entrevista

A partir de 1977, abríronse no nacionalismo galego dúas grandes pólas, encabezada unha delas por Camilo Nogueira. Con diferentes denominacións acabaría por popularizar a sigla Esquerda Galega. Joám Lopes Facal (Toba-Cee, 1940) foi unha das súas figuras senlleiras, e explícanos nesta conversa os alicerces dunha traxectoria política que funde parte da súas raíces nas folgas xerais que incendiaron Vigo en 1972.

Xosé María Torné é experto en mercadotecnia, imaxe e comunicación e a persoa que está detrás do deseño da bandeira de Nunca Máis, como narra nunha das pezas recollidas en "Nunca Máis. 20 anos da maior resposta social do pobo galego", libro publicado pola Fundación Galiza Sempre. Conversou con 'Nós Diario' para tratar os 20 anos da histórica manifestación en Compostela e o que supuxo o emblema da súa autoría.

David Vázquez, director, está detrás de O último de Arganeo, un documental que segue a vida de Edilberto Rodríguez, nado no concello cabreirés de Benuza (León). Vázquez relata a vida deste rapaz de 24 anos que loita por recuperar o oficio de pastor xunto coas cancións e tradicións propias e que, como el di, “é un rapaz que se move moitísimo e ao que segue moita xente nova”. 

Borja San Ramón é o candidato de Tecer Galicia á secretaría xeral de Podemos Galicia. Militante da formación desde a súa fundación e persoa próxima a Antón Gómez Reino, marca como prioridade “fortalecer a implantación territorial” do partido morado e ampliar a súa presenza nos Gobernos dos concellos galegos.

Raquel Senra, tradutora, foi a encargada de dar forma a Teoría King Kong, da escritora e cineasta francesa Virginie Despentes, recentemente publicado na Colección Púrpura de Hércules, onde se integran outros clásicos feministas. Senra aborda as dificultades de escoller as palabras ou expresións que xiran arredor da prostitución, a cultura da violación ou a pornografía xa que, como ela di, “a autora utiliza un ton moi directo, inclusive incómodo, que reflicte moi ben a linguaxe oral”.

Entrevista ao autor do libro 'A marabillosa historia do viño en Galicia'

Antía Muíño, cantautora, vén de publicar 'Carta aberta', o seu primeiro disco onde combina ritmos tradicionais e pop con evocacións de jazz e bossanova. Muíño aborda o lanzamento do proxecto, algúns dos temas máis escoitados e a planificación da xira que terá lugar o próximo ano xa que, como ela di, “é importante levar a nosa música a cantos máis sitios mellor”. 

Despois de décadas de ferreña censura, os ventos novos dos 60 e 70 foron limpando a atmosfera e non había portas que os puidesen deter. Editoriais, librarías, asociacións culturais foron abríndose paso, mesmo desde a circulación clandestina dalgúns títulos, como o Sempre en Galiza de Castelao. Bieito Ledo (Padroso-Xunqueira de Ambía, 1944) fálanos daquelas iniciativas singulares.
 

Carlos Labraña, escritor, vén de gañar o XXIII Premio SGAE de Teatro Infantil coa súa obra Mambrú volveu da guerra, situada nun parque infantil e cun fondo de recoñecemento á memoria histórica. Labraña aborda a dificultade de tratar unha temática así para un público infantil, mais tamén a necesidade, xa que, como el di, “o teatro ten unha visión crítica, e a tivo ao longo da historia; se a eliminamos deixa de ter sentido”. 

Beatriz García, fotógrafa, está detrás de Lousas, un proxecto exposto no Festival FFoco da Coruña e que retrata a industria louseira de Valdeorras desde unha mirada intimista. García aborda a discrepancia existente sobre este motor económico da comarca, convertido ao mesmo tempo nun símbolo de contaminación, xa que como ela di “toda acción humana ten as súas consecuencias no medio ambiente”.

Jorge Crego é o novo secretario xeral do Partido Comunista de Galicia (PCG). Profesor e investigador na Universidade da Coruña, analiza para Nós Diario o congreso realizado polo seu partido na pasada fin de semana e os principais retos que enfronta a súa organización  no actual ciclo político na Galiza e no Estado.

Mónica Alonso, artista plástica, é a última incorporación da Real Academia Galega de Belas Artes (RAGBA). Alonso percorre a súa traxectoria, marcada polo estudo da percepción cromática e a relación entre a psicoloxía e as súas obras, xa que como ela di, "estase a traballar moito a relación entre a arte e a ciencia, abrindo un diálogo e creando proxectos de aprendizaxe para ambas as disciplinas".

Nébeda Piñeiro e Pablo Carracedo, coñecido no mundo da música como Jásper, presentan novo proxecto, Loita amada, cuxo primeiro disco verá a luz o próximo 19 de decembro. En conversa con 'Nós Diario' abordan a creación do proxecto, coa idea de transmitir unha reivindicación concreta: "Que os condicionamentos externos non van frear as nosas ansias de liberdade".

Paco Cerdeira, músico infantil coñecido como Pakolas, conversa con 'Nós Diario' sobre o seu próximo libro-disco, 'A Ramona pequena' (Galaxia), onde contará aventuras da infancia da personaxe que protagonizou o seu anterior proxecto. Cerdeira aborda o seu proceso de composición e a participación das crianzas xa que, como el di, "é como os magos: facer un truco de maxia é cuestión de práctica, mais á hora de facelo realmente é case máis importante a representación teatral".

David Rubín, ilustrador, pon as mans que están detrás das viñetas de 'Cosmic detective', unha banda deseñada guionizada por Jeff Lemire e Matt Kindt. Rubín aborda o proceso de creación e de publicación dunha historia que, como el di, "mestura o xénero negro, policial, e as historias de detectives dos anos corenta, cunha ciencia ficción cósmica bastante tola".

Sofía Trigo, música e cantante coñecida como Wöyza, é a responsábel da dirección artística en The Galician Messengers, que estreará EP o próximo 29 de novembro en plataformas dixitais. Trigo relata a historia detrás dalgúns dos temas, así como das mesturas de ritmos que ofrece o grupo xa que, como ela di, "non nos etiquetamos porque non encaixamos".

Pablo Nogueira, mestre e escritor, vén de recibir o Premio Agustín Fernández Paz de Narrativa Infantil e Xuvenil pola Igualdade coa obra 'Ringo. Memorias dun coello fedello', que será publicada por Xerais ao resultar gañadora do certame. Nogueira busca fomentar o gusto pola lectura e o valor da diversidade e aborda os intereses e motivacións das crianzas á hora de seguir unha historia xa que, como el di, "o bo que ten a literatura infantil é que todo pode ser posíbel, permite soñar e crear novos mundos".

Xisela Franco, profesora adxunta de Belas Artes na Universidade de Vigo, é a directora de Atalaia/Piueiro, unha peza documental que nace no marco do proxecto Atlantic CultureScape e que recolle parte do patrimonio inmaterial da Guarda da man das redeiras e dos carpinteiros de ribeira. Franco aborda a complementariedade da investigación académica e das propostas poéticas máis arriscadas, que, como ela di, “permite chegar ao público de forma simplificada”.

A publicación do 'Código de Hammurabi e outras compilacións legais de procedencia babilónica' (Rinoceronte, 2022) traducido da súa lingua orixinal, a acadia, achega textos fundamentais para o desenvolvemento da humanidade. A obra presentouse esta sexta feira en Ribeira. O seu tradutor, Xosé Antón Parada, conversa con 'Nós Diario' do "proceso de vertido" ao galego e da trascendencia desta edición que agora ve a luz.

Manuel García Vázquez, o escultor coñecido como Buciños, vén de recibir o título como fillo adoptivo de Ourense. 'Nós Diario' conversa con el sobre a súa profesión, que segue exercendo aos seus 84 anos, e das características que busca nos seus traballos xa que, como el di, “a arte non hai que firmala”.