cultura

Protagoniza o Día das Letras e, porén, Antonio Fraguas foi máis ca un escritor. Dedicouse sobre todo a distintas variacións da ciencia etnográfica. Rexistrou costumes populares e cantigas tradicionais, percorreu santuarios e viviu romarías, trazou xeografías do pequeno e rescatou historias esquecidas. E é tamén obxecto da usual inflación de títulos aparecidos polo 17 de maio.   
 

O poeta que publicou hai 41 anos Silencios e conversas de inverno -primeiro elo dunha longa cadea de títulos-, activista cultural e social, figura inevitábel da literatura contemporánea, recibe a vindeira semana a medalla de mérito artístico Alberto Nepomuceno da Universidade Estadual do Ceará do Brasil. “Sinto que é un recoñecemento á miña xeración”, di Cesáreo Sánchez Iglesias a Sermos Galiza, “e acéptoo con todo o pudor e toda a sincera humildade”.
 

Apatacón é a compañía musical e teatral que Faia Díaz -coñecida polo seu labor vocal en Coro do Encaixe ou De Vacas- e a contadora Vero Rilo puxeron en marcha coa idea de “investigar os límites e puntos de encontro das súas disciplinas”. O sábado 18 de maio amosarán algúns dos seus resultados na casa museo Manuel María, de Outrieo de Rei.
 

Rosalía de Castro escribiu cancións. Desta tese parte o cantor Tino Baz (A Guarda, 1972) para se enfrontar á obra da poeta, enmarcala musicalmente e ofrecer a súa “defensa e divulgación” da mesma. Si cantan es ti que cantas son 11 poemas e un epílogo que Baz ultima estes días nos Baixo Miño Estudios, en Tabagón (O Rosal).
 

O pioneiro da produción Víctor Ruppén, as fitas galardoadas nos últimos Mestre Mateo e o documental etnográfico serán os eixes da programación coa que o Centro Galego das Artes da Imaxe (CGAI) na Coruña celebra a semana do Día das Letras.
 

As mudanzas a tempo poden ser unha vitoria. Algo así pensou o Colectivo Agrocuir da Ulloa, que, despois de cinco edicións con éxito e repercusión crecentes, introduce variacións no seu recoñecido e admriado festival. A primeira, o escenario: este ano as actividades trasládanse a diferentes espazos na vila de Monterroso. A segunda, o prezo: pasa a ser de balde. E para financialo poñen en marcha unha campaña de microfinanciamento.
 

A penúltima sesión do curso de Poetas Di(n)versos xuntará na Coruña dúas potentes voces femininas, a de Pilar Pallarés (Culleredo, 1957) e a da estadounidense Mary Jo Bang (Waynesville, Missouri, 1946). Será esta segunda feira, 13 de maio, no Auditorio do Centro Ágora.
 

A Gala do Libro non só debuxan o panorama literario do ano. Tamén recoñece traxectorias e entrega dous premios honoríficos e a distinción Escritora Galega Universal. Nesta edición, as sinaladas son a escritora María Xosé Queizán, o libreiro Antonio Fernández Maira e a autora portuguesa Maria Teresa Horta.
 

Son os textos base da ultima montaxe do Centro Dramático Galego. Obra de Esther F. Carrodeguas e Roi Vidal Ponte, agrupados como Neorretranca e posmorriña, propoñen unha lectura humorista e aguda desde rexistros diferentes da “Galiza máis alá dos tópicos”. Así o explica quen dirixiu a montaxe, Gena Baamonde, no limiar ao libro das pezas publcado por Positivas e a Xunta.
 

A pintura de Berta Cáccamo transitou os vieiros da abstracción. Pero unha abstracción emotiva, acolledora, talvez no esteiro da seu admirado Joan Miró. Vencellada ao grupo Atlántica que renovou a plástica galega na década dos 80 do pasado século, Berta Cáccamo morría hai agora un ano con apenas 55 de idade. O CGAC réndelle homenaxe esta sexta feira, 10 de maio.
 

Roseira de rosas roxas é un verso de Manuel Leiras Pulpeiro (Mondoñedo, 1854-1912). Agora tamén é o título do libro que recolle a obra premiada de vinte autoras no certame a nome do poeta, médico insigne dos pobres e republicano militante.

Setecentas persoas asistiron esta cuarta feira á entrega dos premios Martín Códax da música galega. E as 700 escoitaron a súa representación asociativa reclamar “normativas claras” e máis espazo para o seu traballo nos medios de comunicación e nas salas de concertos. A gala descubriu, finalmente, as gañadoras das 18 categorías. Carlos Barruso recibiu o premio honorífico.
 

A Asociación Cultural O Galo quere conmemorar o primeiro cabodano do escritor Xabier P. Docampo lendo a súa obra. E léndoa en voz alta. Para tal efecto convoca as interesadas e os interesados o vindeiro 4 de xuño ás cinco da tarde na Biblioteca Ánxel Casal de Santiago de Compostela.
 

O cinema é un material funxíbel. Non por acaso, a maior parte do filmado no primitivo período mudo perdeuse. Cando o obxecto é o cinema experimental, sempre á marxe da industria, as posibilidades de supervivencia redúcense. Sobre esta circunstancia porá o foco a décima edición do Festival S8, na Coruña do 31 de maio ao 9 de xuño
 

As coplas que se cantaban nas ruadas de Loureiro de Cotobade. Roseiras e paxariños nas cantigas dun serán foi o título do discurso co que Antonio Fraguas ingresou na Real Academia Galega o 8 de maio de 1956. A institución vén de o dispoñibilizar nunha edición dixital facsimilar canda a réplica, pronunciada por Ramón Otero Pedrayo.
 

Cans fai 16 anos. O festival de cinema talvez máis popular de Galiza acollerá entre o 22 e o 25 de maio na parroquia do Porriño cineastas de seis países, músicas de diversa pelaxe, artistas de probada solvencia e filmes de pequeno formato e gran ambición até 152. A súa singular paisaxe de chimpíns, galpóns, famosas en roupa de ir á leira, actores despistados e público de toda a parte dáse por segura.
 

Pondaliana son 15 poemas de Eduardo Pondal con ilustracións de Leandro Lamas e música de máis dunha ducia de artistas. En formato libro disco, editado pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega (AS-PG) e A Mesa pola Normalización Lingüística, o traballo preséntase esta cuarta feira, 8 de maio, en Compostela, da man da Asociación Cultural O Galo.
 

A Alberto Nepomuceno (Fortaleza, 1864-Rio de Janeiro, 1920) correspóndelle, segundo os historiadores, a paternidade do nacionalismo na música académica brasileira. Tamén é o nome da medalla de mérito artístico da Universidade Estadual do Ceará, no Nordeste do Brasil, e que acaban de ser concedida ao poeta Cesáreo Sánchez Iglesias.
 

Ás súas voces e mans e coiros e ferreñas corresponde non pouca da responsabilidade na recuperación popular da música de pandeiretas. Tres décadas despois da súa fundación, Leilía repasa a súa historia nunha nova xira, CantarELAS, que comeza este 16 de maio nas Neves.