música

Os festivais multiplícanse. As escolas e os músicos profesionais tamén. Aquel ritmo nado nas comunidades afroamericanas a inicios do XX pasa en Galiza por unha vizosa idade. Falta máis presenza das mulleres e que se evite o risco da homoxeinización advertido por algunhas voces. Eis un extracto da reportaxe, publicada no número 358 do semanario en papel Sermos Galiza.

Ferrol e Mugardos como cidade única. Ese é polo menos o espírito Jazz de Ría, que nesta terceira edición volve apostar por “importantes nomes” da escena a nivel nacional e internacional.

As comunidades afroamericanas inventaron, no inicio do século XX, unha das músicas populares máis espalladas e mutantes do planeta: o jazz. Os seus cen mil fillos e fillas chegaron tamén a Galiza. E ao Morrazo, unha das portas de entrada hai xa catro décadas. Moaña e Cangas celebran estes mes cadanseu festival dedicado ao xénero.

Vilaxoán xunta esta fin de semana (do 9 ao 11 de agosto) un feixe de artistas de elevada carga decibélica, paixón política e enerxía sen ataduras. É o festival Revenidas, xa clásico do verán galego e cuxa letra grande inclúe Skacha, histórica banda viguesa de street punk.

Máis de trinta bandas e artistas ateigarán, entre o 9 e o 11 de agosto, o porto e o parque de Dona Concha en Vilaxoán. O festival Revenidas volve reunir un cartel de espírito punk, incitación ao baile e música de máis ou menos combate, entre o hip hop de Rebeliom do Inframundo ao tropicalismo galaico de Los Jinetes del Trópico. As entradas custan 25 euros por día ou 41 un abono para as tres xornadas. Velaquí cinco concertos imperdíbeis na cita arousá:

A voz talvez máis popular da música portuguesa actual e o pianista máis internacional do jazz galego subirán xuntos ao escenario das Bodegas Martín Códax en Cambados. Será esta quinta feira, 8 de novembro, ás oito e media do serán. As entradas para o concerto de Salvador Sobral e Abe Rábade están xa esgotadas.

Setenta e cinco bandas e artistas de primeira orde ocuparán 13 escenarios espallados maiormente polo centro da cidade na 33ª edición do Festival Noroeste. Cantores de mítico status -Paco Ibáñez-, lendas do punk e o rock -Patti Smith-, figuras dos novos ritmos urbanos -Nathy Peluso-, experimentadores coa tradición galega -Baiuca, Faia- ou aspirantes a clásicos do indie estatal -Los Punsetes-, de case todo pasará pola Coruña entre o 6 e o 11 de agosto.

Salsa Galaica é o novo clip do trío hip hop SonDaRúa. Aparece en agosto e opta a canción do verán coa súa mestura explosiva de ritmos urbanos e lírica política. Produce That Bass e o vídeo corre a cargo de Pixelecer.

Máis de 300 artistas galegas viaxan xa á Bretaña para participar na 49ª edición do Festival Intercéltico de Lorient. É o Ano da Galiza, e a Consellaría de Cultura organizou unha expedición en que Milladoiro, Carlos Núñez, Xacarandaina ou Mercedes Peón contan entre os máis relevantes nomes. A cita comeza esta sexta feira, 2 de agosto, e decorre até o día 11.

A Carballeira de Zas arrincará esta sexta 2 agosto e estenderase até a noite do sábado, chegando así á súas 36 edición. As persoas asistentes poderán gozar da música tradicional galega e de grupos punteiros internacionais.

Vilaxoán acolleu a apresentación pública dunha nova edición do festival Revenidas, que terá lugar no porto mariñeiro deste concello os días 9, 10 e 11 de agosto. O cartel encabézano Gogol Bordello, The Baboon Show, Chocolate Remix, Hard GZ, Mal Elevé, Flow do Toxo, Gatillazo e Nao, entre outras bandas e artistas.
 

O Museo das Peregrinacións de Compostela acolleu a apresentación da XII edición do festival Espazos Sonoros cuxa programación comezará o 1 de setembro e estenderase ao longo das fins de semana até o 6 de outubro. O evento aposta de novo pola difusión da música clásica e antiga en conexión con outras influencias.

O adxectivo monumental inventouse para obras como Unha historia da música en Galicia. 1952-2018. Case 900 páxinas, ateigadas de ilustracións maiormente descoñecidas, percorren as declinacións do pop galego desde as orquestras pioneiras na fusión tropical á autoxestión underground de raíz punk, do bravú e os inicios da normalización do galego na escena e o ignoto yeyé dos 60 con epicentro en Ourense e Vigo. Malia algunhas inevitábeis ausencias, o libro do crítico Fernando Fernández Rego (Ferrol, 1979) conforma un primeiro esforzo sistemático, e memorábel, por elaborar este relato. De camiño rescata a memoria de innúmeros artistas e bandas, e amosa a frondosidade, o pluralismo, a ousadía e a inexplorada riqueza da música moderna na Galiza. Eis un extracto do semanario en papel Sermos Galiza, número 354.

Foi unha das voces máis significativas nos arredores da Nova Canción Galega. Pero a proposta de Jei Noguerol mantívose á marxe das letras máis explicitamente politizadas de Voces Ceibes ou Suso Baamonde e por veces xogou con elaborados arranxos pop. Agora edita un single con dúas cancións para celebrar medio século de intermitente carreira musical.

Durante 14 edicións consecutivas, o festival de jazz Imaxina Sons levou a Vigo figuras de primeira orde desta música de orixe afroamericana, de Hermeto Pascoal a Marc Ribot, de Luísa Sobral a John Butcher. Logo de mudar de nome en 2018 e pasar a ser Festival de Jazz de Vigo, este ano desapareceu da programación do Concello.

“Pasa, río, pasa, río, / co teu maino rebulir; / pasa, pasa antre as froliñas / color de ouro e de marfil, / a quen cos teus doces labios / tan doces cousas lles dis”, comeza o poema número 19 de Cantares Gallegos e a letra da primeira canción de Si Cantas, es ti que cantas, o novo disco de Tino Baz.

O compositor e guitarrista brasileiro João Gilberto, un dos creadores do xénero musical bossa nova e transformador da música brasileira, faleceu aos 88 anos. Así o comunicou o seu fillo Marcelo Gilberto, quen escribiu en inglés nas redes sociais que seu pai faleceu “tentando manter a dignidade fronte a perda da súa soberanía”.

Polbo, churrasco, hamburguesas -de raza cachena e vegana- e, a maiores, unha dieta traballada do mellor rock & roll en diferentes variantes. Eis o menú da quinta edición do festival Psicotroita, que este domingo, 7 de xullo, se celebra en Sigüeiro (Oroso).

A nómina de músicos irlandeses agrupados en Moving Hearts é de primeira categoría. Mitos como Dónal Lunny ou Davy Spillane lideran unha formación pola que tamén pasou o xigante Christy Moore. A súa actuación a sexta feira, 12 de xullo, será un dos intres máis agardados nun dos máis agardados festivais do verán galego: Ortigueira.

Catro xornadas de sons extremos, metálicos, acelerados ou ralentizados pero duros, salvaxes, escuros. Algo así ofrece o Resurrection Fest de Viveiro, que comeza esta cuarta feira e remata o sábado 6 de xullo despois de que case un cento de bandas pasen polos seus catro escenarios. Entre elas, algunhas míticas -Slayer, Testament-, outras de culto -Converge, The Adicts- e con presenza galega -Moura, Lóstregos, Cró!, Archivo Adxunto.