Marga Tojo, xornalista: "A oralidade debe ser un espazo de encontro entre a poesía galega e mais a portuguesa"

—Como chegou ao FIPP? Chamáronme de Poetria, unha libraría de moito prestixio especializada en poesía que hai no Porto. Os seus propietarios, Francisco Garcia e Nuno Queirós, son quen organiza tamén o FIPP coa colaboración de Paco Macías, de Edicións Positivas. Nesta primeira edición, Galiza foi o país convidado, mais a idea é que este convite se estenda ás vindeiras edicións, tendo en conta o ben que funcionou esta participación e a relación histórica. No festival hai recitais, actividades para a rapazada e conversas arredor da poesía. Estas últimas parecéronme moi interesantes porque combinan reflexións filosóficas e políticas con recitais. Eu estaba incluída nunha destas conversas arredor de "ruir", esborrallar. A min sorprendeume porque esta conversa na que participei foi nun día de moita calor e aínda así estaba todo cheo. Eu non puiden estar nelas, mais tamén me dixeron que aconteceu algo similar coas intervencións que fixeron Chus Pato e Ismael Ramos. Había moito interese por parte do público pola nosa realidade poética, porque é certo que a poesía galega está nun momento de moito esplendor. —Que diálogo cre que pode estabelecerse entre a poesía contemporánea galega e a portuguesa? Un punto que debe desenvolver a poesía no momento actual é a oralidade. Nese sentido, temos un pasado común a través da lírica galega-portuguesa, que foi excelente e que nos deixou evidencias textuais que manifestan a calidade que había naquel momento. E era unha poesía centrada na oralidade. Eu fixen moita divulgación sobre a cuestión da oralidade na poesía para colectivos desfavorecidos. Para eles, o contacto coa poesía non é moi frecuente, mais si o é o contacto coa música. Hai unha sorte de descoñecemento sobre que a poesía foi creada para recitarse, para ser acompañada de música. Creo que aí hai un espazo de encontro súper interesante entre a poesía galega e a portuguesa, porque ademais vemos que esta oralidade é moi aceptada polo público. Alén diso, pode haber un debate sobre a necesidade de continuar a poesía en formato libro. Obviamente é moi necesaria. Precisamente neste momento estamos nun período onde o transmedia é valorado, co cal a confluencia de formatos é aceptado como algo natural. —Tendo en conta o momento actual, cales diría que son os desafíos da poesía contemporánea? Quizais a miña perspectiva non é común á de todas as poetas. Eu podo falar como traballadora da palabra, desde o xornalismo, a comunicación e a poesía. Creo que a non precarización das autoras é un reto esencial. Seguirá adiante porque hai unha parte de compromiso lírico e de atracción polo que facemos, mais é importante que haxa un investimento, que acabemos coa precarización dos traballos da palabra. A palabra é un ben perseguidísimo, unha arma moi poderosa da que todos queren apropiarse. O que acontece é que os oficios que teñen a palabra como materia -xornalismo, poesía, narración- están a ser precarizados. En parte porque os que empregan as palabras queren todo o poder e non queren outorgarllo ás persoas que traballan con elas. Falando doutros retos, creo que temos unha oportunidade para tecer unha ponte natural coa lusofonía. Hai un interese mutuo que cómpre traballar.