literatura

En Don Xoán (contado por si mesmo), Peter Handke volve sobre a figura do libertino e preséntao cunha nova luz, a que cadra xustamente coa súa propia literatura: confusión, lindes difusas, certo pesimismo existencial. En tradución de Luís Fernández Rodríguez, é a única obra do premio Nobel 2019 en galego.

A reentrada ao curso literario serve a críticas, autoras e editoras para reflexionar sobre o estado das letras e as súas necesidades inmediatas. Défices estruturais, debates estéticos e perspectivas sistémicas son algúns dos temas que preocupan no sector. Eis un estrato da peza publicada no número 366 do semanario en papel.

Manal Al-Sheikh naceu en Nínive. Pero a segunda Guerra do Golfo enviouna ao exilio en Noruega. Desde a distancia continuou a construír unha das obras máis prestixiosas da poesía iraquí contemporánea. Este 7 de outubro recitará na Coruña canda a galega Lara Dopazo (Marín, 1985), potente voz da poesía galega última.

Galiza espreguizábase após 40 anos de ditadura. Nas rúas decidíase entre ruptura e reforma. Nos escritorios dos poetas tamén. O grupo Rompente, cuxo núcleo formaban Antón Reixa, Manuel M. Romón e Alberto Avendaño, axiña tomou partido. E, como de deduce do seu nome, non o fixeron pola reforma. Os nenos terríbeis da poesía galega reúnense esta sexta feira, 4 de outubro, por primeira vez en catro décadas. Será dentro do Festival Kerouac.

O Fólio, Festival Literário Internacional de Óbidos, em Portugal, a decorrer de 10 a 20 de outubro de 2019, contará com presença galega no marco do Folio Educa.

 

 

Será no marco da Feria Internacional del Libro del Eje Cafetero, unha das máis relevantes de Colombia, na cidade de Pereira.

 

 

Ricardo Carvalho Calero (Ferrol, 1910-Compostela, 1990) responde con exactitude á figura do polígrafo. Escritor profundo, brillante e tamén polémico sobre materias variadas e en rexistros diversos, foi ademais poeta de singular voz. A súa poesía levaba anos fóra do mercado e agora regresa ás librarías da man de Através Editora.

Fiz Vergara Vilariño (1953-1997) foi un deses poetas que constrúen un mundo propio. E fano cos materiais que teñen máis a man, no seu caso a terra da Lóuzara Xabreira, a soidade existencial, o berro afogado. Non abundan, pero ás veces deveñen emblemas. Outras non e a desmemoria aprópiase da súa obra. Parece o caso de Vergara Vilariño, cuxa poesía rescata agora a antoloxía Non deixes que a tardiña me sorprenda.

“Unha novela de misterio presidida polo humor” vén de gañar o premio Raíña Lupa de literatura infantil e xuvenil concedido pola Deputación da Coruña. Titúlase Antía e Daren e os pequenos detectives e é obra de Valentín Alvite (Vimianzo, 1959).

“Sinxeleza estrutural” e “estilo deputado” son dúas da características que o xurado do Premio Narrativa Breve de Repsol salientou esta cuarta feira de Diario dun enterro. O seu autor é Gonzalo Hermo (Taragoña, Rianxo, 1987), quen até agora só publicara aclamados libros de poemas.

Yasha é un mago de sona e talento que percorre a Polonia de finais do século XIX. Escapista, é quen de saltar barreiras ou abrir cadeados. E así vive ademais cando está fóra da escena. Este é o argumento de O mago de Lublin, novela orixinal de 1960 obra de Isaac Bashevis Singer, o máis célebres dos autores de lingua yiddish. Agora ve a luz en galego.

Un artigo publicado por Álvaro Cunqueiro o 6 de xaneiro de 1974 no Faro de Vigo incluía toda unha declaración de intencións, case unha manda: “E, naturalmente, con ese fondo de tristura que é o grande luxo que soio poden permitirse os mozos, e que pra adulto usado como o que estas liñas escribe, sería como a recomendación da ialma, en vésperas da morte”. A este Cunqueiro serodio e con todo vital salvábao tamén a literatura, como se deduce da compilación No obradoiro do fabulador, á que pertence o texto citado.

“as agullas dos eólicos / cosendo o tempo // as nubes / túmulos sagrados / coroando as montañas”, escribe Rebeca Baceiredo en Vésperas. É un dos poemas de Libro de horas (Urutau, 2019) e Baceiredo, unha das 17 autoras que reúne Un xardín de medio lado, subtitulado 17 poetas da Urutau na Galiza. Que cose non o tempo, senón dúas beiras do mundo galego portugués, Galiza, Portugal e Brasil.

A orde do día foi un dos últimos fenómenos literarios recentes. A novela do francés Éric Vuillard remexía no pasado nazi e ofrecía unha ollada distante da oficial: puña o foco sobre as complicidades das democracias co III Reich e o papel do gran capital no ascenso de Hitler. Faktoría K publicouna en galego o pasado ano. Agora recunca en Vuillard con A batalla de Occidente.

É da man do xornalista Roman Schatz (Überlingen, Alemaña, 1961) que Dende Finlandia con amor achega, en apenas un cento de páxinas, a outra face do país escandinavo. Monllo de artigos “lixeiros, hilarantes e mesmo ferintes desde o punto de vista do migrante que sofre o choque de culturas”, o volume inaugura Esplanadi, o novo selo da editorial Rinoceronte dedicado exclusivamente á literatura finlandesa traducida ao galego.

O indiscutíbel protagonista da reentrada literaria en Laiovento será Ricardo Carvalho Calero (Ferrol, 1910 – Compostela, 1990). O escritor e profesor ao que a Real Academia Galega dedicará o Día das Letras o ano que vén centra catro dos títulos, en realidade reedicións revisadas, programados pola editorial para este outono.

O Ciclo dos Elementos, proxecto narrativo en que María Reimóndez (Lugo, 1975) tece “un espazo literario poboado por personaxes que, coma na vida, ás veces xunta a casualidade pero que se manteñen unidas sobre todo pola vontade”, coñecerá este outono un novo episodio: As estacións do lobo. É unha das novidades que prepara Xerais para a reentrada dun curso literario en que haberá tamén entregas de Anxo Angueira, Antonio García Teijeiro ou Eli Ríos.

Veteranas e consagradas protagonizan a reentrada literaria da histórica editorial Galaxia para este outono. Antoloxías poéticas de María do Cebreiro e Fiz Vergara Vilariño, as novas obras narrativas de Xabier López ou Berta Dávila, e unha surtida nómina de libros dirixidos ao lectorado novo, entre eles un de Bernardino Graña, fan parte da oferta.

O seu nome representou como poucos o arquetipo do escritor comprometido na primeira metade do século XX. Militante comunista e defensor da experiencia bolxevique, antes Henri Barbusse (Asniéres-sur-Seine, Francia, 1873-Moscova, 1935) escribira unha obra hoxe clásica e situada entre os predecesores existencialistas: O inferno. Celia Recarey acaba de traducila ao galego.

Canibalismo (Estaleiro Editora, 2011) foi o primeiro libro publicado por Marcos Abalde (Vigo, 1982). Peza experimental, dalgún xeito inscrita niso que denominan posdramaturxia, a medio camiño entre a poesía radical e o teatro fóra de norma, quedou un pouco á marxe do radar crítico. Agora o colectivo Projeto Jägher quere transformala nunha curtametraxe.