Rosalía de Castro

O 12 de novembro remata o prazo para conseguir poñerlle o nome de Rosalía de Castro á estrela HD 149143, e Río Sar ao seu planeta, HD149143b.

Unha nova edición facsimilar tirada do prelo por Alvarellos Editora e o Consorcio de Santiago permiten as lectoras e os lectores «vivir a mesma experiencia que os que gozaron da edición primeira, publicada en 1881», pois ten a mesma tipografía e o mesmo estilo de edición. 

A Agrupación Astronómica Coruñesa Ío e a Asociación Cultural Alexandre Bóveda organizan un acto a pé de rúa para animar á cidadanía a votar e nomear Rosalía unha estrela. Comezará ás 17.30 diante do Teatro Colón da Coruña e recitaranse e cantaranse versos da escritora.

Até o vindeiro 12 de novembro está aberta a votación para poñer nome á estrela HD 149143 e ao planeta HD 149143 b, no marco dun proxecto internacional impulsado pola Unión Astronómica Internacional (IAU) como parte das actividades de celebración do seu 100 aniversario.

Se cantas es ti que cantas, o disco do cantor guardés Tino Baz sobre poemas de Rosalía de Castro, chega este sábado, 26 de outubro, á casa museo da poeta, en Padrón. Será no auditorio ás sete da tarde.

Unha ofrenda floral a Rosalía de Castro no Panteón de Galegos Ilustres de Compostela foi a recepción preparada pola Asociación de Escritoras en Lingua Galega (AELG) a unha delegación do alumnado da brasileira Universidade Estadual do Ceará.

“¡Que inchadiña branca vela / antre os millos corre soa, / misteriosa pura estrela! / Dille o vento en torno dela: / 'Palomiña, ¡voa!,¡voa!”, cantou Rosalía de Castro en Cantares Gallegos (1863). A estes versos remiten desde a Fundación da poeta e a asociación Dorna da Arousa para organizar a Inchadiña Branca Vela deste sábado, 3 de agosto: máis dunha ducia de dornas remontarán Ulla e Sar para celebrar a autora de Follas Novas.

O Festival 'Abride a Fiestra' na Casa de Rosalía enche este domingo de propostas, actividades e recoñecementos na previa ao aniversario do pasamento de Rosalía de Castro.

“Pasa, río, pasa, río, / co teu maino rebulir; / pasa, pasa antre as froliñas / color de ouro e de marfil, / a quen cos teus doces labios / tan doces cousas lles dis”, comeza o poema número 19 de Cantares Gallegos e a letra da primeira canción de Si Cantas, es ti que cantas, o novo disco de Tino Baz.

“Abride a fiestra que quero ver o mar” foron, segundo a versión da súa filla Gala, as últimas palabras de Rosalía de Castro antes de morrer en 1885. Desde o pasado ano, a primeira parte da frase é tamén o nome do festival que, na Casa da Matanza en Padrón, celebra a cultura galega. O 13 e 14 de xullo música, conferencias ou presentacións de libros encherán o lugar.

A obra de Rosalía de Castro atravesa fulgurante as encrucilladas político sociais da súa época. E da época por vir. Intempestiva e radical como toda literatura importante, a súa quinta e última novela, El primer loco (1881), é mostra acabada desa condición. Unha nova edición, precedida por un denso e orixinal estudo dos profesores Germán Labrador e María do Cebreiro Rábade, confírmao.

Rosalía de Castro escribiu cancións. Desta tese parte o cantor Tino Baz (A Guarda, 1972) para se enfrontar á obra da poeta, enmarcala musicalmente e ofrecer a súa “defensa e divulgación” da mesma. Si cantan es ti que cantas son 11 poemas e un epílogo que Baz ultima estes días nos Baixo Miño Estudios, en Tabagón (O Rosal).
 

“Si a vernos, Marica, nantronte viñeras / á festa do Seixo na beira do mar, / ti riras, Marica, cal nunca te riches / debaixo dos pinos do verde pinar”. Este cuarteto de Rosalía de Castro, de Cantares Gallegos (1863), é o xermolo de Rosalía de Festa, unha banda deseñada que explora a hipotética relación da poeta co Seixo, lugar de Mugardos.
 

O derradeiro libro de poemas de Rosalía de Castro non foi “unha dimisión”. Ao contrario, o seu “intenso carácter nacional galego” nutre “un salto adiante definitivo” da autora. Desta tese parte o profesor Anxo Angueira na nova edición crítica de En las orillas del Sar (1884).
 

“Potenciar a expresión oral e a creatividade do alumnado a través do coñecemento e o recitado da poesía en galego de Rosalía de Castro e da ampla obra poética de Manuel María” é o obxecto do concurso Rosalía Sempre Viva, que este sábado 6 de abril acolle a súa fase final na Casa Museo Manuel María en Outeiro de Rei.