Eólicas e lexislación cativa

A medio prazo, a mal elaborada lexislación galega para a instalación de eólicas traerá unha serie de demandas con indemnización económica a pagar con fondos públicos, vale dicer, entre todos. As compañías afectadas saberán reclamar polas perdas económicas sofridas nas súas distintas modalidades e asistiremos a outra fase deste episodio da regulamentación lexislativa que resultou técnica e politicamente deficiente, con gasto social aparellado. As empresas solicitantes co visto bo da Xunta vense imposibilitadas á execución dos seus proxectos por resolución ou sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza (TSXG), reclamarán nos tribunais á Xunta por mala praxe, esixindo en cada caso a reposición do lucro cesante, do dano emerxente e mais os intereses asociados. Chama a atención tanta ilusión empresarial en montar eólicas na Galiza A ollada cidadá sobre as sentenzas do TSXG observa unha restra de resolucións dese Tribunal que, interpretando a lei vixente no noso país, obrigan á paralización dos proxectos ou, en casos máis agudos, á paralización do actuado, mesmo declarando ilegais –neste caso sentenzas firmes– obras e instalacións técnicas en parques xa en funcionamento. A observación vén mediatizada pola realidade construída e transmitida pola prensa –de empresas dominantes– e en case todos os casos escrebendo ao ditado do interese da Xunta ou máis directamente do PP galego, responsábel tanto da maioría lexislativa como do executivo. E, certamente, chama a atención, en primeiro lugar, que haxa tanta ilusión empresarial en montar eólicas na Galiza e, en segundo lugar, que estando presentes todas as empresas de relevo internacional no campo da enerxía non sexan quen de presentar proxectos adecuados aos estándares europeos técnica e medioambientalmente falando. A explicación empresarial do primeiro feito é simples: na Galiza, o tipo de lexislación e as condicións técnico/económicas do país son tremendamente favorábeis a se iren situando para, ben neste momento ou nun futuro a medio prazo, ocupar posición. Ocupar posición, entendida no sentido empresarial de ser o primeiro en chegar e desfrutar das vantaxes de se instalar antes que ninguén, así como facer uso de subvencións, beneficios fiscais, facilidades de mercado exterior e asegurar clientes tanto en España como na exportación ao exterior. Enerxéticas dominantes As empresas ás que nos referimos que forman parte da Asociación Eólica Galega (conta con 42 asociadas) son Acciona, EDP, Endesa, Elecnor, Smartener, Cobra, Greenalia, Iberdrola, Naturgy, Norvento, Vestas ou Villar Mir Energía. A súa importancia non é medíbel exclusivamente pola situación directa actual, xa que a súa presenza reflicte a capacidade de permanecer como tales ou mesmo adquirir, comprar, absorber, pequenas compañías con éxito na consecución do dereito de instalación. O destino a medio prazo na competencia actual xa se sabe que rematará cun número de compañías moito menor, resultado dun destino que xa está escrito: un claro dominio das grandes compañías, da mesma forma que noutros subsectores da produción/distribución de enerxía eléctrica. Coñecido, xa que logo, o tipo de relación/batalla interna na competencia entre grandes compañías mundiais, monopolios en termos marxistas e o papel secundario e vulnerábel das pequenas, vén suscitado destacar o feito da asimetría de poder medido en termos económicos: as citadas compañías manexan todas orzamentos anuais que son superiores aos da Xunta de Galiza en varios múltiplos, son decisivas na elaboración da política enerxética española e falan de ti a ti coas institucións comunitarias. Visto que non acreditamos na impericia de empresas –coñecida vida e obras das mesmas– e tampouco na do TSXG, diriximos a nosa ollada á lexislación e concluímos que é moi mellorábel. Ou que, pola parte cualificativa, que tal e como é, resulta cativa. Ao igual que noutros casos da política industrial falta de planificación estratéxica e de execución con directrices e impulso público, a lexislación eólica carece dun Plan sectorial eólico actualizado. O vixente é obsoleto, xa que foi elaborado no século pasado, modificado a principios deste e carente de regulamentación adecuada ás capacidades presente e potenciais desta industria. Desde a altura da torre muíño, até a envergadura das pas, seguindo polas características do rotor e dos xeradores e rematando pola potencia instalada, nada é igual que en 2002. E nada serve creando ad hoc áreas eólicas adecuadas a cada solicitude sen existir unha definición estratéxica para todo o país das áreas de desenvolvemento eólico con estudo ambiental global. Nada hai na afectación á vida (medio ambiente) que sexa aparcelábel por cuadrículas.