Guerra e inflación: hai outra alternativa (II)

A o redactar a primeira parte deste artigo non comezara a invasión rusa e a guerra en Ucraína. No tempo das armas de destrución masiva e da crise ecolóxica, a política de bloques (“occidental” contra “asiático”), a guerra e a carreira de armamentos que se anuncia só poden ou producir directamente a catástrofe (escalada incontrolábel, accidente nuclear), ou acelerar a crise ecolóxica até a facer inmanexábel. As consecuencias económicas xa están aquí. O surto inflacionista previo acelérase. Empobrecémonos ao pagar máis por petróleo e gas. Josep Borrell , alto representante da UE para asuntos exteriores, pide baixar a calefacción mostrando descoñecemento das condicións de vida das clases traballadoras e da poboación excluída, e respecto absoluto polos lucros dos accionistas das eléctricas. Xa antes da guerra a participación do sector no valor engadido total incrementárase do 3,3% ao 6,9%. Que a UE non suspenda o mercado marxinalista para a fixación dos prezos é unha agresión á maioría social. Fronte aos chamados ao pacto, as clases traballadoras e os sindicatos deben esixir a limitación da captación de rendas, a creación de emprego en actividades social e ecoloxicamente útiles e o freo á mercantilización, como bases para a negociación. Unha parte crecente de salarios e pensións transfórmanse en rendas da enerxía, as finanzas e a propiedade inmobiliaria. Debe esixirse a suspensión do mercado marxinalista, o estabelecemento dun imposto extraordinario sobre os beneficios caídos do ceo en 2021 e 2022, e a xestión pública do mercado enerxético como paso previo á constitución de empresas públicas. Os cinco grandes bancos obtiveron, en 2021, beneficios de 20.000 millóns de euros, cobraron comisións por 11.000 millóns, e distribuirán 7.000 millóns en dividendos. O Goberno debe limitar as comisións, aumentar os impostos sobre os beneficios e reducir a distribución de dividendos. É urxente a creación de entidades financeiras públicas. As rendas inmobiliarias aumentarán desde 2% a 8% da renda total. Mentres dure a crise deben conxelarse os prezos dos alugueiros como primeiro paso para a creación dun parque público que condicione os prezos. Os cinco grandes bancos obtiveron, en 2021, beneficios de 20.000 millóns de euros, cobraron comisións por 11.000 millóns, e distribuirán 7.000 millóns en dividendos É necesario crear emprego público en actividades social e ecoloxicamente útiles. O capital privado non é quen de investir en eficiencia enerxética e autoprodución de enerxía ao ritmo necesario. En 2021 erixíronse 80.000 instalacións en vivendas e empresas fronte a 25 millóns de instalacións potenciais. O sector público debe facelo directamente. O segundo eixo de creación de emprego debe servir para socializar o traballo doméstico e de coidados: universalización da educación infantil de 0-3 anos, comedores escolares e sistema público de axuda á autonomía e atención á dependencia. É necesario frear a mercantilización dos servizos e prestacións que dan seguridade vital, mediante unha moratoria de apertura de centros privados nos sectores educativo, sanitario e de dependencia e a retirada inmediata do proxecto de Lei de privatización parcial das pensións e transferencia de cotizacións sociais da seguridade social aos fondos de xestión privados xa presentado no Consello de Ministros. A política de flexibilidade cuantitativa instaurada desde a crise financeira de 2007 alimentou burbullas da bolsa e inmobiliarias, mais non dirixiu o capital cara aos investimentos necesarios. Os balances da Reserva Federal e o Banco Central Europeo multiplicáronse desde 1 até 9 billóns de dólares e euros, respectivamente. En paralelo, a débeda pública aumentou até mais de 140% do PIB en EUA e de 100% na zona euro. Os bancos centrais deben abandonar esta política e financiar directamente o investimento dos Estados e as políticas de rendas para colectivos vulnerábeis. Deberían adoptarse outras medidas complementarias de alto valor simbólico como a prohibición temporal de uso de avións privados e iates de gran tamaño, de alto consumo de enerxía, e a implantación dun imposto especial sobre os salarios e os ingresos máis altos. Ningún iate no mar, en canto os pesqueiros estean amarrados; garantía de combustíbel para barcos de pesca e tractores. En 2021, os seis directivos (só unha muller, Ana Botín) mellor pagados do IBEX-35 cobraron de media máis de 11 millóns de euros; Escotet e Amancio Ortega percibiron dividendos de Abanca e Inditex por 61 e 1300 millóns de euros. Os investigadores Ferragina e Arrigoni propoñen o concepto de maioría crecente invisíbel constituída polas persoas desempregadas, que traballan con contratos precarios ou en risco de pobreza ou exclusión social. Para 14 Estados da Unión Europea, entre 2002 e 2016, aumentou desde o 35% ao 49% a poboación en idade de traballar, como consecuencia das privatizacións, os impostos regresivos, a flexibilización laboral e o enfraquecemento do Estado de benestar. Alén de reflectir a intensificación da explotación e da desigualdade, unha base potencial para a explotación ultradereitista do malestar. As elites capitalista e gobernante europeas non están dispostas a promover políticas para a combater eficazmente.