Irán confirma a morte do presidente Raisi, designa un mandatario provisorio e prepárase para novas eleccións

Na mañá da segunda feira, após unha busca de arredor de 15 horas e no medio dunha despregadura de 73 equipos de rescate, foi localizado finalmente o helicóptero no que viaxaba o presidente iraniano, Ebrahim Raisi, carbonizado logo de partir en dous e estouparse nunha área montañosa no noroeste do país. O aparato foi atopado despois de que un drone turco detectara unha “fonte de calor”, axilizando unha operación de rescate que se viu dificultada polas complicadas condicións meteorolóxicas, que incluían unha densa brétema. No marco da nova da súa desaparición, outros países da rexión amais de Turquía, como Arabia Saudita, Kuwait, Qatar ou o Iraq aprestáronse a ofrecer axuda, do mesmo xeito que Rusia. Canda Raisi constatouse o falecemento do ministro de Asuntos Exteriores, Hossein Amirabdollahian, do gobernador da provincia de Acerbaixán Oriental, Malik Rahmati, do aiatolá Mohammad Ali Al-Hashem, que representaba o líder supremo Ali Khamenei no territorio, do xefe do equipo de seguridade de Raisi, Sardar Seyed Mehdi Mousavi, e da tripulación do helicóptero, os coroneis Seyed Taher Mostafavi e Mohsen Daryanush e o maior Behrouz Ghadimi. A Axencia de Xestión de Crises de Irán comunicou que os corpos puideron ser identificados sen a necesidade de probas de ADN malia as queimaduras, detallando que o de Al-Hashem estaba en mellores condicións, ao permanecer con vida até unha hora despois do accidente, tempo no que mantivo unha conversa telefónica coa Oficina da Presidencia. O convoi de tres helicópteros no que viaxaba o mandatario regresaba a Irán logo de participar as autoridades en Acerbaixán na inauguración dun encoro no río Araz, na fronteira común. Ademais, Raisi mantivera o domingo unha reunión co seu homólogo acerbaixano, Ilham Aliyev, que salientara a relación “moi positiva” entre ambos os dous países. Irán declarou cinco días de dó polo falecemento, o que replicaron o Líbano e Siria anunciando tres xornadas de loito, ao tempo que Paquistán e o Iraq o desenvolverán ao longo dun día. As cerimonias fúnebres das vítimas decorrerán a mañá da terza feira en Tabriz, a máis de 70 km da área na que se achou o helicóptero e que era a localidade á que se dirixía a comitiva. Como prevé a Carta Magna de Irán, o vicepresidente primeiro Mohammad Mokhber foi designado como presidente provisorio. Amais, en caso de morte do presidente ratifica que nun máximo de 50 días deberán organizarse eleccións presidenciais. Un dobre atentado no cabodano de Qasem Soleimani intensifica o conflito en Oriente O Goberno convocou a segunda feira unha reunión de emerxencia, e Mohammad Bagheri, xefe do Estado Maior das Forzas Armadas, ordenou unha investigación sobre as causas do accidente. Vladimir Putin, o presidente ruso, mantivo unha conversa con Mokhber. O Kremlin debullou que os dous líderes fixeron énfase na “súa intención mutua de fortalecer aínda máis” os lazos comúns. Nas súas condolencias, Putin asegurou que Raisi foi un “verdadeiro amigo de Rusia”. Nese sentido, o mandatario chinés, Xi Jinping, afirmou que o país asiático “perdeu un bo amigo”. Tamén a India, Exipto, Venezuela ou Cuba transmitiron o seu pésame, o que tamén fixo a Unión Europea (UE) e a Organización das Nacións Unidas (ONU). Repercusións Aínda que Raisi estaba considerado un potencial sucesor de Khamenei como líder supremo, o analista político da canle Al Jazeera Marwan Bishara sostivo que o sistema político iraniano poderá absorber o impacto, explicando que o país “non é un tipo típico de sistema totalitario ou unha ditadura” na que a perda dun home pode levar o sistema ao colapso. “Hai unha elite realmente forte que goberna” en paralelo “a un sistema forte que estivo desenvolvéndose e evolucionando durante as últimas catro décadas dunha maneira na que existen controis e equilibrios”, sinala. Simon Mabon, docente da Universidade de Lancaster, apuntou que o réxime precisará atopar alguén que poida “xerar capital social e político” para substituír Raisi, e Luciano Zaccara, profesor da Universidade de Qatar, detallou que non existía debate arredor das candidaturas que se postularían contra Raisi nos comicios programados o vindeiro ano posto que desde 1981 todos os presidentes foron reelixidos para un segundo mandato. O acordo Riad-Teherán impulsa as conversas de paz ao longo de Asia Occidental “Sabemos que no campo conservador hai un par de persoas que poderían estar interesadas en postularse, mais ninguén ten realmente o apoio do poder político”, remarca, á vez que Parisa Hafezi, da axencia Reuters, adianta as rivalidades no seu bando para facerse co nomeamento. Sexa como for, a politóloga Yelena Suponina sentencia que “en política exterior pouco cambiará”. O peso de Raisi na política iraniana permitiulle liderar a reconciliación con Arabia Saudita, fortalecer as relacións con Rusia e a China, levar o país ao grupo Brics, no que ingresou este ano, ou impulsar as represalias contra Israel polo ataque sionista contra o consulado iraniano en Damasco, a capital siria. Asemade, no seu mandato desatouse a represión contra as protestas desencadeadas pola morte da kurda Mahsa Amini en custodia policial após ser detida por non levar correctamente posto o velo, no contexto da que se produciron máis de 500 mortes. Ademais, foi sancionado polos Estados Unidos, que o acusou de participar como membro do Poder Xudicial na execución de milleiros de disidentes políticos con posterioridade á fin da guerra entre Irán e o Iraq en 1988. O accidente foi causado por "mal funcionamento" do helicóptero A axencia IRNA reportou a segunda feira que o accidente debeuse “ao mal funcionamento técnico do helicóptero”, un Bell 212 que comezou a fabricarse en 1968 nos Estados Unidos e que Irán adquiriu a comezos da década do 2000. O ex titular de Exteriores iraniano Mohammad Javad Zarif arremeteu contra as sancións estadounidenses, que “embargaron a venda de avións e repostos de aviación a Irán”, o que está vinculado co pésimo historial da aviación no país, no que morreron case 2.000 persoas en accidentes aéreos desde 1979. “Quedarán rexistrados na lista de crimes dos Estados Unidos contra o pobo iraniano”, resolveu. Waleed Saleh, profesor experto en mundo árabe: "Até os inimigos de Sadam estrañan o tempo do Baaz" Pola súa parte, o experto en aviación e ex piloto de helicóptero Paul Beaver describiu como “case inevitábel” que o clima, con moitas nubes, néboa e baixas temperaturas, influíra no accidente. O analista e consultor aeroespacial Richard Aboulafia confirmou á axencia AP o efecto das sancións coercitivas na industria aérea iraniana, anotando que o país probabelmente estea a recorrer ao mercado negro para facerse cos recambios e cuestionando as súas capacidades de mantemento. Con todo, incidiu en que non hai sancións para a compra de “helicópteros rusos, e os helicópteros rusos son bastante bos”. “Poderías mercar un MI-17 en calquera momento, é no que voa Vladimir Putin”, recalcou. Perante as especulacións sobre que se tratara dunha hipotética operación israelí, un funcionario sionista reiterou a Reuters que non estiveron involucrados no acontecido.