A Galicia constitucional, a mellor Galicia da historia
Adrián Pardo, presidente de Novas Xeracións do PP
No ano 2022, a prestixiosa revista británica The Economist volvía incluír ao Reino de España dentro do reducido grupo das democracias plenas, concretamente no posto 22 dos case 170 estados analizados e onde tan só 24 estados teñen a consideración de democracia plena.
Este feito non é un tema menor, e máis se temos en conta que entre os países da nosa contorna hai moitos que non alcanzan dita categoría, como pode ser o caso de Bélxica, Italia ou Portugal, os cales sitúan nos postos 36, 34 e 28, respectivamente, na categoría de democracias deficientes.
Este dato consolida ao Reino de España como un dos países con máis garantías democráticas do mundo. De feito, a nosa propia Constitución recolle como un dos seus valores superiores o pluralismo político.
Estes avances na construción do noso Estado social e de dereito foron grazas á nosa Transición. Esa mesma Transición que permitiu consolidar ao noso país como un dos máis avanzados do mundo e que ten no rei emérito Juan Carlos I a un dos seus grandes protagonistas, como Xefe de Estado que logrou en pouco máis de dous anos e medio poñer os alicerces da que hoxe en día é segundo The Economist unha das mellores democracias do mundo.
Non se podería entender a Transición sen Juan Carlos I
Neste contexto, a neutralidade do rei Juan Carlos I favoreceu o consenso de homes de diversas ideoloxías e procedencias que souberon buscar puntos de unión dentro das súas diferenzas para acordar a Constitución Española, a norma superior do noso ordenamento xurídico e que foi aprobada en referendo por unha ampla maioría de españois —en Galicia o apoio foi superior ao 89% nas catro provincias—.
Non se podería entender a Transición española sen Juan Carlos I ao igual que tampouco se podería entender este avance cara a democracia sen a participación de grandes homes que antepuxeron o interese xeral ás súas ideoloxías. De feito, un exemplo disto é unha anécdota case descoñecida a día de hoxe: en 1977, en pleno proceso constituínte, Manuel Fraga —candidato invicto á presidencia da Xunta de Galicia, que dirixiu con maioría absoluta durante 16 anos— foi o encargado de presentar nunha conferencia do Club Siglo XXI en Madrid ao entón líder do Partido Comunista de España, Santiago Carrillo; e dita conferencia empezou cun abrazo entre ambos, o cal foi o fiel reflexo da España que estaba a piques de comezar.
Foi esta Transición e esta Constitución a que consolidou ao Reino de España como un dos países máis descentralizados do mundo e que permitiu que Galicia alcanzase as cotas de autogoberno máis importantes de toda a súa historia —a pesar do rexeitamento, entre outros, do nacionalismo máis radical—. Un autogoberno que se iniciaría coa aprobación do Estatuto de Autonomía, que comezou a súa andaina nada máis ser aprobada a Constitución, e que foi finalmente aprobado en 1981.
España é un dos países con máis garantías democráticas do mundo
A Galicia e a España de hoxe non se parecen en nada á de hai 40 anos, un avance logrado grazas á Constitución máis avanzada da nosa historia. Pero o progreso de Galicia ao longo destas décadas choca, sen dúbida, co inmobilismo do independentismo. Un independentismo moi activo criticando o proceso constituínte —e estatutario— e o papel fundamental da monarquía nese período; e cunha actitude submisa cos seus socios de Bildu, os cales titubean á hora de condenar un terrorismo que foi o gran obstáculo á nosa consolidación como democracia.
É incomprensible que aqueles que critican a figura de Juan Carlos I definan a Arnaldo Otegi como home de paz. A Galicia de hoxe é a mellor Galicia da historia, e todo grazas a un Estatuto de Autonomía e a unha Constitución que a consolidaron non como a Galicia gris e inmóbil que promove o independentismo, senón como unha Galicia eminentemente aberta e plural.
Non é hora de monarquía española, é hora de Galiza
Marta Gómez, secretaria xeral de Galiza Nova
Estamos no 2023 e a monarquía segue vixente e con moito poder no Estado español. Estamos no 2023 e os herdeiros de Franco continúan a telo todo “atado e ben atado”. E para mostra, a visita de Juan Carlos I en Sanxenxo esta fin de semana: un monarca fuxido da xustiza que volve impune coa complicidade do Goberno do Estado e o beneplácito do Goberno da Xunta. Así, ante este panorama desolador é fácil preguntarse a razón pola cal esta institución pode seguir sendo considerada actual, útil e sobre todo democrática.
Todos os sucesos que rodean á figura do rei emérito non fan máis que corroborar que a monarquía é unha institución corrupta e que atenta directamente contra os valores democráticos do noso pobo. Unha institución anacrónica diante da cal unha maioría social demostra que non ten cabida no noso país.
A monarquía española leva séculos oprimindo a Galiza, establecéndose unha continuidade desde os Reis Católicos ata o día de hoxe. Aínda que se tente facer un lavado de cara co monarca actual, non esquecemos que provén desde lonxe dunha historia de espolio colonial e violencia e desde máis preto da ditadura franquista, que deixou como sucesor ao pai do rei actual que agora volve ao noso país como se ningún delito rodeara a súa figura.
un monarca fuxido da xustiza que volve impune coa complicidade do Goberno
Consideramos polo tanto que este é un réxime totalmente inxusto, que mantén á súa cabeza unha institución totalmente anacrónica e que nos condena á dependencia do Estado español. Esta dependencia é a causante de termos os salarios máis baixos, de que non poidamos expresarnos libremente na nosa lingua, de que as mozas galegas non poidamos ter proxectos de vida dignos e en definitiva que as nosas condicións de vida sexan peores. Nós queremos que as mozas e mozos deste país poidan desenvolver aquí os seus proxectos de vida, con empregos e vivendas dignas e servizos públicos de calidade, lonxe da podremia que representa a casa real.
Ademais, no 2020 – tan só hai tres anos – coñecíamos a noticia de que Juan Carlos I decidía trasladar a súa residencia fóra do Estado español, unha manobra que demostra que a monarquía é un réxime corrupto e caduco nun intento de salvagardar a súa imaxe e protexer os intereses da casa real, desvinculando a Felipe de Borbón das múltiples actividades ilícitas desenvoltas polo seu pai. Eran naquel entón e seguen sendo agora numerosos os escándalos que rodean á monarquía española, con varias investigacións en torno a comisións cobradas presuntamente de xeito ilegal.
A monarquía española leva séculos oprimindo a Galiza
Naquel momento, as forzas políticas herdeiras do réxime do 78 tentaban evitar a toda costa unha investigación parlamentar sobre estas actuacións corruptas, amparándose no pretexto da inviolabilidade da figura do monarca. Tres anos despois vemos como o que temíamos se cumpre: O exilio supuxo o borrado de todas estas manobras ilícitas e o Borbón pode volver ao noso país e pasearse impunemente polas nosas rúas, o único que importa “é que el se relaxe”.
Rexeitamos a presenza do rei Juan Carlos I en Sanxenxo esta fin de semana e condenamos a complicidade do goberno do PSOE e Unidas Podemos e o beneplácito do Partido Popular na Xunta de Galiza. Esiximos que o rei emérito se presente ante a xustiza e que se enfronte a ela con todas as consecuencias e defendemos o noso firme compromiso na loita por construír unha República Galega. Galiza non ten rei.