A sección terceira da Sala do Contencioso-administrativo do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza (TSXG) solicitou e xustificou que se tramite como acelerado o procedemento relativo á tripla cuestión prexudicial que presentou ao Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) para que determine se a Xunta da Galiza debeu pór a disposición do público interesado (non só dos promotores) os informes sectoriais sobre parques eólicos para que puidese, no seu caso, formular alegacións e participar no proceso de toma de decisión sobre as autorizacións dos proxectos antes de que se aprobasen.
Eses informes sectoriais conteñen información sobre materia forestal, de augas, de patrimonio natural e cultural, de turismo, de saúde, de enerxía eléctrica e de seguridade aérea, entre outros.
Entre os motivos para que se tramite como acelerado, os maxistrados explican ao TXUE que na actualidade existen 202 litixios sobre autorizacións de construción de 82 parques eólicos na Galiza, todos os cales se tramitaron de forma idéntica, seguindo o disposto en preceptos da lei estatal e galega, os cales para o TSXG poderían non traspoñer de forma adecuada o artigo 6.3 da Directiva UE 2011/92/UE.
Os xuíces advirten de que “ese número elevado de autorizacións en litixio ocasiona unha situación de profunda incerteza”, ao que engaden que a razón principal que xustifica a existencia do procedemento acelerado é a natureza do asunto litixioso, que neste caso versa sobre o medio ambiente. Así, sinalan que hai que ter presente a Recomendación (UE) 2024/1343 da Comisión, do 13 de maio de 2024, relativa á aceleración dos procedementos de concesión de autorizacións para proxectos de enerxía renovable e de infraestruturas conexas.
A sala acordou suspender, á espera de que se resolva a cuestión prexudicial, o litixio no que deberá decidir sobre a legalidade ou non da resolución da Xunta na que outorgou a ‘Eurus Desarrollos Renovables’ as autorizacións administrativas previa e de construción do parque eólico A Raña III, situado no termo municipal de Mazaricos (comarca de Xallas).
O alto tribunal galego indica no auto remitido ao TXUE que para tomar unha decisión sobre o asunto “resulta relevante decidir se a normativa interna (estatal e autonómica) se axusta ao mandato do artigo 6.3 da Directiva 2011/92/UE do Parlamento Europeo e do Consello, do 13 de decembro de 2011, relativa á avaliación das repercusións de determinados proxectos públicos e privados sobre o medio ambiente, no que concirne á necesidade de que a administración interveniente ofreza aos interesados un trámite de audiencia despois da emisión dos informes sectoriais”.
A sección terceira da Sala do Contencioso-administrativo do TSXG sinala na resolución que, no trámite de audiencia conferido aos letrados das partes, se mostrou conforme coa formulación da cuestión prexudicial o da asociación ecoloxista demandante -Petón do Lobo-, pero non así os letrados das codemandadas, que sostiveron que non existía motivo de nulidade algún.
O TSXG, con todo, salienta que si se suscitou na demanda a alegación sobre a vulneración do artigo 6.3 da Directiva 2011/92/UE. Os maxistrados sinalan que a Sala do Contencioso-administrativo do Tribunal Supremo, no recurso de casación 3303/2022, revogou unha sentenza do TSXG sobre un parque eólico ao considerar que a Directiva 2011/92/UE ofrecía aos Estados membros diversas opcións procedementais sobre o momento en que se terían que realizar a información pública e as consultas ás autoridades, o que a Lei estatal 21/2013 respectara.
Con todo, destacan que entenden “que o mandato que aos Estados membros lles da o artigo 6.3 da Directiva 2011/92/UE é claro: teñen que garantir que os principais informes se poñan a disposición do público interesado para que poida exercitar o dereito que lle confire o apartado 4 dese precepto, de formular as súas observacións e opinións con anterioridade á toma da decisión de efectos ambientais, para o que contarán cun prazo non inferior a 30 días”.
O TSXG considera que o contido deses informes sectoriais achega información esencial e relevante a calquera procedemento “que poida ter repercusións importantes sobre o medio ambiente”, á vez que destaca que a Lei 21/2013 “non prevé un trámite posterior á recepción deses informes sectoriais no que se ofreza ao público interesado a posibilidade real de participar”. Así, explica que, unha vez que a administración ten no seu poder eses informes, “non se prevé o exercicio do dereito a expresar observacións e opinións sobre o contido dos informes sectoriais ao público interesado”. En opinión do alto órgano xudicial galego, iso é contrario ao artigo 6.4. da Directiva, “ao non poder expresar as observacións e opinións respecto duns informes sectoriais que ao noso xuízo forman parte dos que se enuncian como ‘principais informes e ditames’ no artigo 6.3.b) da Directiva”.
“Por esa razón, entende este órgano xudicial que os artigos 36, 37 e 38 da Lei estatal 21/2013, e 33 e 34 da Lei autonómica galega 8/2009, poderían non traspoñer adecuadamente o esixido no artigo 6.3 da Directiva 2011/92/UE, na medida en que, aínda que outorgan audiencia ao promotor tras os trámites de información pública e obtención dos informes sectoriais, lle privan ao público interesado que se define no seu artigo 1.2.e), do seu dereito a formular as alegacións con anterioridade a que a autoridade competente adopte a decisión sobre a solicitude de autorización do proxecto (artigo 6.4 desa directiva)”, indican.
