Día das Letras Galegas

A Real Filharmonía de Galicia, dirixida por Maximino Zumalave, e o Coro de Cámara Rías Baixas interpretarán un programa en que destacan a estrea de Sinfonietta, peza en tres movementos elaborada expresamente para a ocasión por Brais González Pérez (Vigo, 1987) a partir de textos de Salvador García Bodaño e Xaime Isla Couto.

Da intensa actividade na defensa dos intereses estudantís durante os anos na universidade ás principais liñas ideolóxicas que se extraen das colaboracións xornalísticas. Ramón Nicolás fai unha incursión no activismo de Francisco Fernández del Riego durante o período republicano.

Nove concentracións e manifestacións partirán ás 12 horas desta cuarta feira de nove municipios do país.

O evento programou unha palestra a cargo de Malores Villanueva e un espectáculo de cociña en vivo do chef Rubén González  

Queremos Galego convoca unha serie de actos e mobilizacións co obxectivo de pór a lingua propia do país no centro.

O volume, titulado 'Tirabeque', contará cunha tiraxe de 30.000 exemplares que se repartirán o 16 de maio.

É Francisco Fernández del Riego o último iconoclasta da nosa cultura? O heterodoxo galego do século XX? No libro Conversas con Paco del Riego (Perfecto Conde, Xerais, 2018) pódese entrever que si. Que, polo menos, non se limitou a representar un papel oficial –e menos aínda oficialista– desta cultura. Home culto e progresista, cultivou con esmero a arte ben galega e histórica do maldiçer, pero sen chegar ao escarnio. Por algo foi un dos mellores amigos galegos de Manuel Rodrigues Lapa.

Hai sesenta anos, Francisco Fernández Del Riego propuxo á Academia a celebración do Día das Letras Galegas. Daquela el tiña 50 anos de vida. Había máis de vinte que soñara con reorganizar o Partido Galeguista e estaba pronto a formar parte do Partido Socialista Galego, no que militou até 1978. Autor e receptor dunha inxente correspondencia coas personalidades máis sobranceiras do seu tempo, é a través deses epistolarios como mellor podemos coñecer o autor e o período por el vivido, ou  -quen sabe- simplemente soñado.

Modestamente republicano, nacionalista e socialista. Así é como define Xosé Manuel Beiras Torrado a Francisco del Riego. Un home de inconfundíbeis trazos que delataban o seu “irredutíbel optimismo da vontade”. O autor trata neste artigo os primeiros encontros entre ambos nas misas dedicadas a Rosalía en San Domingos de Bonaval, mais tamén o papel de Del Riego na fundación de Galaxia e na constitución do PSG. “A osmose entre a Galaxia de Paco e o PSG de Paco tamén é plena e constante”, resume.

O Seminario de Estudos Galegos, o Partido Galeguista, Ultreia, a editorial Galaxia, a revista 'Grial', a Fundación Penzol… Otero Pedrayo e Fernández del Riego compartiron durante anos a entrega polas letras, a literatura e a cultura galegas e, en especial, pola lingua. Entre ambos os dous forxouse unha amizade sólida e sincera da que dá mostras Patricia Arias nesta peza.

As diferenzas entre as dúas patas do galeguismo no seu enfrontamento á ditadura abriu unha fenda que se agravou cos desacordos entre a Galiza interior e o exilio. Unhas desavinzas representadas, en cada un dos polos, por Castelao e Piñeiro. Xoán Carlos Garrido ofrece a súa óptica persoal dun necesario diálogo que o levou a conversar con Xaime Illa Couto e con Francisco Fernández del Riego ao respecto.

A vila natal do homenaxeado no Día das Letras será tamén o escenario do pleno extraordinario da Real Academia Galega o vindeiro 17 de maio. 

Sempre colaborador, disposto á conversa sen temas vedados, entrevistamos Francisco Fernández del Riego en diferentes ocasións e mantivemos contacto habitual na Biblioteca Penzol, onde foron todas elas realizadas. Neste texto pódese ler a combinación de encontros que decorreron nos anos 1988, 2002 e 2007, publicados integramente en A Nosa Terra e El País.

O 25 de xullo de 1950, celebrábase, nos baixos do Hotel Compostela en Santiago, a asemblea fundacional da Editorial Galaxia. Dos pasos previos, con Francisco Fernández del Riego desenvolvendo un papel fundamental, na procura de subscricións para o proxecto, e da creación de Grial e das distintas coleccións escribe Malores Villanueva, que afonda no incansábel labor en Galaxia do homenaxeado no Día das Letras Galegas.

A chegada de Francisco Fernández del Riego a Vigo, marcada polo encarceramento de Valentín Paz Andrade, é o punto de partida do artigo de Antón Mascato, que se somerxe na reorganización do galeguismo a principios dos anos corenta e nas diferenzas entre os galeguistas “do interior” e os que permanecían no exilio.

Da intensa actividade na defensa dos intereses estudantís durante os anos na universidade ás principais liñas ideolóxicas que se extraen das colaboracións xornalísticas. Ramón Nicolás fai unha incursión no activismo de Francisco Fernández del Riego durante o período republicano.

En palabras do presidente da Academia, Víctor F. Freixanes, a galería de imaxes pretende "ser unha mostra cronolóxica do que consideramos o grande acontecemento cultural da Galiza".

Este sábado, 13 de maio, Nós Diario sae á venda acompañado do semanario Sermos Galiza, que nesta ocasión amplía as súas páxinas para abordar, desde todos os ángulos, incluso os menos coñecidos, a traxectoria cultural e política do homenaxeado polo Día das Letras Galegas: Francisco Fernández del Riego. Farao da man de grandes especialistas na súa figura: Ramón Nicolás, Antón Mascato, Malores Villanueva, Xoán Costa, Patricia Arias, Xoán Carlos Garrido, Perfecto Conde e Xosé Manuel Beiras. Recóllese, ademais, nunha única peza, extractos das entrevistas realizadas a Del Riego polos xornalistas Xan Carballa e Gustavo Luca.