Un novo estudo de minaría de datos, realizado pola Escola Técnica Superior de Enxeñería Informática (Etsii) da Universidade de Sevilla (US) en colaboración co Servizo de Oncoloxía Radioterápica e Radiofísica do Hospital Virxe do Rocío, mostra que cinco sesións de tratamento de radioterapia para pacientes de cancro de mama, en axila e leito cirúrxico, obteñen os mesmos beneficios de supervivencia, control tumoral e toxicidade que quince, prazo aceptado até o de agora pola comunidade científica.
É o resultado dunha análise con intelixencia artificial executada cos datos de 113 pacientes deste hospital, diagnosticadas deste tipo de cancro, datos tratados con técnicas "moi especializadas" de enxeñaría informática aplicada á saúde, segundo explicaron desde a US nunha nota de prensa.
O acceso a este esquema de tratamento está a permitir que as mulleres con cancro de mama teñan que recibir menos radiación —de 40 grays, a dose de radioterapia, a 26— cunha "excelente tolerancia", e facer así menos viaxes ao hospital, á vez que se desconxestionan os aceleradores para o resto dos tratamentos, xa que o de mama é un dos tipos de cancro máis frecuente entre a poboación.
"Podemos tratar tres persoas no tempo no que antes tratabamos unha; beneficia o sistema e a paciente", explica a doutora Paloma Sosa, oncóloga radioterápica do Hospital Virxe do Rocío con máis de dez anos de experiencia en cancro de pulmón e mama, que formou parte da análise. Este estudo foi posíbel grazas ao uso de intelixencia artificial, técnicas de machine learning e outras ferramentas de informática avanzada como o clustering —agrupación de información—, inxección de datos, redución da dimensionalidade de bases de datos ou técnicas de explicabilidade na procura de patróns.
"É un procedemento moi novo, que se está aplicando nalgúns hospitais dos Estados Unidos e o Reino Unido", afirma Juan Antonio Ortega, profesor do departamento de Linguaxes e Sistemas da ETSII e responsábel da investigación pola Universidade de Sevilla, que supervisou o desenvolvemento do estudo da alumna Kristina Lacasta López.
A implementación deste esquema de tratamento "hipofraccionado" trae consigo unha redución das visitas de pacientes aos hospitais e ten un impacto moi significativo nas vidas das persoas enfermas, xa que os tratamentos obríganas a percorrer longas distancias, especialmente en cidades sen instalacións de radioterapia.
Por conseguinte, supón un aforro económico na aplicación de tratamentos para o servizo público de saúde e para as pacientes nos seus tratamentos, pero tamén no impacto sobre a pegada de carbono, tanto na enerxía consumida durante a aplicación dos tratamentos como nas emisións de CO2 asociadas aos traslados.
De feito, prodúcese unha redución da pegada de carbono de até 83%, segundo a análise elaborada polo doutor Elías Gomis do Servizo de Oncoloxía Radioterápica do Hospital Virxe do Rocío, que foi presentado no último Congreso Europeo de Oncoloxía Radioterápica (Estro) e publicado na revista Clinical and Traslational Oncology.
