 1874-Mar de Prata, Arxentina, 1959). Escrita entre 1917 e 1919, exemplo de restauración culta, académica, das músicas populares, Gaos nunca a viu interpretada. A estrea sería o 28 de xullo de 1974 dentro das xornadas organizadas polo Centro Galego de Bos Aires co gallo do centenario do músico. Un ano máis tarde pasaría polo Teatro Colón da Coruña, dirixida por Rogelio Groba. A Orquestra Sinfónica da Galiza executaríaa en diferentes ocasións.

O vindeiro 7 de decembro a banda Nao dirá o adeus definitivo aos escenarios en Santiago de Compostela, cun concerto cheo de colaboracións das artistas que os acompañaron durante a súa traxectoria, que lles axudarán a repasar case todo o seu repertorio.

Dous discos galegos e en lingua  galega figuran na listaxe das mellores 50 gravacións estatais da década que agora remata. Trátase de Agricultura livre (2015), do ourensán Emilio José, no posto 32; e mais de Os corenta e oito nomes do inimigo (2016), unha das partes do díptico de Malandrómeda, dúo hip hop compostelán, no 37. O ránking vén de publicalo no seu número de novembro unha das publicacións de maior prestixio e veteranía da prensa musical pop do Estado, a catalá Rockdelux. O número especial da revista, de periodicidade mensual, conmemora 35 anos nos quioscos.

É unha das máis veteranas bandas en activo da música galega e en galego, ao bordo das dúas décadas. A súa proposta é cadora máis mestiza: pop, soul, incursións na cumbia, trazos dub, algún ritmo krautrock. Ataque Escampe erán as representantes da Galiza no festival Suns Europe das artes en linguas minorizadas, que este ano decorrerá no Friuli entre o 15 e o 30 de novembro.

Este domingo a Irmandade da Música Galega ofrece no Teatro Colón da Coruña un percorrido por obras do patrimonio musical galego.

A sexta feira 25 de outubro o grupo valencià de moda, Zoo Posse, visita Galiza unha vez máis para despedirse por unha tempada. Sermos Galiza conversa co vocalista Toni Sánchez (Panxo) sobre a traxectoria pasada e futura dun proxecto que colocou con forza a música valencià fóra das súas fronteiras.

Desposorio é o single que veñen de presentar as Tanxugueiras, un adianto do seu novo traballo Contrapunto, que verá a luz o vindeiro 22 de novembro. Seguindo o ronsel do seu primeiro traballo, as intérpretes continúan coa reinterpretación e actualización da música de tradición oral.

O ciclo de concertos Butaca de Jazz celebrarase na Coruña no mes de novembro, con catro eventos que traerán o cuarteto de María Toro; Chicuelo e Mezquida; Carmona, Colina e Serrano e Jeff Ballard Trío.

Se cantas es ti que cantas, o disco do cantor guardés Tino Baz sobre poemas de Rosalía de Castro, chega este sábado, 26 de outubro, á casa museo da poeta, en Padrón. Será no auditorio ás sete da tarde.

Rubén Domínguez é unha presenza ubicua na música independente galega. Antes integrante de bandas tan sólidas e intensas como Telephone Rouges ou Cudevaso e agora membro de Chicharrón, Pantis é o seu proxecto individual. Electrónica derivada de certas vías kraut, letras intimistas en galego, a súa última gravación amosa un particular endurecemento sonoro.

Os poemas de Fase de trema (Espiral Maior, 2012) son de vocación escura. Abismáticos. Intimistas e con certa desolación como medio ambiente. Destes materiais partiron a súa autora, Lorena Souto, e o músico David Miranda para crear Aderyn, proxecto noise pop nado na diáspora galesa. Fractura é o seu primeiro disco.

A segunda etapa do Castañazo Rock de Chantada é xa máis lonxeva que a primeira. Aquel epicentro bravú virou en dous días de festival e un cartaz co máis graúdo da escena punk, rock e hip hop da Galiza e do Estado. Desta volta, Soziedad Alkoholika encabezan unha cita cuxa primeira xornada o 1 de novembro estará centrada no rap.

Marful volve aos escenarios o sábado 30 de novembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, dentro da programación da Culturgal. Neste agardado reencontro a banda estará acompañada de Sabela Ramil, quen interpretou o tema Tris-Tras na final de Operación Triunfo.

O musicólogo ferrolán realiza nun volume editado por Edicións Embora un “completo percorrido” vital e profesional pola traxectoria da artista de Cedeira, desde os seus primeiros pasos até a actualidade.

Algunhas aínda continúan activas. É o caso de Toxos e Froles, fundada en 1914; Cántigas da Terra, en 1916; Coral De Ruada, en 1918, e Cantigas e Agarimos, en 1921, as catros sociedades corais arredor das que xira a exposición Son de Galicia, promovida polo Consello da Cultura Galega e que a partir do 10 de outubro estará no Museo do Pobo Galego de Compostela.