En 1917, cento e un anos van alá, a Asociación de Hostaleiros e Fondistas de Galicia editou a que, seguramente, é a primeira guía para o turista que visita o noso país. A Asociación, creada en xaneiro dese ano de 1917, viña funcionando, de maneira informal, desde 1909 mais foi a partir de setembro de 1915 que se tomou a serio a súa constitución.
Xa en 1917 a recén constituída Asociación decide editar unha guía co “nobre desexo de fomentar o turismo na rexión”. No limiar, de xullo de 1917, a Asociación presenta a guía como ”ensaio para empresas de máis alcance” e lamenta o pouco interese que as entidades oficias e particulares do país mostran para facer visíbeis “os grandes atractivos e extraordinarias belezas desta terra”. A guía terá erros, por ser a primeira obra deste xénero que se edita, mais subsanaranse “se hai galegos entusiastas que os indiquen”. En todo o caso, a Asociación entende que con esta obra ten, polo menos, “a íntima satisfacción de crer que con esta modesta iniciativa realiza unha obra de verdadeira necesidade e un labor de galega e patriótica conveniencia”
Por certo, a Guía é unha obra con erros, mais lindísima.
Contar as excelencias dun país
Toca agora falar, brevemente, do contido. Trátase, como dixemos, dunha guía para contar as excelencias dun país
A publicación, editada pola Asociación de Hoteleros y Fondistas de Galicia foi repartida gratuitamente, coa portada a cor obra do pintor Román Navarro, o tenente coronel de cabalaría que permutou co pai de Picasso a praza na Escola de Artes da Coruña, e texto de Eladio Rodríguez. Son 163 páxinas con fotografías, información sobre hoteis e fondas, correos, vapores, prezos dos billetes, distancias ou mapa de estradas. Financiouse con máis de 70 anuncios. Hai edición facsímile do ano 2008 a cargo da editorial Maxtor.
Os promotores desta primeira guía da Galiza dicían que as seguintes deberían ter versións en francés e inglés, e chamaban a atención, como un deber colectivo, de entidades oficiais e particulares para entre todos atender a necesidade de pregoar os nosos encantos.
Alén dese valor propagandístico a guía presenta algunha información que hoxe nos chocaría. Por exemplo, entre os ríos menciona o Ézaro, “de nome helénico, que rodea un monte chamado Pindo” ou a presenza en Foz de itacolumita, “rocha notábel en que soen encontrase diamantes”
Hai un século que na Galiza se publicou o primeiro intento de contar as excelencias e atractivos de todo un país.
Non é cativo mérito.
