cultura

Os premios Xerais son agora tres. O Xerais de Novela, o Jules Verne de Literatura Xuvenil, e o Merlín de Literatura Infantil. Esta segunda feira, a editorial fixo públicos os lemas das dez obras finalistas.

“Indómita”, “rebelde”, “perversa”, “insolente” son algúns dos adxectivos escollidos pola prensa portuguesa para retratar a escritora Agustina Bessa-Luís, vulto ineludíbel da literatura do país que morreu esta segunda feira, 3 de xuño en Porto, aos 96 anos. A autora da fundamental A Sibila (1953) deixa unha valoradísima obra narrativa.
 

A man do escritor Antón Riveiro Coello (Xinzo de Limia, 1968) dirixiu, entre setembro e outubro do pasado ano, un obradoiro de creación literaria en Rianxo. O resultado tanxíbel chámase Liñas compartidas e colleita textos de 22 autoras e autores que participaron na iniciativa. Algunhas das narracións escritas a seis mans.

Unha balada de soul satinado sobre amores difíciles, conducida por piano eléctrico, é o primeiro adianto de Sol de Invierno, o segundo disco de Rodrigo Ramos. Titúlase Quedaches sen nada e acompáñao á voz Guadi Galego. Esta sexta feira, 31 de maio, estrea o seu videoclip, dirixido por Jairo Moreno e protagonizado por Paloma Saavedra.
 

Teatro e música folk, artesanía e cantos de taberna, xantar no chan e maxia de proximidade: o Folk in Río de Touro é o máis semellante posíbel a unha romaría no século XXI. A súa edición número 12 será o domingo 16 de xuño.
 

Cincocentas cartas de case 300 remitentes, recibidas entre 1886 e 1923, compoñen o terceiro volume do epistolario de Manuel Murguía. Segundo un dos seus editores, Xosé Luís Axeitos, nel percíbese “sempre un horizonte, a construción da Galiza”. Cartas a Murguía (1886-1923) publícao a Fundación Rosalía de Castro e ao seu coidado atópanse, amais do académico Axeitos, o historiador e tamén académico Xosé Ramón Barreiro.

A resistencia e posterior derrota das tribos galas fronte á campaña militar de Xulio César entre os anos 58 e 61 antes de Cristo é a materia dunha das obras máis relevantes da literatura occidental: o relato do sucedido escrito en terceira persoa polo propio César. Alfonso Blanco acaba de traducir ao galego A guerra da Galia.

Os pobos amazigh habitan no norte de África e falan linguas bérberes. Son entre 14 e 25 millóns de persoas, principalmente localizados nos actuais Estados de Marrocos, Alxeria e Tunicia. E son protagonistas da sétima edición do Festival Internacional Amazigh pola Arte e o Patrimonio do Rif, en que Galiza terá un papel significativo.

Once versións do seu propio cancioneiro e un inédito conforman Immersion, o novo disco de Guadi Galego, á venda en outubro. O primeiro adianto do traballo aparecerá o vindeiro 31 de maio e consiste nunha regravación da emblemática Cedeira, acompañada de Iván Ferreiro.

O cineasta Oliver Laxe chegou a Cannes acompañado dos dous protagonistas de O que arde, o seu último filme. Benedicta Sánchez e Amador Arias son actores non profesionais e encarnan esta historia rodada no monte galego e en galego. A terza feira, 21 de maio, estreouse na sección Un Certain Regard e colleitou unha ovación de varios minutos das máis de mil asistentes.
 

As catro viaxes a Galiza de Federico García Lorca aínda non remataron. No seu esteiro naceron edicións e reedicións dos Seis poemas galegos -dúas no último ano-, roteiros que lembran o paso do poeta ou posicionamentos a prol dun Día das Letras para o escritor. E este 30 de maio, na Praza da Quintana de Compostela, estrearase un espectáculo musical ambicioso e mestizo, Lorca namorado.
 

A infancia é época propicia á poesía. Polo menos a esa poesía que responde á definición da capacidade de se emocionar como se cada vez fose a primeira vez. Algo diso contén, a dicir da súa autora, O silencio das gaivotas, o libro co que Arancha Nogueira vén de gañar o premio Johán Carballeira do Concello de Bueu.
 

O País do Gran Furado protagonízao Toribia e a súa banda punk. “É unha obra que resalta polo seu humor irreverente, polas súa transgresión dos contos populares e por reivindicar a poesía, a alegría e a revolución”. As palabras son do xurado do II Premio Fina Casalderrey, que decidiu distinguir o mencionado conto de Xerardo Quintiá (Friol, 1970).
 

Unha conferencia a dúas voces, de título Momentos de Galiza e Portugal, servirá a vindeira quinta feira, 23 de maio, para presentar a última obra de Manuel Miragaia (A Coruña, 1958), Galeguia. Será no Espazo Enocultural Vide, Vide! de Compostela ás oito e media do serán.
 

Unha persoa sentada na cociña. Penumbra. Despois, a mesma persoa nun deserto. Está calmada, pero o seu rostro axítase lenemente. A imaxe regresa á cociña. Parece unha secuencia dun filme pero é o núcleo argumental dun poema. En concreto, dun poema do último libro de Eduardo Estévez, [sen-fin] (Positivas, 2019).
 

A foresta e as árbores son oito ensaios de oito autoras diferentes que reflexionan sobre un feito cadora menos inusual: realizar filmes en lingua galega. Porque a foresta e o cinema en galego e as árbores son os filmes en galego. Coordinado pola catedrática e cineasta Margarita Ledo, o volume é o segundo número da colección Pantallas da editorial Galaxia.
 

Nove anos despois da súa última gravación, Catro, Skacha regresa aos escenarios. Este sábado 18 de maio, a partir das nove e media na Sala Malatesta de Compostela, revalidarán a súa reestrea de hai unha semanas en Vigo. O seu street punk de bordos oi!, fundamental na música galega subterránea da mudanza de século, segue falando ao caso.