Óscar Cruz, arquitecto: "No noso proxecto, intentamos usar materiais de quilómetro cero, procedentes da Galiza"

—Como xurdiu a idea para o proxecto? A nós encántanos presentarnos a concursos. Co noso estudo, estamos ligados a diversos proxectos, mais tamén somos mentores na Escola Técnica Superior de Arquitectura de Madrid e, ademais, investigadores. Eu estou facendo un mestrado e Pablo é doutorando. Sempre pensamos na tripla vertente da arquitectura: a profesión hai que exercela, investigala e difundila. Pensamos que os concursos é o máis inmediato, tanto por tempo como por plataforma, para poder desenvolver as nosas ideas. Xa nos presentáramos a TAC! o ano pasado en Donostia, onde recibimos unha mención, e este ano volvemos. A idea en si naceu doutro proxecto dun concurso para o comisariado da Bienal Española de Arquitectura e Urbanismo, onde falabamos das estruturas que foron modificando as paisaxes. Unha delas era a batea e, ao ver que o TAC! ía desenvolverse en Vigo, quixemos ligar ambas as ideas. —Á hora de elaboralo colaboraron coa artesanía local. Como foi este proceso? Quizais é por ser de Madrid, mais sempre que intervimos nun territorio que non é noso intentamos non falar nós dunha zona na que non estamos vivindo nin temos un vínculo. Intentamos contar coa xente do lugar e neste caso en concreto queriamos que o proxecto falase só polos materiais e a tradición das persoas da zona. En primeiro, lugar contactamos con Fran Millán, de Frouma, porque xa recibira un premio por ter traballado con madeira de batea reciclada. A partir de aí tamén fomos falando coas redeiras de Atalaia da Guarda (O Baixo Miño). Ademais, a deseñadora Amalia Puga estaba traballando con elas para recuperar este labor tradicional, xa non da mesma maneira, mais procurando que elas non tivesen que modificar a súa forma de vida para concibir outros obxectos ou outras arquitecturas máis aló do que elas puidesen imaxinar. Intentamos utilizar materiais de quilómetro cero, que os materiais proviñesen da Galiza, mais que tamén que puidesen ser devoltos e reutilizados unha vez desmontada a estrutura. Desde que se resolveu o concurso, estivemos vivindo na casa de Fran, quen nos abriu as portas dunha maneira marabillosa, porque como tiñamos a presión do tempo tamén queríamos exercer como peóns, traballando no taller e na obra. —Cal foi a acollida? O máis complicado foi o tempo. Contabamos cun mes no que tiñamos que volver pedir orzamentos, vir á Galiza para ver materiais, redeseñar en función dos cálculos estruturais, cuestións de transporte... Con todo isto enriba, todo o mundo respondeu súper ben, desde os artesáns até persoas que se involucraron sobre a marcha a raíz de temas que ían xurdindo ao longo do proceso. Unha vez que comezamos a obra, desde o primeiro momento que puxemos os valos na Porta do Sol, tivemos moi boa acollida por parte das administracións involucradas -Fundación Arquia, Concello de Vigo e Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia-. Tamén era moi satisfactorio ver que, como o proceso era un pouco lento e iamos paso por paso, a xente se asomaba aos valos e realizaba preguntas para entender o que facíamos. Incluso volviamos ver as mesmas persoas pasar dous días despois para comprobar o avance. Así, foise creando certa expectación até o día mesmo da inauguración.