historia

A Deputación da Coruña promove unha serie de actividades, presenciais e nas redes, co obxecto de poñer en valor a obra e a traxectoria de Antolín Faraldo no ano do bicentenario do seu nacemento.

O proxecto 'Memoria dun século' busca "traballar o relato colectivo de lugar" a través dos saberes e vivencias das persoas maiores.

Miguel Vázquez Freire (Corcubión, 1951) é coñecido pola súa vinculación coa literatura infantil e xuvenil. A súa obra 'Proxecto pomba dourada' (Vía Láctea, 1987) é unha das máis emblemáticas do xénero nos anos 80, ao que dedicou moitas outras e aínda traballos como a crítica, a edición ou a tradución, alén de dirixir proxectos como a revista 'Golfiño'. Porén, esta dedicación non chega para resumir unha carreira na que ademais aparece a poesía, as novelas para adultos e tamén ensaios dos máis variados temas. Este ano sorprendíanos co libro 'De Compostela a Braga e de Braga a Compostela. O Pío Latrocinio e outras vellas inimizades' (Positivas, 2022).

O 10 de xullo vai lembrarse o 25º aniversario do asasinato por ETA de Miguel Ángel Blanco, concelleiro do PP, coa asistencia dos reis e cargos do Estado. Acto que aproveitan PP e Vox para atacar o Goberno e a Lei de Memoria Democrática, que está en tramitación.

Non todo son malas novas nos últimos tempos para o principal equipo da capital da Galiza, pois os irmáns César e Lito Vila veñen de lanzar SD Compostela 1962-2022: 60 anos de sentimento branquiazul, un libro que repasa as seis décadas de traxectoria dun conxunto que tocou teito nos anos 90 do século pasado.

Estreleira leva meses a producir os 50 emblemas das comarcas do país coa axuda dos especialistas en heráldica e deseño gráfico, Héitor Picallo e Elena Penas.

Tras defender unha tese sobre clientelismo político, Daniela Ferrández (Almoradí, 1988) cambiou a súa liña de investigación para conxugar historia e activismo trans. 'A defunción dos sexos' (Xerais) é o resultado desa muda, un libro no que saca á luz "as disidentes sexuais que nos precederon para axudar a destapar as xenealoxías do colectivo do que fago parte".

Francisco Domínguez foi coñecido por toda a Galiza nacionalista do período republicano como 'Pancho da Barrela'. Foi emigrante, filántropo, promotor de diversas experiencias educativas, militante do Partido Galeguista e, por último, exiliado. Agora, as súas veciñas e veciños de Carballedo recuperan a súa memoria.

"Queremos facer divulgación social sobre o Reino da Galiza". Son palabras do deputado de Cultura da Deputación da Coruña, Xurxo Couto, onte, durante a presentación do congreso sobre o Reino Medieval da Galiza que impulsa a institución provincial, nun acto no que estivo acompañado polos comisarios do evento, Xosé Lois Vázquez e Anselmo López Carreira.

Xusto Beramendi (Madrid, 1941), catedrático de Historia Contemporánea e especialista na historia das ideoloxías e dos nacionalismos, ofreceu a pasada semana a palestra titulada Galiza, provincialismo. 1840-1846. A actividade, organizada pola Asociación Cultural O Galo, tivo lugar no Museo do Pobo Galego, unha institución da que Beramendi foi cofundador e presidente do seu Padroado até o mes de abril en que anunciou a súa retirada. Nós Diario conversa con Beramendi da importancia do provincialismo na orixe do galeguismo e do futuro do proxecto museístico compostelán.

Docentes de todo o país impulsan unha campaña, con máis de 3.200 sinaturas recollidas até o momento, que insta a reincorporala ao currículo do Bacharelato: "A súa supresión prexudica gravemente as posibilidades de aprendizaxe do alumnado sobre a identidade territorial e histórica da Galiza".

A raíña do río, a vampiresa da auga, ou, simplemente a lamprea. Leva habitando nos ríos galegos desde hai máis de 500 millóns de anos, antes da existencia da especie humana e mesmo desde antes de que existisen os dinosauros. A lamprea é unha das primeiras especies de invertebrados de que se ten constancia na Terra. Co seu corpo alongado e a súa boca repleta de dentes, leva alimentando incontábeis xeracións de galegas e galegos.   

Un dos estereotipos ou prexuízos máis comúns en canto á orixe celta da Galiza é que se trata dunha teoría ancorada nas correntes decimonónicas do historicismo do país, sen ningún tipo de arraigo na sociedade actual. Porén, proxectos como o videoxogo de rol The Waylanders, da compañía coruñesa Gato Studio, fan moito por achegar ao público xeral os vínculos entre o celta e o noso país, e serven de ferramenta normalizadora do pasado.

Hai 45 anos escribiuse unha das páxinas máis importantes da loita popular e ecoloxista na Galiza. Oito mil persoas persoas, respondendo a unha convocatoria das Comisións Labregas, deron un paso decisivo na paralización da central nuclear proxectada por Fenosa na Galiza.

A partir do vindeiro curso entrará como materia optativa no currículo da Educación Secundaria Obrigatoria