cultura

A orde do día foi un dos últimos fenómenos literarios recentes. A novela do francés Éric Vuillard remexía no pasado nazi e ofrecía unha ollada distante da oficial: puña o foco sobre as complicidades das democracias co III Reich e o papel do gran capital no ascenso de Hitler. Faktoría K publicouna en galego o pasado ano. Agora recunca en Vuillard con A batalla de Occidente.

A poeta Lupe Gómez (Fisteus, Curtis, 1972) escribe cartas. E ademais envíaas por correo postal. Os seus correspondentes, diversos, son a miúdo tamén escritoras e escritores. Fosforescencias titúlase o volume que recolle un bo monllo delas, todas de 2012, e que a finais de ano publicará Alvarellos.

As 13 estampas da traizón son debuxo militante, arte de axitación e propaganda, comunicación esteticamente relevante a prol da II República en plena Guerra Civil. O álbum gráfico de Luís Seoane (Bos Aires, 1910-A Coruña, 1979) poderase ver nunha mostra que este 11 de setembro ás oito do serán se inaugura no salón do Artesoado do Pazo de Fonseca de Compostela.

É da man do xornalista Roman Schatz (Überlingen, Alemaña, 1961) que Dende Finlandia con amor achega, en apenas un cento de páxinas, a outra face do país escandinavo. Monllo de artigos “lixeiros, hilarantes e mesmo ferintes desde o punto de vista do migrante que sofre o choque de culturas”, o volume inaugura Esplanadi, o novo selo da editorial Rinoceronte dedicado exclusivamente á literatura finlandesa traducida ao galego.

O seu campo de especialización é o das diversas e inesgotábeis músicas estadounidenses, por veces máis ou menos de raíz. Os cinco concertos que compoñen o Outono Códax Festival son unha nova proba, que se poderá testar en diversas salas de Compostela entre o 15 de outubro e o 1 de decembro.

Nas músicas expostas no Festival WOS de Compostela a norma é rachar as normas. Polo menos as normas que usualmente delimitan os sons e as melodías máis difundidas. Pero o WOS ten outros obxectivos: “Un programa de propostas en torno ao risco, a exploración, a arte contemporánea e dixital, o contraste entre tradición e innovación, e o diálogo entre disciplinas”. A súa sexta edición comeza esta cuarta feira, 11 de setembro, e remata o domingo 15.

O indiscutíbel protagonista da reentrada literaria en Laiovento será Ricardo Carvalho Calero (Ferrol, 1910 – Compostela, 1990). O escritor e profesor ao que a Real Academia Galega dedicará o Día das Letras o ano que vén centra catro dos títulos, en realidade reedicións revisadas, programados pola editorial para este outono.

“Queremos amosar o noso total rexeitamento á decisión do Concello de Ourense de retirarlle o apoio ao Festival Internacional de Teatro de Ourense”. Con esta clareza pronúnciase Escena Galega, a Asociación Galega de Empresas de Artes Escénicas.

O Ciclo dos Elementos, proxecto narrativo en que María Reimóndez (Lugo, 1975) tece “un espazo literario poboado por personaxes que, coma na vida, ás veces xunta a casualidade pero que se manteñen unidas sobre todo pola vontade”, coñecerá este outono un novo episodio: As estacións do lobo. É unha das novidades que prepara Xerais para a reentrada dun curso literario en que haberá tamén entregas de Anxo Angueira, Antonio García Teijeiro ou Eli Ríos.

Veteranas e consagradas protagonizan a reentrada literaria da histórica editorial Galaxia para este outono. Antoloxías poéticas de María do Cebreiro e Fiz Vergara Vilariño, as novas obras narrativas de Xabier López ou Berta Dávila, e unha surtida nómina de libros dirixidos ao lectorado novo, entre eles un de Bernardino Graña, fan parte da oferta.

O premio que leva o nome da poeta e tradutora de, entre outras, James Joyce ou Roald Dahl, busca recoñecer o labor de “empresas, entidades ou persoas que destaquen pola promoción da tradución ou intepretación cara ou desde o galego”. O certame Xela Arias convócao a Asociación Galega de Profesionais da Tradución e a Intepretación (AGPTI) e acepta candidaturas até o 15 de setembro no enderezo [email protected].

Entre o 6 e o 14 de setembro o cinema mandará en Bueu. Nada menos ca 128 filmes, 70 dos cales son estreas en Galiza, e 65 actvidades conforman o programa a décimo segunda edición do Festival Internacional de Curtametraxes da vila do Morrazo

O novo goberno municipal ourensán, froito dun pacto entre Democracia Ourensana e o Partido Popular, vén de lle retirar o apoio ao Festival Internacional de Teatro. Denúnciao a Asociación de Actores e Actrices de Galiza (AAAG) nun duro comunicado en que cualifica a decisión de “irresponsábel, lesiva e fondamente preocupante”.

Rosario Albán era docente xa retirada do Instituto de Letras da Universidade Federal da Bahia, no Brasil. Foi alí onde, en 1995, fundou o Centro de Estudos da Lingua e Cultura Galegas. Tamén ela estivo detrás do congreso Língua e inmigração na América Latina, organizado en 1996. Albán morreu esta semana.

Pier Paolo Pasolini (Boloña, 1922-Roma, 1975) non foi unicamente un cineasta. Impresionante poeta, narrador de primeira orde, intelectual combativo de militancia marxista, a súa figura marcou o pasado século en Italia. Mais as películas foron, talvez, as súas intervencións de maior repercusión no espazo público. A sala Numax, en Compostela, recupera seis pezas fundamentais da súa filmografía.

“Cal é canción dos afogados / que nunca chega á superficie? // Queres ver o mar arder?”, canta Seso Durán (Marín, 1969) na Canción dos afogados. Rock clasicista de ecos americanos, máis concretamente estadounidenses, fai parte do seu primeiro disco, Son da Memoria (2017). Agora publica o vídeo cunha versión en directo gravada en Mos.